Χοληστερόλη… τι είναι και πως αντιμετωπίζεται

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν σήμερα τη συχνότερη αιτία θνησιμότητας και νοσηρότητας στις ανεπτυγμένες χώρες. Ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες που συντελεί στα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα. Μετά από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα, διαπιστώθηκε ότι το 34% των γυναικών και το 57% των ανδρών στην Ελλάδα παρουσιάζουν υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης.

Τι είναι η χοληστερόλη

Η χοληστερόλη είναι μία λιπαρή ουσία απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Συμβάλει στην παραγωγή ορμονών, χολικών αλάτων και βιταμίνης D.

Παράγεται από το ήπαρ (συκώτι) ή προσλαμβάνεται με την κατανάλωση ζωικών τροφών (κρέας, γάλα, αυγά).

Καλή και κακή χοληστερόλη

Η μεταφορά της χοληστερόλης προς τα κύτταρα του σώματος γίνεται με ειδικούς μεταφορείς που λέγονται λιποπρωτεΐνες. Οι λιποπρωτεΐνες κατατάσσονται σε δύο κύριες κατηγορίες:

1. LDL χοληστερόλη, γνωστή ως «κακή χοληστερόλη». Υψηλή περιεκτικότητα κακής χοληστερόλης στο αίμα διεισδύει και προσκολλάται στα τοιχώματα των αρτηριών προκαλώντας στένωση.
2. HDL χοληστερόλη, ή αλλιώς «καλή χοληστερόλη». Απομακρύνει την κακή χοληστερόλη από τα τοιχώματα των αρτηριών και την μεταφέρει στο συκώτι για να αποβληθεί.

Διάγνωση χοληστερόλης

Η μέτρηση της χοληστερόλης γίνεται με εξέταση αίματος. Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται οι φυσιολογικές τιμές για τους ενήλικες.

Οι καπνιστές, οι υπέρβαροι, τα άτομα που έχουν σακχαρώδη διαβήτη ή κληρονομική προδιάθεση θα πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικό έλεγχο της χοληστερόλης.

Αντιμετώπιση

Η χοληστερόλη μπορεί να μειωθεί με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής (ισορροπημένη διατροφή, απώλεια βάρους, άσκηση, διακοπή του καπνίσματος) και αν κριθεί απαραίτητο, με τη χρήση ειδικών φαρμάκων. Ακολουθώντας ένα υγιεινό τρόπο διατροφής οι τιμές της LDL χοληστερόλης ελαττώνονται κατά 10-15%.

Προτιμήστε:

• Ψωμί, φρυγανιές, παξιμάδια, κράκερ με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
• Μη αποφλοιωμένα δημητριακά, ζυμαρικά, ρύζι.
• Όσπρια
• Πατάτες
• Άπαχα και ημιάπαχα γαλακτοκομικά (γάλα, γιαούρτι), τυριά χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
• Όλα τα φρέσκα και κατεψυγμένα λαχανικά.
• Όλα τα φρούτα φρέσκα και αποξηραμένα.
• Ασπράδι αυγού.
• Ψάρια, πουλερικά χωρίς το δέρμα τους, άπαχα μέρη κρέατος (χοιρινό, μοσχάρι).
• Ελαιόλαδο, σπορέλαια.
• Ξηροί καρποί.
• Μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού.
• Ελαφριές σπιτικές σάλτσες.

Αποφύγετε:

• Πλήρες γάλα, κρέμα γάλακτος, γιαούρτι πλήρες, σαντιγύ, λιπαρά τυριά.
• Παχιά κρέατα, αλλαντικά, μπέικον, παστά, εντόσθια (συκώτι, νεφρά, μυαλά), κονσέρβες κρέατος, ψάρια τηγανισμένα.
• Κρόκος αυγού.
• Τηγανητές πατάτες, τσιπς.
• Λαχανικά τηγανητά ή παρασκευασμένα με βούτυρο.
• Βούτυρο, ζωικό λίπος, ζωμό κρέατος.
• Αρτοσκευάσματα με αυγά και βούτυρο, γλυκά, παγωτά.
• Κακάο, σοκολάτα.
• Καρύδα.
• Αλκοολούχα ποτά, αναψυκτικά.
• Σάλτσες εμπορίου, μαγιονέζα.

  ΜΑΡΙΑ ΠΕΤΡΑΚΗ
  Διαιτολόγος – Διατροφολόγος