Tην ιδέα για τη δημιουργία ενός «υποβρύχιου πάρκου» Μοντέρνας Τέχνης ξεκίνησε να υλοποιεί από φέτος το Ίδρυμα Γιώργου και Αριστέας Μαμιδάκη, στο θαλάσσιο χώρο μπροστά στο ξενοδοχείο «Minos Βeach», προσκαλώντας τον Κώστα Ιωαννίδη, ως τον πρώτο καλλιτέχνη να βάλει με τρία δύο έργα του, τον «θεμέλιο λίθο», για τη δημιουργία του πάρκου αυτού.
Την περασμένη εβδομάδα, πραγματοποιήθηκε η επίσημη παρουσίαση του εικαστικού «πρότζεκτ» με τίτλο «Sea to Shore Stories» (Ιστορίες από τη θάλασσα στη στεριά), που έκανε ο Κώστας Ιωαννίδης χρησιμοποιώντας μια «διαδρομή» από τη ρεσεψιόν ως την ακτή και τον υποθαλάσσιο χώρο του ξενοδοχείου.
Ο εικαστικός δημιουργός μιλώντας για τα έργα που εγκατέστησε στους χώρους του ξενοδοχείου είπε στην ΑΝΑTΟΛΗ ότι πρόκειται για δημιουργίες που συνδέονται μεταξύ τους με τον ήχο. Εξ άλλου, όπως τόνισε, το βασικό στοιχείο της δουλειάς του είναι η «εμπειρία» που θέλει να δημιουργήσει στο θεατή. Το ένα από τα δύο υποβρύχια, είναι ηχητικό, αποτελούμενο από τέσσερα ειδικά ηχεία, από τα οποία εκπέμπονται ήχοι παρμένοι από το εξωτερικό φυσικό περιβάλλον, κελαηδήματα πουλιών κλπ. Καλεί το άτομο που το προσεγγίζει, να βιώσει μια αντιφατική κατάσταση κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το φυσικό υποθαλάσσιο περιβάλλον συσχετίζεται με μια «de facto» εικόνα, η οποία επενδύει τον ήχο που τεχνητά εκπέμπεται από τα ηχεία της εγκατάστασης, «εικονογραφώντας» το έργο… Το ιδιαίτερο στοιχείο του έργου είναι ότι ο ήχος που μεταφέρεται μέσα στη θάλασσα, είναι ηχογράφηση ήχων του εξωτερικού περιβάλλοντος, από τα βουνά της Κρήτης! Στόχος ή στοίχημα του ιδίου του καλλιτέχνη, όπως ο ίδιος το περιέγραψε, είναι «να δημιουργηθεί ένα βίωμα, μια εμπειρία για τον θεατή – ακροατή, μέσα ακριβώς από την αντίφαση και ανατροπή που επιχειρείται, λόγω της «μετατόπισης» ήχων της ξηράς μέσα στον υποθαλάσσιο υδάτινο κόσμο.
«Κάποιος παίρνει μέρος και με το σώμα του σε μια κατάσταση που απλά, δεν είναι φυσικό να είναι έτσι. Μέσα απ’ αυτή την μετατροπή, τη μετατόπιση, ξαφνικά αλλάζει η εντύπωση που έχει η «φυσική τάξη» πραγμάτων όπως βιώνεται στην καθημερινή ζωή. Με την εγκατάσταση αυτή επιχειρείται η σύνδεση και ενσωμάτωση δύο χωριστών αντίθετων κόσμων. Εκ πρώτης απόψεως ακούγεται παράδοξο, το πώς μπορείς να έχεις ηχητική εγκατάσταση μέσα στη θάλασσα. Αυτό που στην πραγματικότητα συμβαίνει, είναι ότι τούτο είναι πολύ πιο εύκολο να το κάνεις υποβρυχίως, παρά έξω από το νερό. Σύμφωνα με τη φυσική, ο ήχος μεταφέρεται τρεις φορές πιο γρήγορα και πιο καθαρά, στο υγρό στοιχείο απ’ ό,τι στον αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος, στην ξηρά… Έτσι, ο ήχος που εκπέμπουν τα ηχεία μέσα στο νερό, στη συγκεκριμένη εγκατάσταση, είναι ο μόνος ήχος που ακούει κανείς στην περιοχή της συγκεκριμένης ηχητικής εγκατάστασης…», εξηγεί ο καλλιτέχνης.
Το άλλο έργο αποτελείται από μια σειρά από… αυτιά, εγκατεστημένα στο βυθό.
Η ιστορικός Τέχνης Κατερίνα Γρέγου, η οποία επιμελήθηκε την εγκατάσταση του κ. Ιωαννίδη, είπε ότι το Ίδρυμα Μαμιδάκη έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1980 μια παράδοση στην ανάθεση δημιουργίας έργων Τέχνης σε εικαστικούς δημιουργούς. Φέτος, με αυτό το γεγονός, ξεκινά ένας νέος κύκλος παραγωγής καλλιτεχνικών έργων, ειδικά φτιαγμένων για το ξενοδοχείο, ενταγμένα στο τοπίο που το περιβάλλει. Η κεντρική ιδέα είναι ένας διάλογος με το φυσικό περιβάλλον, κυρίως με το θαλασσινό, υδάτινο στοιχείο και τον περιβάλλοντα χώρο.
Κάθε χρόνο θα γίνεται ανάθεση σε έναν καλλιτέχνη, ο οποίος θα έρχεται στον Άγιο Νικόλαο και «in situ» (επί τόπου) θα δημιουργεί ένα έργο. Έτσι, σιγά – σιγά θα αναπτυχθεί το πάρκο, σε βάθος δεκαετίας.
Ενεργοποιείται ξανά
Η διευθύνουσα σύμβουλος του Ομίλου «Bluegr Hotels & Resorts» Τζίνα Μαμιδάκη, μίλησε στην ΑΝΑΤΟΛΗ για το γεγονός. Όπως είπε, το Ίδρυμα «Γ. & Α. Μαμιδάκη» έχοντας τρεις πυλώνες δράσης (Ανθρωπος – Πολιτισμός – Περιβάλλον), ενεργοποιείται και πάλι και στο πολιτισμικό – καλλιτεχνικό κομμάτι. Ο όμιλος θα διαθέτει το 1% του συνολικού τζίρου για την εξυπηρέτηση των παραπάνω σκοπών του Ιδρύματος. Αφού ξεπεράστηκαν ορισμένα προβλήματα, το Ίδρυμα κάνει ένα νέο ξεκίνημα.
«Ήδη στο ξενοδοχείο «Minos Beach» είναι εγκατεστημένα 45 εικαστικά έργα διαφόρων καλλιτεχνών. Το κομμάτι που τώρα ξεκινά σχετίζεται με τη φύση, την ακτή, τη θάλασσα. Σκοπός μας είναι όλο αυτό να βγει και εκτός ορίων του ξενοδοχείου και να διαχυθεί στον Άγιο Νικόλαο. Είχε επιχειρηθεί στο παρελθόν να γίνει η «έξοδος» αυτή προς την πόλη, χωρίς όμως να καταστεί εφικτό, τελικά, για συγκεκριμένους λόγους. Ετοιμάσαμε μια ειδική «mobile application», μια εφαρμογή κινητού τηλεφώνου ώστε ο κάθε χρήστης επισκεπτόμενος τους χώρους του ξενοδοχείου να «ξεναγείται» με την εφαρμογή αυτή στα εγκατεστημένα έργα τέχνης. Το ξενοδοχείο είναι ανοιχτό σε όλους να έλθουν να τα δουν», τόνισε η κ. Μαμιδάκη. Επιπλέον, στους στόχους της είναι να καθιερώσει και πρόγραμμα επίσκεψης σχολείων, στη διάρκεια του σχολικού έτους.
Το «EcoWeek»
Αναφερόμενη στο «EcoWeek» που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα, η κ. Μαμιδάκη, που είχε και την αρχική ιδέα γι’ αυτό, εξήγησε ότι ήταν ένα μικρό θετικό βήμα ανοίγματος νέων οριζόντων και αναθεώρησης πραγμάτων στη διαχείριση του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον που το περιβάλλει και αλληλεπίδρασης του ενός προς το άλλο. «Σημασία δεν έχει να κάνει κανείς «φαραωνικά» έργα για να μείνουν, υπηρετώντας τη ματαιοδοξία μιας συμβατικής υστεροφημίας. Αξία έχει και ο πιο μικρός «σπόρος» που ρίχνεις – μικρά έργα και παρεμβάσεις – ως αφετηρία, για ένα καλύτερο αύριο για τον τόπο και τους ανθρώπους. Σημαντικό, αυτού που έγινε την περασμένη εβδομάδα στον Αγιο Νικόλαο, ήταν η επαφή και διαδραστικότητα μεταξύ οχτώ ομάδων επιστημόνων από διάφορα πανεπιστήμια, οι οποίοι κατέθεσαν πολύ νεωτερικές προτάσεις για παρεμβάσεις σε τοπικό επίπεδο (σχολικά κτίρια, παραλιακό μέτωπο, οικολογική δόμηση κλπ.). Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα που μπορεί να γυρίσει σε όλη την Κρήτη.
Το ενδιαφέρον που τρέφουμε εμείς για τον τόπο εδώ, είναι ο τόπος αυτός να γίνει βιώσιμος για τους ανθρώπους που ζουν εδώ και όσο πιο όμορφος γίνεται. Να αποκατασταθεί η αρμονική συνύπαρξη του ανθρωπογενούς με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Θα πρέπει να αφήσουμε θετικό έργο, κάτι για την επόμενη γενιά που θα έρθει. Αυτό είναι το όνειρο και το πιστεύω μου», κατέληξε η κ. Μαμιδάκη.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ