Απαγόρευση της χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και της πώλησης αυτοκινήτων με κινητήρες βενζίνης ή πετρελαίου από το 2030, κατάργηση της χρήσης μαζούτ για την παραγωγή ρεύματος στα νησιά, υποχρεωτική ασφάλιση των κτηρίων σε περιοχές υψηλού κλιματικού κινδύνου, διεύρυνση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που συνοδεύει τις επενδύσεις προκειμένου να εξετάζονται και οι κλιματικές επιπτώσεις. Είναι ορισμένα από τα μέτρα που προβλέπει ο νέος κλιματικός νόμος που παρουσιάστηκε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τον υπουργό Κώστα Σκρέκα. Την ψήφισή του είχε ήδη αναγγείλει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στην πρόσφατη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή COP26 στη Γλασκόβη.
Μέτρα για τα κτήρια
Σύμφωνα και με τις διατάξεις του νέου νόμου, από το 2023 θα απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, όπου υπάρχει επαρκές διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου, ενώ από το 2025 θα απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης και από το 2030 θα απαγορεύεται σε όλα τα κτίρια η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Αυτό σημαίνει ότι οι κεντρικές θερμάνσεις θα πρέπει να μετατραπούν είτε σε φυσικό αέριο, είτε σε νέες φιλικότερες προς το περιβάλλον μορφές (π.χ. αντλίες θερμότητας).
Επιπλέον, από το 2025 όλα τα νέα κτήρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας θα πρέπει να ασφαλίζονται υποχρεωτικά. Η ασφάλιση θα αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου.
Όπως έγινε γνωστό, η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς που προβλέπει ο κλιματικός νόμος: γίνεται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για: Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, μεταφορές, βιομηχανία, κτήρια, γεωργία και κτηνοτροφία, απόβλητα και χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα: «Για κάθε έναν από τους παραπάνω κλάδους θα εκπονούνται τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα, αρχής γενομένης από το 2023 για την περίοδο 2026-2030. Η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε πέντε έτη για την επόμενη πενταετή περίοδο».
Στα ειδικά κτήρια -βιομηχανίες, αποθήκες, εμπορικά κτίρια κλπ.- με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τ.μ. για τα οποία οι οικοδομικές άδειες υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2023, εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης.
«Καλό θα ήταν να δοθούν φοροαπαλλαγές στους πολίτες»
Όπως δηλώνει σχετικά στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο πρόεδρος του Τμήματος Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ/ΤΑΚ) Μιχάλης Χωραφάς, με τις εν λόγω περιοχές υψηλής τρωτότητας η Πολιτεία ζητά ουσιαστικά από τον ιδιοκτήτη κάθε νέου κτηρίου να φροντίσει για την ασφάλισή του -προκειμένου με τον τρόπο αυτό το κράτος να μην επιβαρύνεται ή να μην επιβαρύνεται εξ ολοκλήρου σε περίπτωση καταστροφών. Ο κ. Χωραφάς σημειώνει ότι το κόστος ζημιών για τον κρατικό μηχανισμό από φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, πυρκαγιές κ.ά.) από το 2020 και πέρα ανέρχεται στα 2,2 δις. ευρώ.
Σύμφωνα με τον κ. Χωραφά, ένα τέτοιο μέτρο καλό θα ήταν να συνδυαστεί και με τις σχετικές φοροαπαλλαγές για τους πολίτες, «καθότι σε μια περίοδο πανδημίας θα επιβαρυνθούν με ένα ακόμη έξοδο, αλλά και επειδή το κράτος μέσα από αυτή τη διαδικασία θα εξοικονομήσει πολλά κονδύλια, οπότε έχει τη δυνατότητα να δώσει στον κόσμο αυτές τις φοροαπαλλαγές».
Όπως τόνισε σχετικά ο κ. Σκρέκας, στα ήδη υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το «Εξοικονομώ», η πλατφόρμα του οποίου αναμένεται να ανοίξει σύντομα, το ΥΠΕΝ ήδη σχεδιάζει και νέα, προκειμένου να ενισχύσει τα νοικοκυριά στην ενεργειακή μετάβαση, για την αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών θέρμανσης.
Οι στόχοι
Οι ποσοτικοί στόχοι που καθορίζονται, με ιδιαίτερη έμφαση στη δυναμική διείσδυση των ΑΠΕ, είναι οι εξής:
– Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990.
– Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 80% έως το 2040 σε σχέση με το 1990.
– Κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Στόχος που σημαίνει ότι οι ρύποι που εκλύονται από τις ρυπογόνες παραγωγικές δραστηριότητες πρέπει να απορροφώνται πλήρως.
Προβλέπεται, επίσης, η ανάληψη δράσεων για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Ελλάδα σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Διεθνή Οργανισμό Μετεωρολογίας.
Τέλος, όπως έγινε γνωστό, καταρτίζεται Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία θα λειτουργεί ως τεχνικός και επιστημονικός σύμβουλος της Πολιτείας.
ΝΙΚΟΣ ΣΓΟΥΡΟΣ