Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν αρκετές πρωτοβουλίες σε επίπεδο Κρήτης που ανέδειξαν την ιδέα του σιδηροδρόμου ως ιδανική για το νησί. Μάλιστα υπήρξαν πολλές προτάσεις που διατυπώθηκαν επίσημα, κατατέθηκαν σε κυβερνητικό επίπεδο και είχαν και την έγκριση θεσμικών οργάνων της Κρήτης, όπως δημοτικών συμβουλίων και του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης.
Υπενθυμίζεται ότι αποφάσεις υπέρ της δημιουργίας ενός δικτύου ελαφρού τρένου -τραμ είχε λάβει το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης, ενώ ομόφωνες ήταν και οι αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων των μεγάλων δήμων.
Οι τοπικοί φορείς είχαν συνδέσει τη δημιουργία μέσου σταθερής τροχιάς με το υπό κατασκευή αεροδρόμιο, αλλά και με τη διαρκώς αυξανόμενη επιβατική κίνηση σε συνάρτηση και με την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Σήμερα το Περιφερειακό Χωροταξικό πλαίσιο της Κρήτης, δεν προβλέπει τη λειτουργία σιδηροδρόμου. Ωστόσο, όπως είχαν αναφέρει στο παρελθόν στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εάν εκπονούνταν μελέτη σκοπιμότητας, αυτή θα μπορούσε να ενσωματωθεί στον χωροταξικό σχεδιασμό.
Δεν υπάρχει χρηματοδότηση
Ωστόσο η απάντηση που έδωσε ο αρμόδιος υφυπουργός υποδομών Νίκος Ταχιάος στη Βουλή και σε σχετική ερώτηση που είχε κάνει ο βουλευτής του ΣυΡιζΑ Χάρης Μαμουλάκης, αναδεικνύει άλλη μια φορά την αδυναμία ολοκλήρωσης ενός τέτοιου εγχειρήματος. Να σημειωθεί πως στο παρελθόν δεν έχει υπάρξει καμία δέσμευση για την υλοποίηση ενός έργου σταθερής τροχιάς στο νησί, παρά τα αιτήματα που έχουν κατατεθεί.
«Τα έργα δεν γίνονται με πολιτική βούληση, δεν γίνονται με βολονταρισμό. Γίνονται επειδή πρέπει να μελετηθούν, γίνονται επειδή υπάρχει μια σκοπιμότητα. Δεν γίνονται επειδή υπάρχει μια απόφαση περιφερειακού συμβουλίου ή πέντε δημάρχων ή δεν ξέρω εγώ δεκαέξι κοινοτήτων ή ακόμα και μια ομοφωνία όλων των Βουλευτών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ταχιάος προσθέτοντας πως το μέσο σταθερής τροχιάς δεν είναι αυτοσκοπός.
Ο υφυπουργός ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τρένο στην Κρήτη στα ευρωπαϊκά δίκτυα», δεδομένου ότι ο κανονισμός 1679/2024 για το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, το οποίο αναπτύσσεται βαθμιαία σε τρία στάδια έως το 2050, δεν προβλέπει σιδηροδρομικές υποδομές στο νησί. Τόνισε μάλιστα πως το σύνολο των πόρων έως το 2027 του ΕΣΠΑ για τις μεταφορές είναι 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ για όλη την Ελλάδα. «Εάν όντως η Ευρωπαϊκή Ένωση ήθελε να υποστηρίξει τέτοια έργα υποδομής, θα έπρεπε και οι αντίστοιχοι πόροι να είναι αυξημένοι», τόνισε. Όπως ανέλυσε ο κ. Ταχιάος, προκειμένου να θεσμοθετηθεί ένα έργο, πρέπει να υπάρχει μια μελέτη κόστους οφέλους, μια στρατηγική ανάπτυξης και το κατάλληλο timing.
«Ποιο είναι το timing; Ότι κάνουμε το αεροδρόμιο. Το ότι κάνουμε το αεροδρόμιο τι σημαίνει; Σημαίνει ότι ξαφνικά φύτρωσαν λεφτόδεντρα εκεί που κάναμε τις απαλλοτριώσεις για το αεροδρόμιο;», ανέφερε λέγοντας ουσιαστικά πως δεν υπάρχει χρηματοδότηση για ένα τέτοιο έργο.
Υπενθύμισε ότι το νησί είναι αυτήν την περίοδο αποδέκτης πολύ μεγάλων επενδύσεων, καθώς στην Κρήτη γίνονται πολλά έργα μεταξύ των οποίων ο ΒΟΑΚ, το αεροδρόμιο στο Καστέλι, αλλά και προσωρινές παρεμβάσεις, όπως αυτή στον υφιστάμενο ΒΟΑΚ για την οποία δίνονται 10 εκατομ. ευρώ στην Περιφέρεια.
Αναφερόμενος στην αυξημένη επιβατική κίνηση του υφιστάμενου αεροδρομίου του Ηρακλείου, είπε ότι όχι μόνο είναι εποχική, «αλλά σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό οι επισκέπτες είναι οργανωμένες ομάδες τουριστών που τους παίρνουν τα λεωφορεία, τους πηγαίνουν στις μονάδες όπου πηγαίνουν και κάνουν ό,τι έχουν προγραμματίσει να κάνουν και τους ξαναφέρνουν στο αεροδρόμιο για να πετάξουν», προσθέτοντας ότι η τακτική κίνηση κατά τη χειμερινή περίοδο είναι περιορισμένη.
Καταλήγοντας ο υφυπουργός τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει αναλάβει και θα ολοκληρώσει τον ΒΟΑΚ και το Καστέλι, μην αφήνοντας όμως περιθώρια για άλλα μεγάλα έργα: «Για να είμαστε ειλικρινείς στους Κρητικούς, πρέπει να πούμε ότι εμείς αναλάβαμε πολύ συγκεκριμένα έργα και θα τα εκτελέσουμε, θα τα φέρουμε εις πέρας, αλλά υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα, επειδή αυτό μπορεί να αφορά τον όποιον βολονταρισμό όποιου πολιτικού, δεν πρόκειται να δώσουμε».
Δύο ερωτήσεις
Με ανακοίνωση του ο Βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης είχε επισημάνει: «Δείχνοντας άγνοια ακόμα και για βασικά στοιχεία που προσθέτει στον χάρτη των μεταφορών η λειτουργία του νέου αεροδρομίου Καστελλίου, η Κυβέρνηση της ΝΔ απέρριψε την πρόταση του Τομεάρχη Οικονομικών και Ανάπτυξης Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, Βουλευτή Ηρακλείου Χάρη Μαμουλάκη, να εξεταστεί η σκοπιμότητα και η βιωσιμότητα κατασκευής ενός μέσου σταθερής τροχιάς (τρένου, τραμ, ή προαστιακού) που θα ενώνει το νέο αεροδρόμιο με αστικά κέντρα της Κρήτης. Κατά την συζήτηση μιας ακόμα σχετικής Επίκαιρης Ερώτησης ο κ. Μαμουλάκης αναφέρθηκε στα νέα δεδομένα που αλλάζουν τον χάρτη των τοπικών μεταφορών με το αεροδρόμιο Καστελλίου, όπως είναι τα 15.000.000 των επισκεπτών, οι ιδιαιτερότητες της γεωγραφικής θέσης του, καθώς και η δομική αναγκαιότητα της Κρήτης να επεκτείνει τις σταθερές υποδομές της.
Τονίζοντας τη δυναμική που θα αναπτυχθεί, τις προοπτικές αλλά και την πλατιά κοινωνική συναίνεση που υπάρχει για τη δημιουργία ενός μέσου σταθερής τροχιάς και εκφράζεται μέσα από αποφάσεις της Περιφέρειας Κρήτης, των Δήμων και των τοπικών φορέων, ο Χάρης Μαμουλάκης απηύθυνε δυο ξεκάθαρες ερωτήσεις προς τον Υπουργό: Αν προτίθεται η Κυβέρνηση να διερευνήσει τη σκοπιμότητα και τη βιωσιμότητα ανάπτυξης ενός μέσου σταθερής τροχιάς που θα συνδέει το νέο διεθνές αεροδρόμιο Καστελλίου με τα μεγάλα αστικά κέντρα της Κρήτης, καθώς και αν αυτό θα μπορούσε να ενταχθεί στις μελλοντικές επενδύσεις των υποδομών και της βελτίωσης της κινητικότητας στο νησί.
Ο κ. Μαμουλάκης στάθηκε επίσης στην ιδανική χρονική συγκυρία για το εγχείρημα, στη βασική ευρωπαϊκή πολιτική που στοχεύει στην ανάπτυξη μέσων σταθερής τροχιάς, ανέφερε παραδείγματα άλλων πόλεων με ανάλογες συνδέσεις και χωρών που ενισχύουν τα σιδηροδρομικά τους δίκτυα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως είναι η Γαλλία με το 7% των πόρων, ή η Ρουμανία με το 15%, την ώρα που η Ελλάδα διαθέτει μόλις το 0,7% και κατέληξε: «Η Ευρώπη φωνάζει στα κράτη- μέλη: Ενισχύστε τους σιδηροδρόμους σας. Αλλά η Κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται την προοπτική, αρνείται ακόμα και μια μελέτη σκοπιμότητας και βιωσιμότητας. Μήπως τελικά ο παραχωρησιούχος τραβάει το αυτί για απώλεια εσόδων του; Ειδάλλως, δεν μπορώ να καταλάβω γιατί με τόσα επιχειρήματα αρνείται πεισματικά».
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ