Ο διευθυντής της Βελγικής Σχολής Αθηνών (Belgian School at Athens, EBSA) και επικεφαλής των ανασκαφών στο Σίσι -με τη συμμετοχή και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου- Dr. Jan Driessen θα παρουσιάσει στην Αθήνα (την Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου στο EBSA) τα αποτελέσματα των τελευταίων ανασκαφών στο Σίσι. Τίτλος της ομιλίας του «Το κτίριο με κεντρική αυλή στο Μινωικό Σίσι – Οι νέες Ανασκαφές».
Ο αρχαιολογικός χώρος στο Σίσι (Μπούφος) θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις των τελευταίων χρόνων στην Κρήτη. Ολόκληρο το συγκρότημα χρονολογείται κατά κύριο λόγο στη Νεοανακτορική περίοδο του Μινωικού πολιτισμού, περίπου τον 16ο αιώνα π.Χ. Εγκαταλείφθηκε την εποχή της έκρηξης στη Σαντορίνη, τέφρα της οποίας ανακαλύφθηκε εντός του κτιρίου.
Οι ανασκαφές
Η πρώτη ανασκαφή έγινε από τον αρχαιολόγο Κώστα Δαβάρα και έπειτα από μισό περίπου αιώνα, το 2006, ξεκίνησαν οι συστηματικές ανασκαφές από την Αρχαιολογική Σχολή του Βελγίου με επικεφαλής τον καθηγητή Jan Driessen.
Στα χαμηλότερα επίπεδα του λόφου διακρίνονται καθαρά τα «Κυκλώπεια Τείχη», ενώ δίπλα ακριβώς στη θάλασσα υπάρχει ο νεκροταφειακός χώρος με σημαντικά ευρήματα, κυρίως αγγεία (τέλος της πρωτομινωικής και αρχές της μεσομινωικής περιόδου, δηλαδή περίπου 2100-1800 π.Χ.).
Η φετινή ανασκαφή αποκάλυψε τμήματα από την ανατολική και δυτική πτέρυγα του συγκροτήματος. Η δεύτερη περιλαμβάνει επίσης και μία κυκλική κοιλότητα συλλογής ύδατος, η οποία συνδέεται με δεξαμενή κάτω από το έδαφος. Οι ανασκαφικές έρευνες τεκμηρίωσαν επιπλέον μία πρώιμη φάση Μυκηναϊκής εγκατάστασης (τέλος του 15ου αι. π.Χ.) εντός του οικισμού. Φέτος συνεχίστηκε και η διερεύνηση του νεκροταφείου.
Σημαντικό εύρημα στο χώρο αποτελεί το δημόσιο τραπεζοειδές κτίριο, με κεντρική αυλή, διαστάσεων 16.50 x 33 μ. κατά μήκος της οποίας εντοπίστηκαν αρκετές τελετουργικές εγκαταστάσεις.
Η σχέση με τα γειτονικά ανακτορικά κέντρα
Όπως τονίζει με κάθε ευκαιρία ο καθηγητής Driessen, η συνέχιση των ανασκαφών θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση των σχέσεων του Μινωικού Ανακτόρου με γειτονικά ανακτορικά κέντρα, όπως είναι τα Μάλια και η Κνωσσός. Σε παλαιότερη συνάντησή μας με τον Jan Driessen είχαμε ρωτήσει «ποια μπορεί να είναι η σχέση του Μινωικού Σισίου με το ανάκτορο των Μαλίων το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά;»
Η απάντησή του ήταν ότι «…αρκετά χαρακτηριστικά στα υλικά κατάλοιπα δείχνουν έντονη ομοιότητα με τα Μάλια. Ωστόσο, προκαταρκτικές έρευνες στα σύνολα κεραμικής δείχνουν πως κάποιοι τύποι αγγείων είναι διαφορετικοί από τους αντίστοιχους σύγχρονούς τους των Μαλίων. Αυτό φαίνεται να υπαινίσσεται κάποιας μορφής ανεξαρτησία. Επιπλέον, η αρχιτεκτονική της κατοίκησης κατά την Υστερομινωική ΙΙΙΒ περίοδο μοιάζει ανώτερης ποιότητας και περισσότερο μνημειακή από ότι στα Μάλια. Είναι άραγε πιθανό αυτή η τοποθεσία, έχοντας παραμείνει κάτω από την υποτέλεια των Μαλίων κατά την Πρωτομινωική, Μεσομινωική και Υστερομινωική Ι περίοδο της περιοχής, να υπερκέρασε σταδιακά τον προηγούμενο εξουσιαστή της και να έγινε η κύρια δύναμη της περιοχής κατά την Υστερομινωική ΙΙΙΒ περίοδο; Αν ήταν όντως έτσι, τότε η στρατηγική της θέση και η εύκολη υπεράσπισή της θα πρέπει να συνετέλεσαν σε αυτό» είχε αναφέρει ο καθηγητής.
Η θέση Ανάβλοχος του Βραχασίου
Σύζυγος του Jan είναι η Florence Gaignerot – Driessen, εγγονή του Paul Faure (Πολ Φορ), σημαντικού καθηγητή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας και ειδικός στον τομέα της προϊστορικής αρχαιολογίας της Κρήτης. H Florence συνέχισε φέτος τις ανασκαφές της στον ορεινό όγκο Ανάβλοχος, πάνω από το Βραχάσι και τα ευρήματα, όπως ενημέρωσε προ ημερών η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικά.
Οι πρώτοι κάτοικοι ήρθαν εδώ, από τον Μπούφο, την Υστερομινωική ΙΙΙ εποχή και αργότερα έγινε ένας αρκετά μεγάλος οικισμός με πολλά σπίτια.
▪ Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι είναι πολύτιμες οι υπηρεσίες της Βελγικής Σχολής Αθηνών στην περιοχή του Μεραμπέλλου. Όχι μόνο λόγω της ανάδειξης των αρχαίων ευρημάτων στο Σίσι (Μπούφος) και στον Ανάβλοχο Βραχασίου, αλλά και λόγω της αναστήλωσης και επαναχρησιμοποίησης που προγραμματίζει να κάνει στο παλιό Αρρεναγωγείο του Βραχασίου.
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΛΩΝΤΖΑΣ