Την υψηλότερη φορολογική επιβάρυνση έχουν υποστεί οι φορολογούμενοι με εισοδήματα της τάξεως των 30.000 ευρώ και άνω στα χρόνια της κρίσης. Από την επεξεργασία των φορολογικών δεδομένων προκύπτει ότι οι φορολογούμενοι με εισόδημα ύψους 30.000 ευρώ θα καταβάλουν το 2015 φόρους αυξημένους κατά 46,2% σε σχέση με τους φόρους που πλήρωσαν το 2009. Οπως αποδεικνύεται από τα στατιστικά δεδομένα, οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων έχουν στοχεύσει στις εισοδηματικές τάξεις πάνω από 30.000, κάτι που έχει ανακοινώσει ότι θα πράξει και η νυν κυβέρνηση. Εφόσον γίνουν αποδεκτές οι προτάσεις του οικονομικού επιτελείου από τους πιστωτές της χώρας τόσο για τη νέα φορολογική κλίμακα των εισοδημάτων του 2016 όσο και για την κλίμακα της εισφοράς αλληλεγγύης, η φορολόγησή τους θα αυξηθεί υπέρμετρα. Πρόκειται για μία ακραία αναδιανομή του εισοδήματος που γίνεται μέσω της υπερφορολόγησης κυρίως των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα. Επί της ουσίας, η φορολογική πολιτική εστιάζεται στη δήμευση των εισοδημάτων αυτών για να βγει ο ετήσιος λογαριασμός – προϋπολογισμός. Στην περίπτωση λοιπόν που αυξηθούν οι συντελεστές για τα εισοδήματα του 2016, ένας φορολογούμενος με εισοδήματα 40.000 θα πληρώσει περισσότερους φόρους σε σχέση με το 2009 κατά 50,1% και 7,7% συγκριτικά με τους φόρους του 2015.
Φορολογούμενοι
Με βάση τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, ο αριθμός των φορολογουμένων με εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ έχει μειωθεί σημαντικά τα χρόνια της κρίσης, γεγονός που οφείλεται αφενός στη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας, αφετέρου εξαιτίας της τεράστιας φορολογίας που έχει επιβληθεί από το 2009 έως και σήμερα. Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι με εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ ξεπερνούσαν το 2009 τις 542.000, ενώ σήμερα ανέρχονται σε 268.480 (αποτελούν το 3% του συνόλου των φορολογουμένων) οι οποίοι πληρώνουν το 42% του φόρου εισοδήματος. Ειδικότερα και όπως προκύπτει από την ανάλυση των φορολογικών δεδομένων:
– Για εισόδημα 20.000 ευρώ ο φόρος το 2009 ανερχόταν στο ποσό των 2.000 ευρώ, ενώ για τα εισοδήματα του 2015 θα φθάσει τα 2.440 ευρώ (αύξηση 22%) συμπεριλαμβανομένης της εισφοράς αλληλεγγύης.
– Για εισόδημα 30.000 ευρώ ο φόρος το 2009 ανερχόταν στο ποσό των 4.320 ευρώ, ενώ το 2015 ο φόρος εκτινάσσεται στα 6.320 ευρώ, δηλαδή αυξάνεται κατά 46,2%.
– Για εισόδημα 40.000 ευρώ ο φόρος το 2009 ήταν 7.820 ευρώ, ενώ το 2015 ο φόρος φθάνει τα 10.900 ευρώ. Με βάση το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, οι έχοντες εισοδήματα 40.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν για τα εισοδήματα του 2016 αυξημένους φόρους κατά 50,1% σε σύγκριση με τους φόρους του 2009 και 7,7% σε σχέση με τους φόρους που αντιστοιχούν για το έτος 2015.
– Για εισόδημα 50.000 ευρώ ο φόρος το 2009 ανερχόταν στα 11.320 ευρώ και σήμερα ο φόρος αυτός αυξήθηκε στα 15.300 ευρώ (35,1%).
Σημειώνεται ότι το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει για τους ανωτέρω φορολογούμενους υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές για τα εισοδήματα του τρέχοντος έτους που μαζί με την εισφορά αλληλεγγύης προσεγγίζουν το 60%. Σύμφωνα με πληροφορίες, το βασικό σενάριο για τις φορολογικές αλλαγές προβλέπει τα εξής:
Καθιέρωση νέας ενιαίας φορολογικής κλίμακας με συντελεστές:
– 22% για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ.
– 32% για το τμήμα του εισοδήματος από 25.001 ευρώ έως 30.000 ευρώ (αντί έως 42.000 ευρώ που ισχύει σήμερα).
– 42% για το τμήμα του εισοδήματος από 30.000 ευρώ έως 65.000 ευρώ. Δηλαδή για τους έχοντες εισοδήματα από 30.000 έως 42.000 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής αυξάνεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες.
– 50% για το τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τις 65.000 ευρώ από 42% που ισχύει σήμερα.
Η νέα φορολογική κλίμακα θα είναι ενιαία για τους μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες, ατομικές επιχειρήσεις αλλά και τους αγρότες, με τη διαφορά ότι θα ενσωματώνει έμμεσο αφορολόγητο όριο στα επίπεδα των 9.500 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, ενώ τα εισοδήματα που αποκτούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ.
Επίσης σχεδιάζεται νέα κλίμακα υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης. Η νέα κλίμακα δημιουργεί επιβαρύνσεις στους φορολογούμενους με εισοδήματα από 35.000 ευρώ έως και τις 50.000 ευρώ, ελαφρύνσεις στους έχοντες εισοδήματα από 20.000 έως 35.000 ευρώ και τα πολύ υψηλά εισοδήματα και καμιά μεταβολή για την πλειονότητα των φορολογουμένων που δηλώνουν εισοδήματα έως 20.000 ευρώ. Για παράδειγμα, κάποιος που έχει εισόδημα 50.000 ευρώ θα πληρώσει για το 2016, σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου, το ποσό των 1.440 ευρώ έναντι 1.000 το 2015.
Πώς διαμορφώνεται η κλίμακα με βάση την πρόταση του υπουργείου Οικονομικών:
– 0% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ.
– 0,7% για τα εισοδήματα από 12.001 έως 20.000 ευρώ. Στο κλιμάκιο αυτό η εισφορά θα υπολογίζεται με συντελεστή 0,7% για το σύνολο του εισοδήματος που υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ όπως ακριβώς ισχύει και σήμερα.
– 3% για τα επόμενα 10.000 ευρώ εισοδήματος, δηλαδή για το κλιμάκιο 20.001 έως 30.000 ευρώ.
– 5% για το τμήμα του εισοδήματος από 30.001 έως 50.000 ευρώ.
– 6% για τα επόμενα 50.000 ευρώ, δηλαδή για το κλιμάκιο εισοδήματος από 50.001 έως 100.000 ευρώ.
– 8% για τα επόμενα 400.000 ευρώ δηλαδή από 100.001 έως και 500.000 ευρώ και
– 10% για το τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ.
Με την ανωτέρω κλίμακα θα υπολογίζεται η εισφορά αλληλεγγύης όχι όμως στο σύνολο τους εισοδήματος όπως γινόταν μέχρι σήμερα αλλά σε συγκεκριμένο τμήμα, δηλαδή όπως λειτουργεί και η βασική κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, χωρίς όμως να υπάρχει αφορολόγητο όριο.
Προσφυγές φορολογουμένων
Στα διοικητικά δικαστήρια οδηγούνται οι περισσότεροι φορολογούμενοι που έχουν αμφισβητήσει πράξεις της φορολογικής διοίκησης, εξαιτίας της αδυναμίας της επιτροπής επίλυσης διαφορών να διεκπεραιώσει όλες τις υποθέσεις. Συγκεκριμένα, σε σύνολο 20.203 ενδικοφανών προσφυγών που υποβλήθηκαν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, από τον Σεπτέμβριο του 2013 έως το τέλος Ιανουαρίου του 2016, έγιναν δεκτές εν όλω ή εν μέρει μόλις 1.871 ή μόλις το 9,26%. Οι υπόλοιπες 18.332 υποθέσεις είτε απορρίφθηκαν, είτε δεν εξετάστηκαν ποτέ και απορρίφθηκαν σιωπηρώς, είτε βρίσκονται σε εκκρεμότητα.
Ειδικότερα, σε εκκρεμότητα βρίσκονται 1.951 υποθέσεις, 8.033 υποθέσεις απορρίφθηκαν, ενώ 7.927 απορρίφθηκαν σιωπηρά, καθώς δεν πρόλαβαν να εξετασθούν γιατί εξέπνευσε η προβλεπόμενη από τον νόμο προθεσμία χωρίς να ληφθεί απόφαση.
Μόνο τον Ιανουάριο του 2016 υποβλήθηκαν 619 ενδικοφανείς προσφυγές και έγιναν δεκτές εν όλω ή εν μέρει μόλις 28, καθώς οι 233 απορρίφθηκαν σιωπηρώς και οι 201 δεν πρόλαβαν να εξετασθούν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, με αποτέλεσμα να απορριφθούν. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι φορολογούμενοι οι οποίοι πιστεύουν ότι αδικήθηκαν από τις αποφάσεις της φορολογικής διοίκησης θα πρέπει, πριν προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, να ασκήσουν «ενδικοφανή προσφυγή», υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών του υπουργείου Οικονομικών. Με την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής αναστέλλεται η καταβολή του 50% του αμφισβητούμενου ποσού της πράξης επιβολής φόρου ή προστίμου, υπό την προϋπόθεση ότι έχει καταβληθεί το υπόλοιπο 50%, εκτός αν υποβληθεί γι’ αυτό και γίνει αποδεκτό το αίτημα αναστολής.