Προωθείται «κούρεμα» κατά μέσο όρο από 30% έως 40% στις «κόκκινες» οφειλές 22.000 αγροτών και 750 συνεταιρισμών, ύψους 2,1 δισ. ευρώ. Θα υπάρξει δραστική μείωση του επιτοκίου των εν λόγω χορηγήσεων, το οποίο σήμερα φτάνει μέχρι και το 12%. Παράλληλα, θα «τρέξουν» οι διαδικασίες και για την τακτοποίηση των χρεών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία που έχουν φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα.
Στη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων αγροτών και συνεταιρισμών αναμένεται να προχωρήσει άμεσα η κυβέρνηση με νομοθετική πρωτοβουλία, την οποία θα φέρει προς ψήφιση στη Βουλή, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ένα χρόνιο πρόβλημα που στερεί από τον πρωτογενή τομέα (αγρότες, φυσικά πρόσωπα και συνεταιρισμούς) την πρόσβαση σε εργαλεία εκ νέου χρηματοδότησης. Το θέμα χειρίζονται από κοινού το Μέγαρο Μαξίμου και η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς το μεγαλύτερο ποσοστό των εν λόγω δανείων, ύψους 2,1 δισ. ευρώ, που χρωστούν περίπου 22.000 αγρότες και 750 συνεταιρισμοί, βρίσκονται στον Ειδικό Εκκαθαριστή (PQH) της ΤτΕ, στον οποίο πέρασαν όλα τα «κόκκινα» δάνεια της πρώην Αγροτικής Τράπεζας. Η ανταλλαγή στοιχείων μεταξύ των δύο πλευρών συνεχίζεται και -με βάση τις πληροφορίες- σύντομα θα καθοριστούν οι λεπτομέρειες που απαιτούνται για τη θέσπιση του νέου πλαισίου ρύθμισης των εν λόγω δανείων. Τους βασικούς άξονες της επικείμενης νομοθετικής παρέμβασης περιέγραψε στις αρχές Σεπτεμβρίου, κατά την ομιλία του στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Η κυβέρνηση θα θεσμοθετήσει ένα ευέλικτο σύστημα διαχείρισης των “κόκκινων” δανείων αγροτών και συνεταιρισμών, ώστε με βάση τις δυνατότητές τους να μειώνονται οι τόκοι, να καταργείται μέρος του οφειλούμενου κεφαλαίου και σε βάθος χρόνου να γίνεται η αποπληρωμή με δυνατότητα αναχρηματοδότησης και οριστικής διευθέτησης και εξάλειψης των όποιων εμπράγματων βαρών. Οι συνεταιρισμοί της χώρας γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι αυτή η πρωτοβουλία», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Τι προβλέπει
Η νομοθετική πρωτοβουλία βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας και, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Realnews, αναμένεται να προβλέπει τα εξής:
– Επιτόκιο: Μείωση του επιτοκίου, καθώς τα περισσότερα από τα συγκεκριμένα δάνεια φέρουν πολύ υψηλό επιτόκιο, ακόμη και 12%. Και αυτό διότι δόθηκαν σε άλλες εποχές, όταν ακόμη οι συναλλαγές στη χώρα γίνονταν με δραχμές.
– Διαγραφή: Θα υπάρξει «κούρεμα» του οφειλούμενου κεφαλαίου που, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 30% 40% και κατά περίπτωση, ανάλογα με τα περιουσιακά στοιχεία των φυσικών προσώπων, κυρίως όμως των συνεταιρισμών.
– Αποπληρωμή: Εν συνεχεία θα γίνει ρύθμιση της εναπομείνασας οφειλής, με δυνατότητα αποπληρωμής σε βάθος χρόνου.
– Τα «κόκκινα» αγροτικά δάνεια που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του Ειδικού Εκκαθαριστή μετά τη θέσπιση της νομοθετικής αλλαγής που θα αφορά και τις δυνατότητες του PQH, η οποία με βάση το ισχύον καθεστώς δεν μπορεί να προχωρήσει σε «κούρεμα» και ρύθμιση, θα τα αναλάβουν οι εταιρείες διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (servicers).
– Ακίνητη περιουσία/ενέχυρα: Η συνολική τακτοποίηση των οφειλών θα συνοδεύεται από την άμεση αξιοποίηση των εμπράγματων βαρών, δηλαδή των ενεχύρων. Πηγές με γνώση της διαδικασίας αναφέρουν στην «R» ότι στην περίπτωση των συνεταιρισμών στόχος είναι η εξάλειψη των όποιων εμπράγματων βαρών, κυρίως ακινήτων, μέσω της αξιοποίησής τους (εκμίσθωση, πώληση κ.λπ.), ώστε οι συνεταιρισμοί να αποκτήσουν και ρευστότητα. Τα ακίνητα που είναι δεσμευμένα στα «κόκκινα» αγροτικά δάνεια υπολογίζονται στα 26.000 και η αξία τους φθάνει το 1,5 δισ. ευρώ. Πέραν όμως των τραπεζικών δανείων, τόσο οι συνεταιρισμοί όσο και οι αγρότες ως φυσικά πρόσωπα έχουν οφειλές και προς το Δημόσιο (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία), οι οποίες δύναται να αντιμετωπιστούν με τα διαθέσιμα εργαλεία μετά τη θέσπιση του νέου πλαισίου ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων τους.
Νέες χρηματοδοτήσεις
Η εξυγίανση των αγροτικών συνεταιρισμών και των αγροτών αποσκοπεί στην εκ νέου χρηματοδότηση του πρωτογενούς τομέα και στην αύξηση της παραγωγής, με στόχο τη δημιουργία νέων μεγαλύτερων σχημάτων που θα συμβάλουν στην εξωστρέφεια του κλάδου με «ατμομηχανή» τις εξαγωγές. Το κυβερνητικό πλάνο προβλέπει τη δημιουργία βιώσιμων και μεγαλύτερου μεγέθους συνεταιρισμών, αλλά και σύμπραξη αγροτών μέσω συνεργιών και συγχωνεύσεων. Για να γίνουν όμως όλα αυτά πρέπει πρώτα να ρυθμιστούν οι υπέρογκες τραπεζικές οφειλές, να αυξηθεί η ταμειακή ροή μέσω της αξιοποίησης των ενεχύρων και εν γένει της ακίνητης περιουσίας (αφορά τους συνεταιρισμούς) και να δοθεί εκ νέου χρηματοδότηση στον κλάδο. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη έχουν γίνει συζητήσεις μεταξύ της κυβέρνησης και του τραπεζικού συστήματος έτσι ώστε, μετά την εξυγίανση των «κόκκινων» δανείων και τη ρύθμιση των οφειλών που θα παραμείνουν, να ξεκινήσει ένας γύρος τραπεζικής χρηματοδότησης με όρους αγοράς, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση κονδυλίων που αναμοχλεύονται μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στον αγροτικό τομέα το έχει η Τράπεζα Πειραιώς, λόγω της ανάληψης των υγιών δανείων της πρώην Αγροτικής Τράπεζας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η τράπεζα σχεδιάζει ειδικά προγράμματα χρηματοδότησης αγροτών και συνεταιρισμών. Στο ίδιο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθούν τους επόμενους μήνες και τα υπόλοιπα πιστωτικά ιδρύματα.