Σε ομιλία που έδωσε ο ιστορικός συγγραφέας Στέργιος Σπανάκης στην «Πνευματική Εστία» του Αγίου Νικολάου, στις 31 Ιανουαρίου του 1965, έκανε αναφορά στον περίεργο, όπως αναφέρει, καρστικό σχηματισμό της λίμνης του Αγίου Νικολάου:
Ο Άγγλος πλοίαρχος Spratt (επισκέφθηκε την Κρήτη την περίοδο 1851/9) αναφέρει ότι τα κάθετα τοιχώματα της λίμνης, που αποτελούν μια τεράστια χοάνη, δεν φαίνεται να ήταν δημιούργημα ηφαιστειογενὲς ή κρατήρας ηφαιστείου. Ο Σπράτ πιστεύει ότι μάλλον υπήρξε κάποτε το στόμιο εξόδου κάποιου υπόγειου ποταμού, που είχαν βρει τα νερά του εδώ διέξοδο, όπως συμβαίνει με τους γνωστούς Αλμυρούς της Κρήτης. Ο ίδιος, που έκανε τις βυθομετρήσεις όλων των παραλίων της Κρήτης, βυθομέτρησε τη λίμνη με τα ειδικά όργανα που διέθετε, και διαπίστωσε, ότι το βάθος στο κέντρο της λίμνης είναι 210 πόδια, δηλαδή 64 μέτρα περίπου. Βάθος που συναντάται μόνο σε απόσταση 2-3 μίλια από τη λίμνη. Δεν είναι συνεπώς ξεπατωμένη όπως πίστευε ο λαός.
Ο Tony Cross, συμπολίτης μας ερασιτέχνης γεωλόγος, μας είχε ενημερώσει ότι τα βράχια γύρω από τη λίμνη είναι κυρίως ασβεστολιθικά λατυποπαγή (ο κύριος σχηματισμός τους γίνεται όταν έχουμε επίκλυση ή απόσυρση της θάλασσας). Δεν υπάρχουν πυριγενή πετρώματα και γι’ αυτό δεν μπορεί να είναι ηφαιστειογενή. Το 2000 το Πανεπιστήμιο της Αθήνας πραγματοποίησε μια λεπτομερή μελέτη του υποθαλάσσιου προφίλ της λίμνης και βρήκε ότι το μέγιστο βάθος είναι 48.8 μέτρα. Το προφίλ της λίμνης και τα στοιχεία που έχω βρει δείχνουν -και είναι σχεδόν βέβαιο- ότι πρόκειται για καταβόθρα, μία από τις 200 και πλέον που υπάρχουν στο νησί».
ΥΓ.: Θα υποθέσουμε ότι με τα χρόνια προστίθεται λάσπη στο βυθό της Λίμνης και γι’ αυτό υπάρχει και αυτή η διαφορά βάθους των 15.2 μ.
Έπεσαν στη Λίμνη και… εξαφανίστηκαν!
Για τη λίμνη και το βάθος της θα προσθέσουμε ακόμα ότι έγραψε ο Γ. Ιεραπετρίτης, στο βιβλίο του «Το Βραχάσι κατά την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου 1940-1950»:
«Το τέλος της γερμανικής κατοχής ολοένα και πλησίαζε. Τα αυτοκίνητα που μέχρι τώρα κουβαλούσαν τρόφιμα και πυρομαχικά, τώρα περνούν γεμάτα πλέον στρατιώτες που αποχωρούν κατευθυνόμενα προς τα Χανιά. Πολλά αυτοκίνητα με πυρομαχικά και όπλα ρίχτηκαν μέσα στη λίμνη του Αγίου Νικολάου, την ξεπατώστρα όπως την έλεγαν, γιατί ήταν πολύ βαθιά».
Είχαμε και ένα παράξενο γεγονός στην πόλη μας. Ο Δήμος Αγίου Νικολάου, τις δεκαετίες του 50 και του 60, διέθετε υδροφόρα με την οποία έπλυνε και τους δρόμους της πόλης… κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε το 2021! Η υδροφόρα αυτή ήταν σταθμευμένη στην οδό Πλαστήρα μπροστά από το 1ο Δημοτικό Σχολείο. Για άγνωστο λόγο, λύθηκε το χειρόφρενο και έπεσε μέσα στη λίμνη και… εξαφανίστηκε!
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ
