Ο σιδηρόδρομος είναι γέννημα της βιομηχανικής επανάστασης του 18ου αιώνα και έχει χώρα γέννησης την Αγγλία. Είναι ένα μέσο μεταφοράς που αναπτύχθηκε στις ηπειρωτικές περιοχές της Ευρώπης και της Ελλάδας, αλλά λείπει από το νησιωτικό χώρο. Ωστόσο, το τελευταίο χρονικό διάστημα πυκνώνουν οι φωνές πολιτών, αλλά και πολιτικών και εκπροσώπων φορέων που μιλούν για σιδηρόδρομο στο νησί.
Ο βουλευτής Ηρακλείου του Σύριζα Χάρης Μαμουλάκης κρατά το θέμα «ζεστό» σε ότι αφορά τη σύνδεση του νέου αεροδρομίου με το Ηράκλειο, θέση που είχε δει θετικά και ο πρώην Υφυπουργός Υποδομών Γιάννης Κεφαλογιάννης. Ακόμα και άνθρωποι της αυτοδιοίκησης, όπως ο πρώην Δήμαρχος Χανίων Τάσος Βάμβουκας λέγεται πως θέλουν να υπάρξει η προοπτική του σιδηροδρόμου στο νησί.
Στο παρελθόν, στην Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Περιφέρειας Κρήτης μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν ήταν και αυτό του τρένου στην Κρήτη. Πιο συγκεκριμένα, προτάθηκε «η διερεύνηση με ανάθεση εκπόνησης σχετικής μελέτης σκοπιμότητας – βιωσιμότητας, της δυνατότητας κατασκευής ηλεκτροκίνητου μέσου σταθερής τροχιάς στο νησί μας». Ο τότε αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, Νίκος Καλογερής είχε πει πως «θα προτείνουμε υπό τη μορφή διερεύνησης να εξεταστεί και η βιωσιμότητα ενός μέσου σταθερής τροχιάς, ηλεκτροκίνητου, που να κινείται κατά μήκος της Κρήτης. Να δούμε δηλαδή αν υπάρχει οικονομικό ενδιαφέρον για ένα τέτοιο μέσο. Περιβαλλοντικά σίγουρα θα είναι πολύ ωφέλιμο όσον αφορά τη λειτουργία του, μια και μιλάμε για ηλεκτρικό σιδηρόδρομο. Θέλουμε λοιπόν να δούμε κατά πόσο, από τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν, ένα τέτοιο μέσο μεταφοράς με το κόστος που θα έχει και την κατάσταση λειτουργίας του, πληροί και τους όρους λειτουργίας του».
Πρόσφατα ο υπογράφων έγινε αποδέκτης παραινέσεων και προτροπών από δύο διαφορετικούς πολίτες στην περιοχή του Αγίου Νικολάου για την ανάδειξη της πρότασης που μοιάζει να είναι ελκυστική για αρκετούς, ως εναλλακτικό δίκτυο μεταφοράς κόσμου για την Κρήτη.
Το ενδιαφέρον είναι πως έχει δημιουργηθεί και ομάδα στο Facebook με την ονομασία «σιδηρόδρομος στην Κρήτη» στην οποία μετέχουν 1.600 άτομα περίπου και μέσα από την οποία ζητείται να δημιουργηθεί σιδηρόδρομος στο νησί!
Πιο πρόσφατο αίτημα, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτών Οδήγησης και Κυκλοφοριακής Αγωγής, που σε επιστολή του επισημαίνει ότι «είναι καιρός να μιλήσουμε και να σχεδιάσουμε σιδηροδρομικά δίκτυα-μέσα σταθερής τροχιάς, ξεκινώντας από την σύνδεση του αεροδρομίου Καστελίου με το Ηράκλειο και τις ευρύτερες περιοχές».
Τα πιο πρόσφατα σχέδια
Το σχέδιο για δημιουργία σιδηροδρόμου στην Κρήτη επανήλθε στην επικαιρότητα πιο πρόσφατα με την έρευνα του κ. Δημητρίου-Αναργύρου Πρωτονοτάριου το 2013 από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής και Δομημένου Περιβάλλοντος του Βασιλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Στοκχόλμης.
«Μια σιδηροδρομική γραμμή στην Κρήτη μπορεί να είναι οικονομικά, τεχνικά, λειτουργικά και νομικά εφικτή» αν αντιμετωπιστούν ορισμένα εμπόδια, αναφέρεται στην έρευνα, που αποτέλεσε και τη διπλωματική εργασία του κ. Πρωτονοτάριου. Το σχέδιο προτείνεται να προχωρήσει με ιδιωτικά κεφάλαια και τη μέθοδο της σύμβασης παραχώρησης και με τη συγχρηματοδότηση της ΕΕ. Η πρόταση δεν είναι νέα καθώς ο πρώτος λόγος για δημιουργία σιδηροδρόμων στην Κρήτη ακούστηκε το 1893.
Όπως σημειώνεται, η διαδρομή της προτεινόμενης μονής γραμμής θα σχεδιαστεί υπό συγκεκριμένους περιορισμούς λόγω των χωρικών, κοινωνικών, τεχνικών και περιβαλλοντικών δυσκολιών που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Ο τύπος των υλικών θα πρέπει να συνάδει με τα πρότυπα της ΕΡΓΟΣΕ και η μήκους 145 χλμ. μονή γραμμή θα πρέπει να είναι ηλεκτροκινούμενη, σηματοδοτούμενη και κανονικού εύρους (1.435 mm). Η μελέτη προκρίνει ότι η ζήτηση για επιβατικές μεταφορές θα είναι υψηλότερη από ό,τι για εμπορευματικές στο νησί, καθώς και ότι τα τρένα θα πρέπει να ανταγωνίζονται σε ταχύτητα τα λεωφορεία και τα αυτοκίνητα που θα χρησιμοποιούν τον νέο Βόρειο Οδικό Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ).
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
