Το πλεονέκτημα που δημιουργεί για το Λασίθι το πολιτιστικό απόθεμά του αξιοποιεί το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπηρετώντας τον σχεδιασμό του για έργα πολιτισμού που προσδίδουν στον τόπο προστιθέμενη αξία και αναπτυξιακή δυναμική. Όπως ενημερώνει ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, με σειρά αυτοψιών και συσκέψεων που πραγματοποίησε στο Λασίθι, εξέτασε αφενός την πορεία των ενταγμένων έργων στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, στο ΠΕΠ Κρήτης ΕΣΠΑ 2014-2021 -συνολικού προϋπολογισμού 5.500.000 ευρώ- αφετέρου τον προγραμματισμό των έργων, τα οποία έχει δρομολογήσει το ΥΠΠΟΑ μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς και τα νέα έργα που προγραμματίζονται να ενταχθούν στις χρηματοδοτήσεις της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2021-2027.
Στην ίδια ανακοίνωση σημειώνεται ότι στο Δήμο Οροπεδίου, το ΥΠΠΟΑ, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει δρομολογήσει το έργο της προστασίας και ανάδειξης του Δικταίου Άνδρου, σε συνδυασμό με το έργο της εγκατάστασης αναβατορίου για τη βελτίωση της προσβασιμότητας του Σπηλαίου και από τα εμποδιζόμενα άτομα, συνολικού προϋπολογισμού 6.000.000 ευρώ.
Όπως δήλωσε η κ. Μενδώνη, «το ΥΠΠΟΑ έχει δρομολογήσει μια ολιστική προσέγγιση για την ανάδειξη του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του, η οποία συνδυάζεται και με τον σχεδιασμό του Δήμου Οροπεδίου για την αναβάθμιση της πλατείας Ευρώπης -σημείου εκκίνησης του λιθόστρωτου μονοπατιού και του σχεδιαζόμενου αναβατορίου για την προσέγγιση του Δικταίου- καθώς και με την αποκατάσταση του κτιρίου του παλαιού Ξενία, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κέντρο ψηφιακής ενημέρωσης και επαυξημένης πραγματικότητας για το Σπήλαιο. Η συνεργασία του υπουργείου με τον περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρο Αρναουτάκη, και τον δήμαρχο Οροπεδίου, Γιάννη Στεφανάκη, είναι συνεχής, σταθερή και εποικοδομητική».
Στον Δήμο Αγίου Νικολάου βρίσκεται σε εξέλιξη, από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, η επανέκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου. Το έργο, προϋπολογισμού 3.000.000 ευρώ, ενταγμένο στο ΠΕΠ Κρήτης 2014-2020, βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσής του, έπειτα από καθυστερήσεις που οφείλονται, κυρίως, στον μειωμένο προϋπολογισμό ένταξης του έργου το 2018. Στόχος του ΥΠΠΟΑ είναι το Μουσείο, πλήρως ανακαινισμένο και με διπλασιασμό του εμβαδού των χώρων του, να αποδοθεί στην πόλη και τους επισκέπτες της στην έναρξη της τουριστικής περιόδου 2023. Το Μουσείο θα αποτελέσει έναν σημαντικό αναπτυξιακό πόρο για τον Άγιο Νικόλαο, αλλά και για ολόκληρη την Περιφερειακή Ενότητα.
Η νησίδα της Σπιναλόγκας, εξαιρετικά σημαντικό φρουαριακό συγκρότημα της περιόδου της ενετοκρατίας, αλλά και χώρος φορτισμένος με σκληρές μνήμες από την περίοδο που η νησίδα λειτούργησε ως κεπροκομείο, βρίσκεται εδώ και χρόνια στο κέντρο του ενδιαφέροντος του ΥΠΠΟΑ, οι υπηρεσίες του οποίου έχουν υλοποιήσει και συνεχίζουν να εκτελούν σημαντικές αναστηλωτικές παρεμβάσεις και εργασίες ανάδειξης και αποκατάστασης στο κτιριακό απόθεμά του συνολικά. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2021, έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποκατάστασης στο εγκάρσιο τείχος και σε κεντρικά κτήρια, ενώ είναι σε εξέλιξη η αναστήλωση άλλων εννέα κτιρίων, καθώς και η διαμόρφωση της περιμετρικής διαδρομής. Στον σχεδιασμό του ΥΠΠΟΑ είναι η άμεση ένταξη της αποκατάστασης των κτιρίων του λεπροκομείου και του νοσοκομείου -οι μελέτες των οποίων είναι σε διαδικασία ολοκλήρωσης- σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα, καθώς και η αναβάθμιση του πωλητηρίου και του εκδοτηρίου εισιτηρίων από τον Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτικών Πόρων μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, με παράλληλη εγκατάσταση ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Ζητήματα που αφορούν στη μεταφορά των δικτύων κοινής ωφελείας στη Σπιναλόγκα από τον Δήμο Αγίου Νικολάου, ο οποίος έχει λάβει την αναγκαία χρηματοδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών, συζητήθηκαν στη σύσκεψη υπό την προεδρία της κ. Μενδώνη, στον Δήμο Αγίου Νικολάου, παρουσία του υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και βουλευτή Λασιθίου, Γιάννη Πλακιωτάκη, του περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρου Αρναουτάκη, του αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου, Γιάννη Ανδρουλάκη και του δημάρχου Αγίου Νικολάου, Αντώνιου Ζερβού. Ανάμεσα στα θέματα που ετέθησαν ήταν η αποκατάσταση του μώλου, η δυνατότητα επέκτασης του λιμενοβραχίονα, αλλά και η μελέτη του φωτισμού ανάδειξης της νησίδας. Στην αυτοψία που διενήργησε η υπουργός μαζί με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες στη Σπιναλόγκα, εξέτασε ένα σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισης του χώρου, με συγκεκριμένες χρήσεις των κτιρίων στη βάση μίας βιώσιμης αναπτυξιακής αξιοποίησης.
Εξετάστηκε, επίσης, η πρόταση προσβασιμότητας για τα εμποδιζόμενα άτομα στον χώρο του λεπροκομείου και του νοσοκομείου.
Στον Δήμο Σητείας -σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ- η κ. Μενδώνη υπέγραψε Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, προϋπολογισμού 250.000 ευρώ, με τον περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρο Αρναουτάκη και τον δήμαρχο, Γιώργο Ζερβάκη, για την ωρίμανση της μελέτης αποκατάστασης του Ενετικού Φρουρίου της Καζάρμας, προκειμένου η αποκατάστασή του να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2021-2027, με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 1.500.000 ευρώ.
Στον Δήμο Ιεράπετρας, η υπουργός έκανε αυτοψία στο υπό εξέλιξη έργο προστασίας και ανάδειξης του Φρουρίου Καλέ, το οποίο υλοποιεί η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Κρήτης-ΕΣΠΑ 2014-2021, προϋπολογισμού 800.000 ευρώ, και ορίζοντα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι του 2023. Πρόκειται για ένα σημαντικό μνημείο, εντός του αστικού ιστού της πόλης, στον οποίο θα ενταχθεί λειτουργικά ως χώρος εκδηλώσεων.
Την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού συνόδευαν, στην επίσκεψή της στο Λασίθι, ο γγ Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, η πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, Νικολέτα Βαλάκου, η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Έλενα Κουντούρη, ο προϊστάμενος της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του ΥΠΠΟΑ, Γιάννης Μυλωνάς, ο προϊστάμενος της Εφορείας Παλαιονθρωπολογίας Σπηλαιολογίας, Ανδρέας Ντάρλας, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίουπ Χρύσα Σοφιανού, ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων Κρήτης, Δημήτρης Στεφανής και άλλοι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου.
