Γράφει: Ο Νίκος Μιχελάκης*
Οι πολύ αυξημένες τιμές του ελαιολάδου στην κατανάλωση φαίνεται ότι άνοιξαν τις ορέξεις πολλών επιτηδείων και απατεώνων για παράνομη κερδοσκοπία! Έτσι, οι νοθείες και οι απάτες που διαπιστώνονται από υπηρεσιακούς ελέγχους στις χώρες της ΕΕ παρουσιάζουν κατακόρυφη αύξηση.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Guardian οι επίσημα καταγραμμένες από δημόσιες αρχές περιπτώσεις απάτης και νοθείας ελαιολάδου στην ΕΕ, το πρώτο τρίμηνο αυτού του έτους, ήταν υπερτριπλάσιες από εκείνες που καταγράφηκαν το πρώτο τρίμηνου του 2018.
Ωστόσο, οι περιπτώσεις αυτές είναι μόνο εκείνες που έχουν αναφερθεί στην ΕΕ και δεν περιλαμβάνουν τις περιπτώσεις των τοπικών αρχών, ούτε βέβαια εκείνες που διαφεύγουν και δεν εντοπίζονται!
Tα είδη και οι χώρες των νοθειών και απατών
Ο αριθμός αλλά και η ποικιλία των περιπτώσεων μολύνσεων, νοθειών και απατών που καταγράφηκαν είναι πολλές και ποικίλες. Διαπιστώθηκαν ελαιόλαδα μολυσμένα με μη εγκεκριμένα φυτοφάρμακα και ορυκτέλαια, ενώ σημειώθηκε ακόμη και περίπτωση από θραύσματα γυαλιού.
Υπήρξαν όμως και πολλές περιπτώσεις παραπλανητικής ή ψευδούς επισήμανσης σχετικά με την ποιότητα αλλά και με τον τόπο ή την χώρα προέλευσης. Έτσι, υπήρξε κρούσμα στην Γερμανία με «ελαιόλαδο από το Ισραήλ, που κυκλοφορούσε ως «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο», ενώ ήταν «βιομηχανικό η λαμπάντε» αλλά και περίπτωση «σήμανσης ελαιολάδου από τη Συρία το οποίο προσφερόταν ως ελαιόλαδο Ολλανδίας!
Από τις περιπτώσεις απάτης και μη συμμόρφωσης που στάλθηκαν από τις αρχές του 2023 στην ΕΕ το 30% αφορούσαν ελαιόλαδα προερχόμενα από Ιταλία, το 23% από Ισπανία και το 21% από Ελλάδα.
Οι Ιταλικές αρχές κατάσχεσαν πέρυσι ελαιοκομικά προϊόντα αξίας άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ ενώ κατάγγειλαν στις Δικαστικές αρχές πολυάριθμες παραβάσεις για ψευδή επισήμανση, δόλια εμπορία κ.α. ενώ κατέσχεσαν 550.000 κιλά ελαίων που δηλώθηκαν ως ελαιόλαδα αλλά στην πραγματικότητα ήταν μείγματα διαφόρων φυτικών ελαίων.
Αδικαιολόγητα καθησυχαστική η ΕΕ
Ωστόσο, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με τον Guardian σχολιάζοντας τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκε καθησυχαστικός. Δήλωσε ότι ο μεγαλύτερος αριθμός διαπιστώσεων δεν υποδηλώνει επιδείνωση του κινδύνου για τους καταναλωτές αλλά είναι απόδειξη των καλύτερων ελεγκτικών μηχανισμών των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών και της επαγρύπνησής τους έναντι της απάτης στην αλυσίδα αγροδιατροφής.
Ωστόσο, η άποψη αυτή δεν είναι καθόλου βέβαιη, αφού η έλλειψη προϊόντος και η άνοδος των τιμών είναι σαφές ότι άνοιξε την όρεξη πολυαρίθμων επιτηδείων και ότι τα κρούσματα στην πράξη συνήθως είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που οι αρχές διαπιστώνουν.
Γι’ αυτό χρέος της ΕΕ αλλά και των Κρατών μελών της είναι να αυξήσει, συστηματοποιήσει και εντείνει τους ελέγχους! Άλλως οι κανονισμοί και διατάξεις που εκδίδουν είναι μονό θεωρητικό!
=====================
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά άδεια του ([email protected]