Μπορεί το προσφυγικό να βρισκόταν στο επίκεντρο των εργασιών του τέταρτου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας Τουρκίας στη Σμύρνη, ωστόσο τα διμερή θέματα και ιδιαίτερα οι παραβιάσεις στο Αιγαίο και το casus belli, ήταν που έδωσαν τον τόνο στην κοινή συνέντευξη τύπου του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου ομολόγου του Αχμέτ Νταβούτογλου.
Στη συνέντευξη τύπου, ο Πρωθυπουργός αποκάλυψε ότι έθεσε στον κ. Νταβούτογλου το θέμα των παραβιάσεων του εθνικού εναερίου χώρου και της ανησυχητικής αύξησης των εμπλοκών, σημειώνοντας ότι η αυτή η πρακτική των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων δεν συνάδει με το κλίμα φιλίας και συνεργασίας που επιχειρείται να οικοδομηθεί ανάμεσα στις δύο χώρες.
Ωστόσο, ο Τούρκος Πρωθυπουργός έδειξε με την απάντηση του, πως η Τουρκία επιμένει στις θέσεις της και στην ουσία, δικαιολόγησε τις παραβιάσεις και τις εμπλοκές, λέγοντας ότι αυτό «που θεωρείτε εσείς ελληνικό εναέριο χώρο δεν το θεωρούμε εμείς», αναφερόμενος προφανώς στον χώρο μεταξύ 6 και 10 μιλίων. Μάλιστα, έκανε λόγο και για ελληνικές παραβιάσεις του τουρκικού εναερίου χώρου, αναφέροντας ότι «αυτό που εμείς θεωρούμε παραβίαση, δεν το θεωρείτε εσείς».
Και σε ότι αφορά στο casus belli ωστόσο, ο κ. Νταβούτογλου απάντησε ζητώντας ουσιαστικά τη δέσμευση από την πλευρά της Ελλάδας ότι δεν θα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 μίλια στα 12, όπως έχει το δικαίωμα με βάση τις συνθήκες για το δίκαιο της θάλασσας. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η απόφαση για απειλή πολέμου της τουρκικής εθνοσυνέλευσης του 1996 ελήφθη εις απάντηση απόφασης του ελληνικού κοινοβουλίου, με την οποία η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων σε χρόνο που η ίδια θα αποφασίσει. Ζήτησε μάλιστα για να αρθεί η απόφαση για το casus belli, να υπάρξει η αντίστοιχη υποχώρηση από την ελληνική πλευρά.
Απαντώντας ο κ. Τσίπρας, χαρακτήρισε την απειλή πολέμου «παρωχημένη» πρακτική και είπε στον κ. Νταβούτογλου, ότι η στάση της Ελλάδας αφορά την άσκηση ενός νόμιμου, με βάση το διεθνές δίκαιο δικαιώματος. Ο κ. Τσίπρας πάντως τόνισε, ότι θα προσπαθήσει να πείσει και προσωπικά τον κ. Νταβούτογλου προς την κατεύθυνση της άρσης αυτής της απόφασης, ενώ ο κ. Νταβούτογλου επισήμανε, πως η πρωτοφανής για τα χρονικά απόφαση να επιχειρεί το ΝΑΤΟ στα εκατέρωθεν χωρικά ύδατα, δείχνει την ωριμότητα προσέγγισης των δύο χωρών.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε, πως ούτε η Ελλάδα παραιτείται από τα δικά της αιτήματα, ούτε η Τουρκία. Οι διαφορές, σημείωσε αφορούν τον θαλάσσιο και εναέριο χώρο , αυτό δεν είναι μυστικό, όμως καταλαβαίνουμε ότι η αύξηση των εντάσεων δεν ωφελεί κανέναν, ενώ τόνισε πως η Τουρκία δεν έχει καμία φιλοδοξία να αλλάξει το status quo στο Αιγαίο.
Η ουσία της επίσκεψης αφορούσε ωστόσο στο προσφυγικό και στο πλαίσιο αυτό, ασφαλώς η σημαντικότερη συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο πλευρές ήταν το μνημόνιο προθέσεων για την παράνομη μετανάστευση ανάμεσα στον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Τόσκα και τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Αφκάν Αλά. Και οι δύο πρωθυπουργοί εξέφρασαν ισχυρή βούληση για ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών ώστε να αντιμετωπιστούν οι διακινητές.
Σε ότι αφορά στο θέμα αυτό, ο κ. Τσίπρας είπε ότι είναι ανάγκη η Ελλάδα και η Τουρκία να δηλώσουν από κοινού ότι δεν θα λύσουν ένα πρόβλημα με ένα σχέδιο που θα τους επιβληθεί από τρίτα μέρη, αλλά ότι θα το λύσουν μέσα από την μεταξύ τους συνεργασία . Ζήτησε να τηρηθεί η κατάπαυση πυρός στην Συρία, να αντιμετωπιστεί η τρομοκρατία και να καταβληθεί κοινή προσπάθεια να χτυπηθούν τα δίκτυα των διακινητών.
«Υπάρχει η βούληση να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα από κοινού», είπε ο κ. Τσίπρας σημειώνοντας ότι η Ελλάδα και η Τουρκία δεν είναι οι αιτίες του προβλήματος, φιλοξενούν εκατομμύρια πρόσφυγες, όμως , δεν θα είναι οι χώρες που θα δεχθούν την μόνιμη παραμονή όλων αυτών των ανθρώπων. Ο Πρωθυπουργός είπε ότι στο πλαίσιο της ΕΕ Ελλάδα και Τουρκία προωθούν από κοινού έναν μηχανισμό μόνιμης οδού των προσφύγων που δικαιούνται προστασίας, μια μόνιμη ροή προς την Ευρώπη και μέτρα για την καταπολέμηση των διακινητών.
Σε ότι αφορά την επικαιροποίηση του πρωτόκολλου επανεισδοχής, ο κ. Τσίπρας είπε ότι στέλνει μήνυμα προς μετανάστες από μη εμπόλεμες περιοχές, ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα να περάσουν στην Ευρώπη.
Στο πλαίσιο των διμερών θεμάτων εξ’ άλλου οι δύο αντιπροσωπείες υπέγραψαν συμφωνία σύνδεσης των λιμανιών Θεσσαλονίκης-Σμύρνης , τουριστικής συνεργασίας και συμφωνία συνεργασίας του ΑΠΕ-ΜΠΕ με το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολού και της ΕΡΤ με την Τουρκική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση.
Οι δύο Πρωθυπουργοί δήλωσαν επίσης ότι συμφώνησαν να δημιουργηθεί απευθείας αεροπορική επικοινωνία της Αθήνας με την Άγκυρα, καθώς και υπερταχεία σιδηροδρομική σύνδεση της Κωνσταντινούπολης με την Θεσσαλονίκη και την Ηγουμενίτσα.
www.real.gr