Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ
Πλέγμα τριών μέτρων για την επιβράβευση των φορολογουμένων που ανταποκρίνονται με συνέπεια στις φορολογικές υποχρεώσεις τους σχεδιάζει να ενεργοποιήσει άμεσα το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με στόχο τα μέτρα αυτά να λειτουργήσουν ως ανάχωμα στην αύξηση των χρεών προς την εφορία. Στη φαρέτρα του οικονομικού επιτελείου περιλαμβάνονται:
– Το «ξεπάγωμα» της ευνοϊκής ρύθμισης για προοδευτική αύξηση του ακατάσχετου λογαριασμού των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη, οι οποίοι έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και είναι συνεπείς στην εξυπηρέτησή τους.
– Η μείωση των συντελεστών παρακράτησης έως και 10% για την έκδοση της φορολογικής ενημερότητας. Η παρέμβαση αφορά και την έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας.
– Η μεγαλύτερη κλιμακωτή έκπτωση φόρου για όσους αποπληρώνουν εφάπαξ και γρήγορα τον φόρο εισοδήματος.
Με τις κινήσεις αυτές επιδιώκεται αφενός μεν να επιβραβευτούν όσοι εξυπηρετούν τις οφειλές τους αλλά και να δοθεί ένα επιπλέον κίνητρο ώστε να αυξηθεί ο αριθμός εκείνων που εντάσσουν τις οφειλές τους, σε κάποια από τις σχετικές δυνατότητες που παρέχει ο νόμος, αφετέρου να ανακοπεί ο ρυθμός αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, ρυθμισμένες εμφανίζονται οφειλές ύψους μόλις 5,5 δισ. ευρώ, τη στιγμή που το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο υπερβαίνει τα 107 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, 608.000 φορολογούμενοι και επιχειρήσεις έχουν 850.625 ενεργές ρυθμίσεις, με το συνολικό οφειλόμενο ποσό να ανέρχεται σε 5,5 δισ. ευρώ. Αυτοί που συνήθως ρυθμίζουν τις οφειλές τους είναι οι φορολογούμενοι με μικρά χρέη, έως 10.000 ευρώ, οι οποίοι ουσιαστικά επιλέγουν 12 ή 24 δόσεις για την αποπληρωμή του φόρου εισοδήματος ή του ΕΝΦΙΑ. Αντίστοιχα εκτός ρύθμισης παραμένει το 90% του χρέους προς τον ΕΦΚΑ, γεγονός που δείχνει και το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η εισπραξιμότητα των οφειλών του μεγαλύτερου ασφαλιστικού ταμείου της χώρας. Το συνολικό χρέος προς τον ΕΦΚΑ στο τέλος του 2023 ήταν 47,55 δισ. ευρώ και μόλις τα 4,68 δισ. ευρώ, που αφορούν 345.743 περιπτώσεις οφειλετών, έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης.
«Ξεπάγωμα» ακατάσχετου
Με την ενεργοποίηση της ρύθμισης θα δοθεί η δυνατότητα στους φορολογουμένους που ρυθμίζουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο να δομήσουν προοδευτικά έναν μεγαλύτερο ακατάσχετο λογαριασμό. Ετσι οι συνεπείς οφειλέτες θα έχουν ένα επιπλέον κίνητρο ώστε να συνεχίσουν να πληρώνουν κανονικά τις δόσεις προς την εφορία, ενισχύοντας το δημόσιο ταμείο.
Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα σε εταιρείες και λοιπά νομικά πρόσωπα με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο να επιτύχουν αρχικά τον περιορισμό και τελικά την πλήρη άρση των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους, εφόσον ρυθμίσουν τις οφειλές τους και αποπληρώνουν με συνέπεια τις δόσεις που προβλέπονται. Με βάση το ισχύον νομοθετικό καθεστώς, για κάθε οφειλέτη ορίζονται ως ακατάσχετο όριο τα 1.250 ευρώ για τα ποσά των καταθέσεών του σε έναν λογαριασμό που έχει ανοίξει σε ένα μόνο τραπεζικό ίδρυμα.
Προσαύξηση ορίου
Το σημερινό όριο των 1.250 ευρώ αναμένεται να αυξηθεί, ενώ το νέο όριο θα προσαυξάνεται κατά το άθροισμα των ποσών των δύο τελευταίων μηνιαίων δόσεων που εξοφλήθηκαν, αφού πολλαπλασιαστεί με συγκεκριμένους συντελεστές. Εάν ισχύσει η διάταξη όπως έχει ψηφιστεί, ο ακατάσχετος λογαριασμός θα αυξάνεται ως εξής:
– Ο φορολογούμενος που έχει δεσμευμένο τραπεζικό λογαριασμό θα πρέπει να υπαχθεί σε ρύθμιση και να πληρώσει δύο δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών του. Εφόσον είναι συνεπής, τον τρίτο μήνα έχει το δικαίωμα να ζητήσει αύξηση του ακατάσχετου ορίου. Βάση του υπολογισμού είναι το άθροισμα των δόσεων του μήνα. Στο ποσό αυτό εφαρμόζεται ο αρχικός συντελεστής 3, ο οποίος δίνει το νέο ύψος του ακατάσχετου λογαριασμού. Για παράδειγμα, εάν η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 600 ευρώ, με την έναρξη της νέας διαδικασίας ο οφειλέτης θα έχει ως ακατάσχετο όριο τα 1.800 ευρώ (600Χ3), από 1.250 ευρώ που ισχύει για όλους.
Σημειώνεται ότι για να αυξήσει κάποιος το όριο του ακατάσχετου, θα πρέπει η μηνιαία δόση της ρύθμισης που εξυπηρετεί να είναι μεγαλύτερη των 400 ευρώ.
Προοδευτικά όσο η ρύθμιση συνεχίζει να τηρείται, ο συντελεστής αυξάνεται. Για παράδειγμα, φορολογούμενος ο οποίος εξυπηρετεί τις οφειλές του με την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, εξοφλώντας 5 δόσεις των 500 ευρώ μπορεί να «κερδίσει» συντελεστή 3,8 αυξάνοντας τον ακατάσχετο λογαριασμό στα 1.900 ευρώ (500χ3,8). Οσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ο οφειλέτης είναι συνεπής, ο συντελεστής θα αυξάνεται. Οταν φτάσει κοντά στην πλήρη εξόφληση της οφειλής, ο συντελεστής θα ανεβεί στο 4,5.
Ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων και τη ρύθμιση, θα προσδιορίζεται ο συντελεστής βάσει του οποίου θα υπολογίζεται το ακατάσχετο όριο. Τα όρια του ακατάσχετου καθορίζονται κάθε μήνα και ισχύουν για έναν μήνα. Σε περίπτωση απώλειας ρύθμισης για την οποία έχει χορηγηθεί ο περιορισμός της κατάσχεσης, ο περιορισμός αυτός παύει οριστικά να ισχύει και δεν χορηγείται εκ νέου σε περίπτωση υπαγωγής των ίδιων οφειλών σε νέα ρύθμιση. Επισημαίνεται ότι για να ισχύσει το ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ, ο οφειλέτης θα πρέπει να δηλώσει τον συγκεκριμένο τραπεζικό του λογαριασμό στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή του Taxisnet. Για κοινό λογαριασμό, το ακατάσχετο όριο ισχύει για τον καθένα από τους συνδικαιούχους μόνο εφόσον και οι δύο έχουν δηλώσει τον ίδιο λογαριασμό ως ακατάσχετο.
Χαμηλότερη παρακράτηση
Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται υπό όρους, ανάλογα με το ύψος των χρεών και το καθεστώς ρύθμισής τους, στις περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτου και είσπραξης χρημάτων από δημόσιο φορέα. Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, θα μειωθεί έως και 10% το ποσό των χρημάτων που θα παρακρατά η εφορία στους οφειλέτες οι οποίοι έχουν ενταχθεί σε προγράμματα διακανονισμού και χρειάζονται πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας για πώληση ακινήτου ή για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου. Για την επιβράβευση των συνεπών φορολογουμένων αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης των συντελεστών παρακράτησης για την έκδοση φορολογικής ενημερότητας και ο επικεφαλής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής. Επισημαίνεται ότι με το σημερινό νομοθετικό καθεστώς, ανάλογα με τη χρήση του πιστοποιητικού, το ύψος της ρυθμισμένης οφειλής και τα ποσά που έχουν καταβληθεί, τα ποσοστά παρακράτησης κλιμακώνονται από 10% έως 70%.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος ζητά αποδεικτικό ενημερότητας για να εισπράξει από ΟΤΑ 10.000 ευρώ. Ο αιτών το αποδεικτικό έχει υπαγάγει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής 24 μηνιαίων δόσεων, την οποία τηρεί, είναι ενήμερος σε αυτή και έχει πληρώσει 17 δόσεις, με εναπομένουσες από την ημερομηνία αίτησης χορήγησης αποδεικτικού 7 δόσεις (ήτοι έχει καταβληθεί ποσό μεγαλύτερο του 70% της ρύθμισης και ο εναπομένων αριθμός δόσεων είναι κάτω των 12).
Οι ανωτέρω βεβαιωμένες στη ΔΟΥ ανοικτές εναπομείνασες ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές του ανέρχονται στα 21.000 ευρώ, με 3.000 ευρώ το ύψος της δόσης. Το συνολικό ποσοστό παρακράτησης επί της εισπραττόμενης απαίτησης ορίζεται στο 20% (10% λόγω της αποπληρωμής του 70% της ρύθμισης + 10% λόγω της προσαύξησης των συντελεστών) επί της απαίτησης/είσπραξης. Με την εφαρμογή της χαμηλότερης παρακράτησης θα περιοριστεί περαιτέρω το ποσό που θα του παρακρατείται.
Μεγαλύτερη έκπτωση
Ο υφυπουργός Οικονομικών Χρίστος Δήμας από το βήμα της Βουλής ανέφερε ότι εξετάζεται η παροχή κινήτρων για την επόμενη χρονιά, ώστε ο συνεπής φορολογούμενος -αυτός που υποβάλλει τη φορολογική του δήλωση νωρίς και καταβάλλει το ποσό του φόρου επίσης νωρίς- να έχει επιπλέον οικονομικά κίνητρα. Αυτό που έχει τεθεί επί τάπητος και εξετάζεται είναι η κλιμακωτή αύξηση της έκπτωσης για όσους εξοφλούν εφάπαξ το ποσό του φόρου εισοδήματος πριν από την καταληκτική ημερομηνία και ανάλογα με το διάστημα της πρόωρης αποπληρωμής. Επισημαίνεται ότι σήμερα το ποσοστό έκπτωσης ανέρχεται σε 3% για όσους εξοφλήσουν εφάπαξ έως τις 26 Ιουλίου την οφειλή.
