Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει 28 κράτη μέλη, τουλάχιστον έως ότου η Βρετανία ολοκληρώσει την προγραμματισμένη έξοδό της από την ένωση, και περίπου 500 εκατομμύρια κατοίκους.
Με αφορμή τις Ευρωεκλογές που διεξάγονται από σήμερα ως και την Κυριακή για την εκλογή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του νομοθετικού της οργάνου, παρατίθενται τα βασικά στοιχεία της.
Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ
Σκοπός της ΕΕ είναι να έχει μία φωνή σε τομείς, όπως ο χρηματοπιστωτικός και αυτός της οικονομίας, της ασφάλειας και της εξωτερικής πολιτικής. Στην λεγόμενη εσωτερική αγορά της ΕΕ επικρατεί σχετική ελευθερία στην μετακίνηση ανθρώπων και την διακίνηση κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών.
Η ΕΕ ιδρύθηκε σε απάντηση στη δυστυχία και τα βάσανα που προκάλεσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία αποφάσισαν να συνεργαστούν στους τομείς του άνθρακα και του χάλυβα, οι οποίοι σχετίζονταν με τους εξοπλισμούς.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ
Με την Συνθήκη της Ρώμης το 1957 ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), προάγγελος της ΕΕ. Μετά την σύναψη το 1992 της Συνθήκης του Μάαστριχτ, οι χώρες μέλη χρησιμοποιούν το όνομα Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πιο σημαντικοί θεσμοί της βρίσκονται στις Βρυξέλλες, το Λουξεμβούργο και το Στρασβούργο.
Σταδιακά κι άλλες χώρες εντάσσονται στους κόλπους της ΕΕ, με την πιο σημαντική της διέρυνση να γίνεται το 2004 με την ενσωμάτωση 10 κυρίως ανατολικοευρωπαϊκών χωρών.
Η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και ορισμένα μικρά ευρωπαϊκά κράτη δεν ανήκουν στην ΕΕ, αλλά έχουν στενούς δεσμούς μαζί της μέσω συμφωνιών. Επίσης η Τουρκία και έξι βαλκανικές χώρες προσπαθούν να ενταχθούν στους κόλπους της.
ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ
Δεν χρησιμοποιούν όλοι οι πολίτες της ΕΕ το ευρώ. Η ενιαία νομισματική μονάδα χρησιμοποιείται μόνον στην ευρωζώνη, η οποία έχει 19 κράτη μέλη. Οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούν τις δικές τους νομισματικές μονάδες.
ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΤΗΣ ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ένα είδος υπουργικού συμβουλίου, στο οποίο περιλαμβάνεται ένας εκπρόσωπος από κάθε μία από τις χώρες μέλη της ΕΕ. Προτείνει νόμους και διασφαλίζει ότι τηρούνται από τα κράτη μέλη. Πρόεδρός της σήμερα είναι ο 64χρονος Λουξεμβούργιος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Νέα Επιτροπή θα διοριστεί αργότερα φέτος μετά τις Ευρωεκλογές.
Η νομοθεσία της ΕΕ υιοθετείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο εκπροσωπεί τα κράτη μέλη.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνέρχεται σχεδόν συνέχεια σε επίπεδο πρεσβευτών, τακτικά σε επίπεδο υπουργών και περίπου κάθε τρεις μήνες σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων. Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν εκ περιτροπής την προεδρία του για έξι μήνες – την προεδρία του σημερινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ασκεί η Ρουμανία, η οποία θα ακολουθηθεί από την Φινλανδία το δεύτερο εξάμηνο του 2019.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επίσης μόνιμο πρόεδρο, ο οποίος προεδρεύει στις συνόδους κορυφής των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ. Πρόεδρος είναι σήμερα ο 62χρονος Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ και η θητεία του λήγει τον Νοέμβριο του 2019.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει σήμερα 751 μέλη από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ. Οι Ευρωβουλευτές εκλέγονται κάθε πέντε χρόνια.
