Η κοινωνική ενσωμάτωση και η υποστήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων —και ιδιαίτερα των παιδιών— αποτελούν σήμερα αναγκαίες προϋποθέσεις για μια βιώσιμη και δίκαιη κοινωνία.
Οι κοινωνικές ανισότητες και η προσφυγική κρίση εξελίσσονται σε πρωτοφανείς προκλήσεις διεθνώς, με τους φορείς να ενσαρκώνουν την έννοια της αλληλεγγύης, προσφέροντας ουσιαστική υποστήριξη στις αδύναμες ομάδες και στη χώρα μας.
Μέσα από ένα πλέγμα προγραμμάτων κοινωνικής ενσωμάτωσης, καινοτόμες δράσεις και συνεργασίες με το ελληνικό κράτος και με ΜΚΟ, τα EEA Grants, ο χρηματοδοτικός μηχανισμός που υποστηρίζεται κυρίως από τη Νορβηγία, καθώς και από την Ισλανδία και το Λιχτενστάιν, ενδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή και εργάζονται για τη μείωση των ανισοτήτων.
Στο επίκεντρο των κοινωνικών προγραμμάτων των EEA Grants, που υποστηρίζουν πληθώρα έργων εδώ και 30 χρόνια στην Ελλάδα, βρίσκεται το έργο «Ενίσχυση της ικανότητας της Γενικής Γραμματείας Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής Προστασίας (ΓΓΕΠΘΠ)», το οποίο περιλαμβάνει στοχευμένες παρεμβάσεις για την προστασία ευάλωτων πληθυσμών, όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες και μετανάστες. Το έργο έχει ενισχύσει την ικανότητα της Γενικής Γραμματείας Ευάλωτων Πολιτών και Θεσμικής Προστασίας να παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες στα Κέντρα Φιλοξενίας της, καλύπτοντας ανάγκες που περιλαμβάνουν τη στέγαση, τη σίτιση, την ιατρική φροντίδα και την ψυχολογική υποστήριξη. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι βρίσκονται συχνά σε αυξημένο κίνδυνο και μέσα από τη δράση αυτή έχουν προστατευθεί από πιθανά φαινόμενα εκμετάλλευσης, trafficking και βίας, αποκτώντας πρόσβαση σε ασφαλείς δομές φιλοξενίας, ενώ προωθείται και η σταδιακή ένταξή τους στη νέα κοινωνία όπου βρίσκονται.
Ενίσχυση του πλαισίου υποστήριξης για τους ασυνόδευτους ανήλικους
Το πρόγραμμα έχει θέσει σε λειτουργία τον Εθνικό Μηχανισμό Επείγουσας Ανταπόκρισης (ΕΜΕΑ), ο οποίος περιλαμβάνει υπηρεσίες ανίχνευσης και υποστήριξης των ασυνόδευτων παιδιών από την πρώτη τους επαφή με τις ελληνικές Αρχές και έχει βραβευθεί διεθνώς για την αποτελεσματικότητά του. Ο μηχανισμός αυτός παρέχει πληροφορίες για τα δικαιώματά τους και εξασφαλίζει τη μετάβασή τους σε κατάλληλες δομές φιλοξενίας, ώστε ένα αξιοπρεπές μέλλον να δημιουργηθεί γι’ αυτούς τους ανήλικους σε ανάγκη προστασίας.
Επίσης, το έργο περιλαμβάνει ένα σημαντικό κομμάτι εκπαίδευσης για το προσωπικό που εργάζεται στις δομές φιλοξενίας, όπως η διαχείριση κρίσεων και η ψυχοκοινωνική υποστήριξη, ώστε οι επαγγελματίες που ασχολούνται με την υποστήριξη των ανηλίκων να διαχειριστούν τις απαιτήσεις αυτών των παιδιών με σεβασμό και αποτελεσματικότητα.
Για την υλοποίηση του έργου, η Γενική Γραμματεία συνεργάστηκε με εξειδικευμένες ΜΚΟ, όπως το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, η Άρσις και η ΜΕΤΑδραση.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα του έργου είναι ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων που έχει λάβει στήριξη μέσα από τις επιμέρους δράσεις του, καθώς τουλάχιστον 3.896 παιδιά έχουν επωφεληθεί από βελτιωμένες υπηρεσίες κοινωνικής υποστήριξης, ενώ άλλοι 4.148 ανήλικοι έχουν συνοδευτεί με ασφάλεια στις κατάλληλες δομές φιλοξενίας.
Τα EEA Grants συμβάλλουν ουσιαστικά σε μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς, στηρίζοντας εκείνους που έχουν περισσότερο ανάγκη, παρέχοντας ένα σύστημα προστασίας που θα συνεχίσει να λειτουργεί και μετά τη λήξη της τρέχουσας χρηματοδοτικής περιόδου, διασφαλίζοντας έτσι τη συνέχιση της υποστήριξης για τις ευάλωτες ομάδες της χώρας. Με αυτή την αποστολή, τα EEA Grants δεν προσφέρουν μόνο οικονομική στήριξη αλλά και ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον, όπου οι αξίες της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης θα αποτελούν τη βάση για την αναζωογόνηση της ελληνικής κοινωνίας.
Κοινωνική συνοχή, περιβαλλοντική προστασία και οικονομική ανάπτυξη
Τα έργα που υλοποιούνται στην Ελλάδα καλύπτουν εννέα κομβικούς τομείς της οικονομικής ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής προστασίας και της κοινωνικής συνοχής. Ιδιαίτερα σημαντικά ζητήματα για τα EEA Grants είναι το κοινωνικό αποτύπωμα και η ενσωμάτωση, με ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, όπως αυτές του ασύλου και μετανάστευσης, στις οποίες υπάγονται, πρώτον, η Ενίσχυση Εθνικών Συστημάτων Ασύλου και Μετανάστευσης και, δεύτερον, οι Επείγουσες Ανάγκες για την Υποδοχή και Ταυτοποίηση Νέων Αφίξεων και Διαμονή Ευπαθών Ομάδων. Άλλα προγράμματα που ενισχύουν τον κοινωνικό ιστό και κάνουν ορατές ομάδες πληθυσμών είναι η Κοινωνική Ένταξη και Ενδυνάμωση Ρομά, η Τοπική Ανάπτυξη και Μείωση της Φτώχειας, η ενίσχυση της Κοινωνίας των Πολιτών, η Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα και η Χρηστή Διακυβέρνηση, Θεσμοί και Διαφάνεια. Εξίσου δυναμικά είναι και δύο προγράμματα για την προστασία του περιβάλλοντος: η Διαχείριση Υδάτων και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας– Εξοικονόμηση Ενέργειας.
Γιορτάζοντας τα 30 χρόνια παρουσίας τους στην Ελλάδα, τα ΕΕΑ Grants διοργάνωσαν στις 2 Νοεμβρίου ανοιχτή εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 65ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Αντίστοιχα, θα διεξαχθεί επετειακή εκδήλωση στην Αθήνα, στις 12 Νοεμβρίου, ενώ στο πλαίσιο των εορτασμών παρουσιάζεται και το art installation με τίτλο «30 χρόνια–30 εικόνες».
Μιλώντας για το θεσμό και τα 30 χρόνια παρουσίας του στη χώρα μας, η πρέσβειρα της Νορβηγίας στην Αθήνα, κυρία Lajla Jakhelln ανέφερε: «Εδώ και 30 χρόνια οι δύο χώρες μας συνεργάζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες αγορές ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο. Η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας, ωστόσο, δεν αφορά μόνο τις ελεύθερες συναλλαγές. Η συμφωνία του ΕΟΧ (EEA Agreement) έδωσε τη δυνατότητα στους Νορβηγούς να έρχονται στην Ελλάδα και στους Έλληνες να έρχονται στη Νορβηγία για να ταξιδεύουν, να εργάζονται και να σπουδάζουν, χωρίς εμπόδια. Η ίδια συμφωνία άνοιξε νέους δρόμους συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών μας, μέσω των επιχορηγήσεων ΕΟΧ και της Νορβηγίας (EEA and Norway Grants). Σύντομα, θα αρχίσουμε να διαπραγματευόμαστε τις προτεραιότητες για την επόμενη περίοδο χρηματοδότησης ύψους 159,3 εκατ. ευρώ προς την Ελλάδα. Η συνεργασία και το κοινό μας ταξίδι συνεχίζονται. Θα εξακολουθήσουμε να δουλεύουμε μαζί για μια πράσινη, ανταγωνιστική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη».
Η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κυρία Βασιλική Παντελοπούλου, σημείωσε ότι «Το έτος 2024 σηματοδοτεί ένα νέο κεφάλαιο: όχι μόνο γιορτάζουμε τα 30 χρόνια παρουσίας του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού στην Ελλάδα, αλλά το Σεπτέμβριο υπεγράφη η συμφωνία μεταξύ ΕΕ και χωρών ΕΟΧ για το Χρηματοδοτικό Μηχανισμό 2021-2028. Για την περίοδο αυτή περισσότερα από 1,8 δις. ευρώ θα δοθούν σε 15 χώρες της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας με προτεραιότητες όπως η πράσινη μετάβαση, η κοινωνική ένταξη και η προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, ας συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για μια κοινωνία, όπου κάθε πολίτης θα έχει ίσες ευκαιρίες και κάθε κοινότητα θα ευημερεί. Εμείς στη Γενική Γραμματεία ΕΣΠΑ με την ευθύνη για τον συντονισμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων και των δράσεων των EEA Grants και έχοντας την υποστήριξη του Αναπληρωτή Υπουργού, Νίκου Παπαθανάση θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, ώστε το όραμα να γίνει πραγματικότητα, η πρόκληση να γίνει ευκαιρία και η δυσκολία να γίνει προοπτική».
Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα EEA Grants εδώ.
