Ενδιαφέροντα συμπεράσματα προκύπτουν από την ενημέρωση, η οποία έγινε στην ημερίδα για τον ΒΟΑΚ στην Σητεία, το Σάββατο. Διοργανώθηκε από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας -Τμήμα Ανατολικής Κρήτης υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης και του Δήμου Σητείας. Κεντρικό θέμα ήταν «Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης: Αναγκαιότητα, Προκλήσεις και Προοπτικές».
Η εισήγηση του Γιώργου Πατεράκη Προέδρου της Νομαρχιακής Επιτροπής Λασιθίου του ΤΕΕ/ΤΑΚ αφορούσε την αναγκαιότητα υλοποίησης του ΒΟΑΚ στην Π.Ε. Λασιθίου, τα δεδομένα και κυρίως τα κρίσιμα κενά που προκύπτουν.
Η σημασία υλοποίησης του ΒΟΑΚ είναι αδιαμφισβήτητη για το σύνολο της Κρήτης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο νέο αυτοκινητόδρομο, που θα κατασκευαστεί στην Ευρώπη. Το κόστος αυτή τη στιγμή υπολογίζεται στα 2,6 δις, αλλά με μετριοπαθείς εκτιμήσεις αναμένεται να ξεπεράσει τα 3 δις διασχίζοντας συνολικά 294 Km από το Καστέλι Κισσάμου έως την Σητεία, όπως τουλάχιστον έχει εξαγγελθεί.
Η Π.Ε. Λασιθίου έχει απόλυτη κι άμεση ανάγκη το νέο ΒΟΑΚ, όπως τόνισε ο κ. Πατεράκης, για επιπλέον κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτικούς λόγους, αφού θα συνδέει τις Πύλες Εισόδου-Εξόδου του νησιού· δηλαδή με το νέο ΒΟΑΚ μέχρι τη Σητεία θα ενωθεί οδικώς η ανατολική πύλη εισόδου -εξόδου (λιμάνι, αεροδρόμιο Σητείας, πύλη Σέγκεν της Ε.Ε.) με τη δυτική (Ηράκλειο και Χανιά) με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την μετακίνηση των πολιτών, των εμπορευμάτων, των χρόνων και της ασφάλειας στο πλαίσιο της βελτίωσης της οδικής ασφάλειας και της διευκόλυνσης των μεταφορών.
Ο ΒΟΑΚ αποτελεί αναγκαιότητα στην κατεύθυνση ενίσχυσης του αγροτοδιατροφικού τομέα στο Νομό, ο οποίος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον πρωτογενή τομέα, αλλά και στην κατεύθυνση ώθησης επενδυτικής στον τουρισμό. Επιπρόσθετα είναι αναγκαίος για τη σύνδεση της περιοχής με το Ν.Α. Αιγαίο (Δωδεκάνησα), για την πρόσβαση στις Μονάδες Υγείας, την στήριξη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, αλλά και την συμβολή στην αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, που θα είναι πιο έντονο στο νομό και δη στην Σητεία.
Τα τμήματα
Για τα στάδια εξέλιξης του ΒΟΑΚ, τα δεδομένα και τα κενά που υπάρχουν ανά οδικό τμήμα:
– Έχει ξεκινήσει η κατασκευή του τμήματος Χερσόνησος -Νεάπολη συνολικού μήκους 22,4 χλμ. με προϋπολογισμό 350 εκατομ., ωστόσο αντιμετωπίζει προβλήματα στις απαιτούμενες απαλλοτριώσεις.
– Το τμήμα Νεάπολη -Άγιος Νικόλαος συνολικού μήκους 14,5 χλμ. έχει επίσης αρχίσει να κατασκευάζεται, με τον προϋπολογισμό του σήμερα να έχει φτάσει τα 186 εκατομ. Το έργο έχει χωριστεί σε 4 Διοικητικές πράξεις απαλλοτριώσεων, δηλαδή 4 ανεξάρτητες διαδικασίες, γεγονός που δημιουργεί μεγάλα θέματα στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης αλλά και στο διαδικαστικό κομμάτι.
– Στο τμήμα Άγιος Νικόλαος -Καλό Χωριό, το έργο είναι ολοκληρωμένο, ωστόσο στο τμήμα αυτό δεν υλοποιήθηκε η παράκαμψη Καλού Χωριού, εντάσσεται στο τμήμα Καλό Χωριό-Γέφυρα Φρουζή, το οποίο έχει συνολικό μήκος 5,7 Km με προϋπολογισμό 70 εκατομ. Η κατασκευή του δεν έχει ξεκινήσει, αναμένεται η έγκριση των οριστικών μελετών παρότι έχουν σταλεί στο υπουργείο εδώ και δύο χρόνια. Έχει εγκεκριμένη ΑΕΠΟ από το 2016.
– Το τμήμα Γέφυρα Φρουζή- Παράκαμψη Παχιάς Άμμου έχει συνολικό μήκος 6,5 Km και ο προϋπολογισμός του έργου υπολογίζεται στα 56 εκ. Δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή του. Είναι εγκεκριμένες όλες οι μελέτες κι έχει εγκεκριμένη ΑΕΠΟ από το 2018. Προτάθηκε στις 14/11/2022 από την Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Έργων του ΟΑΚ να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, κάτι που δεν έχει γίνει μέχρι τώρα και μάλιστα δεν δόθηκε καμία απάντηση επ’ αυτού έως σήμερα παρόλη την ωριμότητα του έργου, όπως τόνισε ο κ. Πατεράκης.
– Το τμήμα Καβούσι -Αυχήν Αγκαθιάς (Σητεία) έχει συνολικό μήκος 20,8 Km και ο προϋπολογισμός του έργου υπολογίζεται στα 200 εκατομ. Δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή του. Έχει εγκεκριμένη ΑΕΠΟ από το 2020. Αναμένεται η έγκριση των Οριστικών Μελετών παρότι έχουν σταλεί στο υπουργείο από το τέλος του 2023.Υπάρχει μια εκκρεμότητα ακόμη για το τμήμα Λάστρου -Μουλιανών όσον αφορά τις Οριστικές Μελέτες Οδοποιίας, Υδραυλικών και Γεωτεχνικές Έρευνες. Η δέσμευση της πολιτείας, όπως σημείωσε ο κ. Πατεράκης, ήταν ότι θα είχαν προσληφθεί Τεχνικοί Σύμβουλοι μέχρι το καλοκαίρι του 2021 με σκοπό να ολοκληρωθούν οι παραπάνω μελέτες, ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποια εξέλιξη στο κομμάτι αυτό.
Ωριμότητα και πολιτική βούληση
Συμπερασματικά, από την εξέλιξη των έργων στην Π.Ε. Λασιθίου, προκύπτει όπως ανέφερε ο κ. Πατεράκης ότι τα δύο τμήματα Χερσόνησος-Νεάπολη και Νεάπολη -Άγιος Νικόλαος έχουν αρκετά προβλήματα που αφορούν απαλλοτριώσεις, τεχνικά θέματα κι άλλα· πάντως έχουν μπει σε τροχιά υλοποίησης. Αλλά εκφράζεται η έντονη ανησυχία σε σχέση με την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και την απρόσκοπτη ροή της χρηματοδότησης τους, ώστε να ολοκληρωθούν και να δοθούν σε χρήση το συντομότερο. Τα τμήματα Καλό Χωριό -Γέφυρα Φρουζή και Γέφυρα Φρουζή-Παράκαμψη Παχιάς Άμμου δεν έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα χρηματοδότησης ούτε υπάρχει σαφής πληροφόρηση για την υλοποίηση τους με το φόβο για το ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για αυτά να είναι υπαρκτός. Για το τμήμα ωστόσο Καβούσι -Αυχήν Αγκαθιάς, πρόσθεσε, υπάρχει σιγή, η οποία όμως είναι εκκωφαντική! Παρ’ όλο που υπάρχει μεγάλη ωριμότητα στις μελέτες, καμία δημόσια δήλωση ή αναφορά για το τμήμα αυτό, γεγονός που δείχνει ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση να προχωρήσει το έργο, σημείωσε.
Αντίθετα προχωρούν τμήματα με πολύ μικρό βαθμό ωριμότητας, τμήματα για τα οποία δίνονται συνεχώς παρατάσεις και γίνονται αποδεκτές νέες κοστολογήσεις, για τα οποία υπάρχει όμως ισχυρή πολιτική βούληση. «Προκύπτει εύλογα λοιπόν το συμπέρασμα ότι υπάρχει θέμα ισονομίας, καθώς έχουμε άνιση μεταχείριση ανά τμήμα έργου του ΒΟΑΚ, από το Καστέλι Κισσάμου έως τη Σητεία», υπογράμμισε.
Επεσήμανε ότι το ΤΕΕ/ΤΑΚ επιτελώντας τον ρόλο του ως τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας, παρακολουθεί στενά το θέμα και θα συνεχίσει με αμείωτη ένταση να διεκδικεί ώστε το έργο να ολοκληρωθεί ενιαίο. «Ένα έργο που ενώνει το νησί και αποτελεί ανάγκη για όλους τους Κρητικούς. Όμως περιμένουμε και από την πλευρά της πολιτείας να αφουγκραστεί τις ανησυχίες μας, να πάρει τολμηρές αποφάσεις και να παραδώσει ένα έργο αντάξιο των προσδοκιών όλων μας», κατέληξε.
ΜΑΡΙΖΑ ΨΑΡΑΚΗ
