Η 200η επέτειος από την ηρωική έξοδο χιλιάδων γυναικόπαιδων και αμάχων από το σπήλαιο της Μιλάτου τον Φεβρουάριο του 1823, κατά τη διάρκεια της πολυήμερης πολιορκίας από το στρατό του Χασάν Πασά, τιμήθηκε την Κυριακή του Θωμά, στο υποβλητικό παρεκκλήσι του Αγίου Θωμά στο σπήλαιο.
Μετά τον Όρθρο, την Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και την Επιμνημόσυνη Δέηση στη μνήμη των σφαγιασθέντων και ολοκαυτωθέντων θυμάτων, ο Ιωάννης Ζηγούλης, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας, εξιστορώντας το ιστορικό πλαίσιο και τα γεγονότα του 1823 στο νησί, που κατέληξαν, μεταξύ άλλων, στη σφαγή και τις βιαιοπραγίες εις βάρος των αμάχων και στο Σπήλαιο.
Ιδιαίτερη και ξεχωριστή στιγμή απετέλεσε η ερμηνεία από τον δάσκαλο και λυράρη Δημήτρη Σγουρό, το ποίημα που έχει γράψει ο διασωθείς από το Σπήλαιο Παπά Μανόλης Μπουνιαλέτος από τη Μίλατο (και το οποίο είχε δημοσιευθεί το 1995 στην εφημερίδα “Ο ΠΟΛΙΤΗΣ” από τον Παντελή Γ. Μαρκατάτο και που περιλαμβάνεται στο cd του “Αρά και πού”).
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από: τον βουλευτή Λασιθίου του ΣΥΡΙΖΑ Μανόλη Θραψανιώτη, τον Αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου Γιάννη Ανδρουλάκη, τον Δήμαρχο Αγίου Νικολάου Αντώνη Ζερβό, τον πρόεδρο της τοπικής κοινότητας Βραχασίου Γιάννη Κυριακάκη, τον Ανώτερο Διοικητή Φρουράς ν. Λασιθίου, εκπρόσωπο της Πολεμικής Αεροπορίας, τον Υποδιευθυντή της Αστυνομικής Διεύθυνσης Λασιθίου Γιώργο Παναγιωτάκη, εκπρόσωπο του Λιμενικού Σώματος και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λασιθίου, τον Αναπληρωτή Διοικητή του “Διαλυνάκειου” Νοσοκομείου Νεάπολης Γιώργου Μπαρμπούνη, εκ μέρους της Ν.Δ. τον Αντιπρόσωπο των εξωτερικών φρουρών Καταστήματος Κράτησης Νεάπολης στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Λευτέρη Αλεξανδράκη, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ το μέλος της Ν.Ε. Μαρία Βάρδα, εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ του Γραμματέα της Ν.Ε. Λασιθίου Γιώργου Μπελούκα και εκπροσώπου του ΚΚΕ, τον πρόεδρο της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Λασιθίου Μιχάλη Βαμβασάκη,εκπρόσωπο του Συνδέσμου Εφέδρων Αξιωματικών ν. Λασιθίου, εκπρόσωπο των Εφέδρων Οπλιτών ν. Λασιθίου, εκπρόσωπο του Συνδέσμου Αποστράτων και Σωμάτων Ασφαλείας ν. Λασιθίου, εκπρόσωπο του Συλλόγου «Κομάντος ‘74» και την πρόεδρο του Μορφωτικού & Πολιτιστικού Συλλόγου Μιλάτου.
Παρόντες ήταν επίσης, μεταξύ αρκετών άλλων, οι αντιδήμαρχοι Γιάννης Μαρίνος, Μανόλης Λεμπίδης, Γιώργος Βάρδας, οι υποψήφιοι Δήμαρχοι Αγ. Νικολάου Θωμάς Χαριτάκης, Χάρης Αλεξάκης, Δέσπω Καρνιαδάκη, οι υποψήφιοι βουλευτές Λασιθίου της ΝΔ Κώστας Ανδρεαδάκης και του ΣΥΡΙΖΑ Πελαγία Πετράκη.
Τελετάρχης της εκδήλωσης ήταν ο Στέργιος Μαρτίνοβιτς από τον Π.Σ. Μιλάτου.
ΝΙΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ