Νέα εφαρμογή στην οποία θα καταχωρίζεται το αναλυτικό προφίλ των φορολογούμενων προωθεί η ΑΑΔΕ. Οι πληροφορίες που αφορούν τον κάτοχο κάθε ΑΦΜ και σήμερα είναι διάσπαρτες σε διαφορετικές υπηρεσίες και βάσεις δεδομένων θα ενσωματωθούν σε έναν ηλεκτρονικό φάκελο. Θα καταγράφονται τα εισοδήματα, τα περιουσιακά στοιχεία, τα δάνεια και οι ρυθμίσεις οφειλών. Με τη δημιουργία του φορολογικού προφίλ η εφορία θα αναλύει τη συμπεριφορά και τη φοροδοτική ικανότητα των πολιτών και θα το χρησιμοποιεί ως εργαλείο για εκτεταμένες διασταυρώσεις και για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Τη δημιουργία αναλυτικού φορολογικού προφίλ για κάθε Ελληνα φορολογούμενο προωθεί η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, όπως αποκαλύπτει το στρατηγικό σχέδιο για το 2025-2029 το οποίο έχει τεθεί σε διαβούλευση με φορείς της αγοράς. Επί της ουσίας, στον φορολογικό φάκελο που θα δημιουργηθεί θα ενσωματωθούν όλες οι πληροφορίες που αφορούν έναν φορολογούμενο και σήμερα βρίσκονται σε διαφορετικές ηλεκτρονικές εφαρμογές. Στον φάκελο αυτόν θα περιέχονται τα περιουσιακά στοιχεία του φορολογουμένου, τα δάνειά του, έως οι ρυθμίσεις οφειλών στις οποίες ενδεχομένως έχει προχωρήσει ή ακόμα και αν έχει ελεγχθεί στο παρελθόν από τη φορολογική διοίκηση.
Παράλληλα, το φορολογικό προφίλ θα αξιοποιηθεί από τον φορο ελεγκτικό μηχανισμό ως εργαλείο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Από τον φορολογικό φάκελο θα εξάγονται σαφή συμπεράσματα σχετικά με το ποιοι φορολογούμενοι δεν πληρώνουν στην ώρα τους τις οφειλές, ποιοι κινδυνεύουν να βρεθούν σε δύσκολη θέση (κυρίως επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις) και δεν καταφέρουν να πληρώσουν εμπρόθεσμα τις υποχρεώσεις, αν υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσουν μια νέα γενιά ληξιπρόθεσμων οφειλών κ.ά. Μάλιστα, η εφορία θα μπορεί να κάνει πρόβλεψη εσόδων και οφειλών συνολικά και ανά φορολογούμενο ή ανά ΔΟΥ, ανά γεωγραφική περιοχή, ανά επάγγελμα ή οποιαδήποτε άλλη διάσταση βάσει των ιστορικών στοιχείων συμπεριφοράς των φορολογουμένων.
Σε πρώτη φάση, στο φορολογικό προφίλ θα ενταχθούν τα στοιχεία που συνδέονται με την ακίνητη περιουσία. Ο ελεγκτικός μηχανισμός και όλες οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ θα γνωρίζουν όλα τα ακίνητα που διαθέτει ο φορολογούμενους και τη χρήση τους. Δηλαδή, αν το ακίνητο είναι μισθωμένο, κενό, σε βραχυχρόνια ή μακροχρόνια μίσθωση κ.λπ. Επίσης, θα υπάρχουν ιστορικά στοιχεία για το κάθε ακίνητο και για τους προηγούμενους ιδιοκτήτες. Σταδιακά στο προφίλ θα ενσωματώνονται τα υπόλοιπα στοιχεία ώστε να δημιουργηθεί πλήρης φάκελος.
Σύμφωνα με στελέχη της ΑΑΔΕ, για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων μη συμμόρφωσης θα αξιοποιηθούν δεδομένα του προφίλ φορολογουμένων και υποθέσεων που τους αφορούν, μέθοδοι αποτίμησης κινδύνου και ανάλυσης συμπεριφορών, εκτεταμένες διασταυρώσεις, διαδικασίες ανταλλαγής δεδομένων με τρίτους φορείς, καθώς και με άλλες χώρες. Τα δεδομένα θα αντλούνται από τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί, αλλά και από εξωτερικές πηγές (παγκόσμιος ιστός, κοινωνικά δίκτυα, ανοιχτά δεδομένα κ.λπ.), για την αποδοτικότερη επικαιροποίηση ανάλυσης κινδύνων.
Η δημιουργία του ψηφιακού προφίλ περιλαμβάνεται μέσα στον ευρύτερο σχεδιασμό για τη λειτουργία της νέας ψηφιακής εφορίας που θα μπορεί να γνωρίζει:
– Σε πραγματικό χρόνο ύποπτα περιστατικά φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου.
– Τις δυναμικές σχέσεις μεταξύ των φορολογουμένων. Οπως έχει αποδειχθεί από εφαρμογές άλλων ευρωπαϊκών χωρών είναι πολύ σημαντικό βήμα για την εύρεση απάτης και φοροδιαφυγής.
– Την κατηγοριοποίηση των φορολογουμένων. Κατηγοριοποίηση της αναμενόμενης συμπεριφοράς φορολογουμένων π.χ. στρατηγικός κακοπληρωτής, πιθανότητα φοροδιαφυγής κ.λπ.
– Το profiling φορολογουμένων. Εύρεση μη εμφανών ομοιοτήτων μεταξύ των φορολογουμένων όπως προκύπτουν έπειτα από δημογραφική, οικονομική και συμπεριφορική ανάλυση του συνόλου του πληθυσμού των φορολογουμένων. Χρησιμοποιείται για την εκτίμηση κινδύνου, αλλά και σε άλλες περιπτώσεις.
– Την εκτίμηση ρίσκου και την αξιολόγηση κινδύνου. Αξιολόγηση των φορολογουμένων ως προς το ρίσκο μη πληρωμής.
– Την πρόβλεψη εσόδων και οφειλών. Πρόβλεψη εσόδων και οφειλών συνολικά και ανά φορολογούμενο ή ανά ΔΟΥ, ανά γεωγραφική περιοχή, ανά επάγγελμα, ή οποιαδήποτε άλλη διάσταση βάσει των ιστορικών στοιχείων συμπεριφοράς των φορολογουμένων.
Οι άξονες
Εκτός από το φορολογικό προφίλ, στο στρατηγικό σχέδιο της ΑΑΔΕ περιλαμβάνονται μια σειρά από μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, όπως η παρακολούθηση των οφειλών σε πραγματικό χρόνο, νέου τύπου διασταυρώσεις, αυτόματη συμπλήρωση εντύπων και δηλώσεων, online καταλογισμός και είσπραξη του φόρου, αλλά και κίνητρα επιβράβευσης των συνεπών φορολογουμένων.
Παράλληλα, σχεδιάζονται προγνωστικά μοντέλα για τον εντοπισμό παραβατικών συμπεριφορών, ενώ το διαδίκτυο και η σύγχρονη τεχνολογία θα συμβάλλουν στην αποκάλυψη κρυφών εισοδημάτων. Στους βασικούς άξονες του στρατηγικού σχεδίου 2025-2029 της ΑΑΔΕ περιλαμβάνονται:
– Αξιοποίηση και χρήση του διαδικτύου και της σύγχρονης τεχνολογίας για εντοπισμό κινδύνων μη συμμόρφωσης και προσδιορισμό αποκρυβείσας φορολογητέας ύλης.
– Κεντρικός συντονισμός όλων των φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων.
– Αναδιοργάνωση δομών και διαδικασιών ελέγχου.
– Υλοποίηση μαζικών ψηφιακών διασταυρώσεων και αυτοματοποιημένων φορολογικών ελέγχων.
– Εμφαση στον έλεγχο των συνόρων για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και του παρεμπορίου.
– Παρακολούθηση της διακίνησης των εμπορικών φορτίων στην επικράτεια.
– Ανάπτυξη προγνωστικών μοντέλων εντοπισμού παραβατικών συμπεριφορών.
– Διαστρωμάτωση και κλαδική ανάλυση φορολογουμένων και οφειλετών.
– Προσδιορισμός, καταλογισμός και είσπραξη του φόρου σε πραγματικό χρόνο μέσω της χρήσης ψηφιακών εφαρμογών (myData, myProperty, διασύνδεση ταμειακών με POS).
– Αυτόματη συμπλήρωση στοιχείων και ενημέρωση εντύπων και δηλώσεων.
– Προληπτικές δράσεις συμμόρφωσης με χρονικό περιθώριο συμμόρφωσης χωρίς επιβολή κυρώσεων.
– Επιβράβευση των συνεπών φορολογουμένων.
– Διευκόλυνση του εμπορίου μέσω ψηφιοποίησης τελωνειακών και φορολογικών διαδικασιών, επιτάχυνσης διαδικασιών τελωνισμού, επιτάχυνσης των επιστροφών και παροχή κινήτρων σε συνεπείς φορολογουμένους.
– Ενίσχυση εξωστρέφειας και συνεργασιών με ομοειδείς οργανισμούς για ανταλλαγή εμπειριών, καινοτομιών και βέλτιστων πρακτικών.
