Η δημογραφική κατάσταση του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου από το 2021 έως το 2024 παρουσιάζει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα δεδομένα, τα οποία αναδεικνύουν τις εξελίξεις στον πληθυσμό της περιοχής μέσα από γάμους, σύμφωνα συμβίωσης και θανάτους. Υπενθυμίζουμε ότι γεννήσεις στο Ληξιαρχείο του Δήμου Οροπεδίου δεν καταγράφονται, αφού τα νεογέννητα παιδιά δηλώνονται στο δήμο στον οποίο ανήκει το νοσοκομείο όπου γεννήθηκαν.
Αναλύοντας τα στατιστικά δεδομένα που αντλήσαμε από το Ληξιαρχείο του Δήμου διαπιστώνουμε τα εξής:
Αναφορικά με τους γάμους και τα σύμφωνα συμβίωσης το 2021, καταγράφηκαν 13 γάμοι στην περιοχή, ενώ δεν υπήρξε κανένα σύμφωνο συμβίωσης. Ο αριθμός αυτός αντικατοπτρίζει μία παραδοσιακή τάση στις σχέσεις, όπου οι γάμοι εξακολουθούν να κυριαρχούν ως επιλογή επίσημης ένωσης.
Το 2022 παρατηρείται μια ελαφρά μείωση στους γάμους, οι οποίοι μειώνονται στους 12, ενώ υπάρχει και μόλις ένα σύμφωνο συμβίωσης.
Το 2023, η μείωση στους γάμους γίνεται πιο αισθητή, με μόλις 9 γάμους να καταγράφονται. Αντίθετα, τα σύμφωνα συμβίωσης αυξάνονται στα 2. Αυτό μπορεί να υποδεικνύει μια σταδιακή αλλαγή στις κοινωνικές αντιλήψεις, όπου οι νέες γενιές ίσως προτιμούν πιο ευέλικτες μορφές ένωσης.
Το 2024, οι γάμοι πέφτουν στους 6, καταγράφοντας τη χαμηλότερη τιμή της τετραετίας, ενώ δεν πραγματοποιήθηκε κανένα σύμφωνο συμβίωσης. Αυτή η εξέλιξη μπορεί να υποδεικνύει μία γενικότερη μείωση στις επιλογές για επίσημες ενώσεις, είτε λόγω οικονομικών δυσκολιών είτε λόγω αλλαγών στις προτιμήσεις των κατοίκων.
Οι θάνατοι παρουσιάζουν ένα σταθερό και ανησυχητικό μοτίβο για τα τρία πρώτα χρόνια (2021, 2022, 2023), με τον αριθμό να παραμένει σταθερά στους 79 ετησίως. Αυτό το φαινόμενο αναμφίβολα υποδεικνύει έναν σταθερά γερασμένο πληθυσμό, όπου η θνησιμότητα παραμένει υψηλή. Το 2024, ωστόσο, παρατηρείται μείωση στους θανάτους, οι οποίοι ανέρχονται σε 70. Η μείωση αυτή ίσως οφείλεται σε καλύτερες υγειονομικές συνθήκες, αλλά παραμένει ερώτημα αν αυτή η αλλαγή είναι μόνιμη ή προσωρινή.
Τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα
Η γήρανση του πληθυσμού στο Δήμο Οροπεδίου Λασιθίου, δεν είναι βέβαια ένα νέο φαινόμενο, αφού μεγάλο μέρος του πληθυσμού του μετανάστευσε τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα.
Ενδιαφέρον έχει ωστόσο να ρίξουμε μια ματιά στα «σκαμπανεβάσματα» του πληθυσμού τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.
Τα παρακάτω στοιχεία προέρχονται από το αρχείο της ΑΝΑΤΟΛΗΣ:
¡ 2002: Θάνατοι 62 (άνδρες 32, γυναίκες 30). Γάμοι 17 (θρησκευτικοί 15, πολιτικοί 2).
¡ 2003: Θάνατοι 89 (άνδρες 43, γυναίκες 46). Γάμοι 18 (θρησκευτικοί 9, πολιτικοί 9)
¡ 2007: Θάνατοι 73 (άνδρες 44, γυναίκες 29). Γάμοι 15 (θρησκευτικοί 8, πολιτικοί 7).
¡ 2008: Θάνατοι 54 (άνδρες 27, γυναίκες 27). Γάμοι 11 (θρησκευτικοί 5, πολιτικοί 6)
¡ 2009: Θάνατοι 69 (άνδρες 35, γυναίκες 34). Γάμοι 7 (θρησκευτικοί 3, πολιτικοί 4).
¡ 2010: Θάνατοι 60 (άνδρες 25, γυναίκες 35). Γάμοι 10 (θρησκευτικοί 4, πολιτικοί 6).
¡ 2011: Θάνατοι 47 (30 άνδρες, 17 γυναίκες). Γάμοι 16 (7 θρησκευτικοί, 9 πολιτικοί).
¡ 2012: Θάνατοι 69 (άνδρες 21, γυναίκες 48). Γάμοι 20 (θρησκευτικοί 7, πολιτικοί 13).
Μεγάλη η πρόκληση
Συμπερασματικά η δημογραφική εικόνα του Οροπεδίου Λασιθίου κατά την περίοδο 2021-2024, φανερώνει σημαντικές προκλήσεις. Η μείωση των γάμων, η περιορισμένη αύξηση των συμφώνων συμβίωσης και η σταθερότητα στους θανάτους υποδηλώνουν μια γερασμένη κοινωνία που αντιμετωπίζει πιθανώς δημογραφικό μαρασμό. Η ελάχιστη συμμετοχή στις επίσημες ενώσεις ενδέχεται να οφείλεται σε κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες, όπως η μετανάστευση των νέων, η αύξηση του κόστους ζωής ή αλλαγές στις αντιλήψεις για τη ζωή και την οικογένεια.
Αξίζει να διερευνηθούν περαιτέρω οι λόγοι πίσω από αυτά τα δεδομένα, ώστε να προταθούν πολιτικές που θα ενισχύσουν τη δημογραφική βιωσιμότητα της περιοχής.
ΣΟΦΙΑ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ