Η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου κα Χρύσα Σοφιανού στην ομιλία της στα εγκαίνια του Μουσείου Αγίου Νικολάου αναφέρθηκε στο χρονικό της ανέγερσης του Μουσείου από ιδρύσεώς του και των πρώτων εγκαινίων του το 1968 μέχρι σήμερα. Επί 14 χρόνια έμεινε κλειστό για το κοινό, στερώντας από τον Άγιο Νικόλαο την κιβωτό της ιστορικής αναφοράς και πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου, αλλά και έναν πόλο επισκεψιμότητας των τουριστών.
Το έργο χρηματοδοτήθηκε με 6 εκατομμύρια ευρώ, εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Το έργο της Οργάνωσης της Μόνιμης Έκθεσης χρηματοδοτήθηκε με 1,6 εκατομμύρια ευρώ και εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ 2014-2020. Το έργο των νέων προθηκών, ειδικών κατασκευών και ειδικού φωτισμού χρηματοδοτήθηκε με 2 εκατομμύρια.
Η κ. Σοφιανού παρέθεσε και ορισμένους από τους λόγους που συνέτειναν στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης του έργου νωρίτερα, μεταξύ των οποίων ήταν η αρχική υποχρηματοδότηση με αποτέλεσμα τον άγονο πρώτο διαγωνισμό και την επαναδημοπράτησή του με αυξημένο προϋπολογισμό που ενέκρινε η σημερινή υπουργός Πολιτισμού, η υποστελέχωση της Εφορείας Αρχαιοτήτων, οι άγνωστες γραφειοκρατικές διαδικασίες που είχαν να αντιμετωπίσουν, η οικονομική κρίση, η πανδημία με τις συχνές ασθένειες και την εκ περιτροπής εργασία του προσωπικού, ο πόλεμος στην Ουκρανία που αύξησε τις τιμές των υλικών κ.α.
Επισήμως το έργο ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2023.
Σήμερα, όπως τόνισε, το Μουσείο, με σχεδόν διπλάσια αρχαιολογική έκθεση, στεγάζεται σε 1045 τ.μ. παρουσιάζοντας περί τα 2.000 εκθέματα, που στην πλειοψηφία τους εκτίθενται για πρώτη φορά.
Η Εφορεία παράλληλα με το έργο αυτό απέκτησε νέους σύγχρονους χώρους, γραφείων, εργαστηρίου συντήρησης, αποθήκες κλπ.
Το Μουσείο εκτός από ένα «θησαυροφυλάκιο» αρχαίων τεχνουργημάτων με τη σύγχρονη τεχνολογία και το εποπτικό αναρτημένο και ψηφιοποιημένο πληροφοριακό υλικό, αποτελεί πλέον ένα «σχολείο» γνώσης της ιστορίας και του πολιτισμού τόσο για τους ημεδαπούς όσο και τους αλλοδαπούς επισκέπτες του, από τη Νεολιθική Εποχή μέχρι τους πρώτους Βυζαντινούς Χρόνους.
Γι’ αυτό, θα πρέπει να γίνει σοβαρή σύσταση στους τουριστικούς πράκτορες που εντάσσουν την επίσκεψη ξένων στο αρχαιολογικό μουσείο, στο πρόγραμμα εκδρομών που πωλούν, να αφήνουν στους πελάτες τους ικανό χρόνο ώστε με ηρεμία όχι μόνο να θαυμάσουν τα εκθέματα οπτικά αλλά να αντλήσουν και όλη την παρατιθέμενη πληροφορία γι’ αυτά. Το Μουσείο είναι προσιτό στα σχολεία με εκπαιδευτικά προγράμματα ενώ ο περιβάλλων κήπος που σύντομα θα αναδιαμορφωθεί, θα μπορεί να φιλοξενεί εκδηλώσεις και πολιτιστικά δρώμενα.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου είναι πλέον προσιτό και ανθρωποκεντρικό και σίγουρα θα καταστεί κέντρο πολιτισμού και παιδείας. Προβάλλει όλους τους αρχαιολογικούς μας χώρους και αποτελεί πρόκληση για να τους επισκεφθεί ο κόσμος, είπε η προϊσταμένη της ΕΦΑΛΑΣ η οποία ευχαρίστησε για την υποστήριξη του ΥΠ.ΠΟ. στις πιο κρίσιμες φάσεις του έργου, της Περιφέρειας Κρήτης και του Δήμου Αγίου Νικολάου.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ