Τον αριθμό των περίπου 400 χιλιάδων πλησιάζουν για το 2024, οι επισκέπτες της Σπιναλόγκας, που αποτελεί και φέτος σε επίπεδο Κρήτης, το δεύτερο σε επισκεψιμότητα μνημείο μετά την Κνωσό.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου Μανώλης Μενεγάκης, σπάνια σ’ ένα μνημείο η ιστορία «μιλάει» τόσο ζωντανά από τα βάθη των αιώνων, όσο στη Σπιναλόγκα, αυτό το μικρό νησιωτικό βράχο στη βόρεια είσοδο του κόλπου της Ελούντας.
«Πολύ εύστοχα τη χαρακτήρισαν ως ιστορικό παλίμψηστο. Οχυρωμένο φρούριο του αρχαίου Ολούντος, τόπος αντίστασης κατά των Αράβων επιδρομέων, σπάνιο δείγμα νησιώτικου προμαχωνικού βενετικού οχυρού (1579 – 1715), ορμητήριο και καταφύγιο των Χαΐνηδων (1645 – 1715), τόπος εξορίας και φυλακής στις αρχές της τουρκοκρατίας, οθωμανικός οικισμός από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι το 1904, λεπροκομείο (1904 – 1957), αξιοθέατο υποψήφιο για τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς» ανέφερε ο κ. Μενεγάκης, συμπληρώνοντας ότι «το αποτύπωμα όσων πέρασαν κατά καιρούς βρίσκεται πάνω στο νησί αυτό».
Το νησί της Σπιναλόγκας που έχει σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα, κάποια από τα οποία έχουν αναδειχθεί και άλλα που στόχος είναι να αναδειχθούν, όπως είπε ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου, συγκεντρώνει κάθε χρόνο το ενδιαφέρον όχι μόνο ξένων επισκεπτών αλλά και επισκεπτών από όλη την Ελλάδα ή και την Κρήτη.
«Το νησί δέχεται καθημερινά χιλιάδες επισκέπτες – αρκετοί από τους οποίους είναι επαναλαμβανόμενοι – που μπορούν να δουν τα εντυπωσιακά τείχη των Βενετών, αλλά και την ανασύσταση της ζωής των λεπρών μέσα από τα αναστηλωμένα κτίσματα. Είναι ένα μέρος, με σπουδαία ιστορία που σε κάθε περίπτωση αξίζει κάποιος να το επισκεφθεί» ανέφερε ο κ. Μενεγάκης, που πρόσθεσε ότι επιπλέον, το νησί αξίζει να ενταχθεί αυτοτελώς στα προστατευόμενα Μνημεία της Unesco και αυτό εξακολουθεί, όπως ανέφερε, να είναι από τις στοχεύσεις του Δήμου που δεν θα εγκαταλείψει την προσπάθεια ένταξης του Μνημείου στον κατάλογο της Unesco».
Στην Σπιναλόγκα, ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει με ημερόπλοια από την Πλάκα (τον οικισμό απέναντι από το νησί) , από την Ελούντα και τον Άγιο Νικόλαο, ενώ κατά τη θερινή περίοδο τα δρομολόγιά των πλοίων είναι πολύ συχνά, σε καθημερινή βάση. Τα ημερόπλοια, όπως εξήγησε ο κ. Μενεγάκης, αποτελούν μέρος της τοπικής οικονομίας, εξυπηρετώντας παράλληλα την έλευση στο Μνημείο.
Σε ό,τι αφορά την προσβασιμότητα, ο κ. Μενεγάκης ανέφερε ότι με επίκεντρο τα ΑμεΑ που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, κυρίως λόγω απουσίας ράμπας για να ανεβαίνουν στα ημερόπλοια, στόχος είναι να προωθηθούν λύσεις.
«Είναι μια διαπιστωμένη αδυναμία. Ο δήμος έχει στη διάθεση του μια αρχική μελέτη νέας προβλήτας για την κατασκευή “επί πασσάλων” και επιδιόρθωσης των υπαρχόντων έργων πρόσδεσης στο λιμάνι της Σπιναλόγκας. Σκοπεύουμε να προχωρήσουμε τη μελέτη και να ζητήσουμε χρηματοδότηση από κάθε πρόσφορη πηγή. Είτε από το υπουργείο Πολιτισμού, είτε από την Περιφέρεια Κρήτης» είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μενεγάκης.
Επόμενο μεγάλο στοίχημα για το νησί είναι ο φωτισμός, που στόχος είναι να αναδεικνύει όλα τα χαρακτηριστικά που διαθέτει. Όπως σημείωσε ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου, υπάρχει μια προεργασία για να ανατεθεί μελέτη φωτισμού, η οποία θ΄ ακολουθήσει τα πρότυπα του φωτισμού του Παρθενώνα και της Ακρόπολης.
«Η πρόταση για τη μελέτη φωτισμού της οχυρής νησίδας της Σπιναλόγκας που έχει κατατεθεί στον δήμο από τη σχεδιάστρια φωτισμού κ. Ελευθερία Ντεκώ, με την παρότρυνση της κ. Κωστάντζας Σμπώκου επιχειρηματία της περιοχής, αναδεικνύει κυρίως τις αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις αλλά και τον οικισμό της Σπιναλόγκας με τέτοιο τρόπο ώστε κατά τις νυχτερινές ώρες να φαίνεται ότι κατοικείται από ανθρώπους. Μια “φευγαλέα” ανάμνηση της πολύχρονης παρουσίας και διαβίωσης της ανθρώπινης ύπαρξης και δραστηριότητας – μια οπτική “αφήγηση” της ιστορίας του νησιού που αποκτά οντότητα και τη νύχτα» σημείωσε ο Μανώλης Μενεγάκης, καταλήγοντας αναφορικά με τον χρόνο υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου, πως «τη τελευταία διετία έγιναν συζητήσεις για τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης για την οποία ο Δήμος Αγίου Νικολάου αναμένει την έκδοση απόφασης χρηματοδότησhς από το yπουργείο Ναυτιλίας, με δεδομένο ότι έχει υπάρξει υπάρχει πολιτική δέσμευση για αυτό».
Τέλος, όπως πρόσθεσε ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου, η σύμβαση θα αποτελέσει συνέργεια του υπουργείου Πολιτισμού, του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, του Δήμου Αγίου Νικολάου και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «Δαίδαλος».