Τον παράδεισο των μεγάλων σούπερ μάρκετ αποτελεί η Κρήτη, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των τζίρων τα τελευταία δύο χρόνια για το νησί!
Η μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων των σούπερ μάρκετ για μια ακόμα χρονιά, καταγράφηκε το 2024 στην Κρήτη (5,8%), (NielsenIQ) με το μερίδιο της περιοχής μας στο συνολικό τζίρο των σούπερ μάρκετ, να αυξάνεται σε 8% από 7,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2023!
Με βάση τα περυσινά στοιχεία μετρήσεων της NielsenIQ για το σύνολο του 2023, η Κρήτη ήταν με διαφορά στην κορυφή των κερδών, δείγμα των μεγάλων κερδών που καταγράφουν οι αλλοδαπές εταιρείες ως ιδιοκτήτριες και τα χρήματα αυτά οδηγούνται κατά βάση στο εξωτερικό. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία η Κρήτη είχε το 2023 τον υψηλότερο τζίρο αυξημένο κατά 13%! Και μάλιστα στη δεύτερη θέση πίσω της υπήρχε διαφορά 3,5 εκατοστιαίων μονάδων και επρόκειτο για την ίδια περιοχή (Πελοπόννησος) εκτός των δύο μεγάλων αστικών κέντρων. Υψηλότερες θετικές τάσεις παρουσίασε γενικά η περιφέρεια και ιδιαίτερα οι περιοχές της Κρήτης (+12,9%) και της Πελοποννήσου (+9,5%), με τις πληθωριστικές πιέσεις να είναι σημαντικά πιο έντονες σε σχέση με τα αστικά κέντρα. Συνεπώς η διαφορά της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης με την Κρήτη στον τζίρο του λιανεμπορίου φτάνει στο 5%. Το ίδιο έχει συμβεί τα δύο τελευταία χρόνια με τζίρους που πραγματικά μοιάζουν εξωπραγματικοί.
Το χρήμα φεύγει σταθερά εκτός νησιού
Δεν είναι λοιπόν διόλου τυχαία η σπουδή και το ενδιαφέρον των μεγάλων ομίλων να κυριαρχήσουν στην τοπική αγορά. Για το λόγο αυτό διαγκωνίζονται ποια αλυσίδα θα καταφέρει να πλασαριστεί με περισσότερα, μεγαλύτερα και σε καλύτερη εμπορική θέση καταστήματα σε όλες τις πόλεις, αλλά και τις τουριστικές περιοχές του νησιού και ποια θα εξαγοράσει τους περισσότερους μικρούς.
«Είναι ξεκάθαρο πως στην Κρήτη δεν μένει το χρήμα από τα σούπερ μάρκετ στο νησί. Φεύγει εκτός. Αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι πως φεύγει τουλάχιστον το 90% του τζίρου που προκύπτει στο νησί, διότι ελέγχεται από τους μεγάλους ομίλους», εξηγεί ο Μανόλης Πάγκαλος που έχει διατελέσει επί σειρά ετών Πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. των σούπερ μάρκετ «Φαιστός».
Σε όλη την Ελλάδα
Το αξιοσημείωτο είναι πως δεν πρόκειται για τοπικό φαινόμενο, αλλά τα στοιχεία δικαιώνουν και τοπικά τον κ. Πάγκαλο, αφού δείχνουν πως οι 10 μεγάλοι ανάμεσα στις 35 εταιρείες του λιανεμπορίου καταγράφουν σχεδόν το 85% της συνολικής κερδοφορίας του κλάδου ήτοι 193,7 εκατομ. ευρώ. Τα στοιχεία για την εικόνα του κλάδου περιλαμβάνονται στην έκδοση «Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ» του περιοδικού «σελφ-σέρβις» και αποτυπώνουν σε μεγάλο βαθμό τη μεγέθυνση του κλάδου τα τελευταία δέκα χρόνια.
Το πιο εντυπωσιακό ωστόσο στοιχείο που προκύπτει από τους ετήσιους τζίρους είναι ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους στα σούπερ μάρκετ. Αξίζει επίσης να επισημανθεί πως παρά την αύξηση των πωλήσεών τους, αποτυπώνεται μικρή μείωση του όγκου στον κλάδο των τροφίμων, ενδεικτικό της ακρίβειας που τσακίζει τα ελληνικά νοικοκυριά.
Η ερμηνεία των σούπερ μάρκετ
Η αύξηση της ζήτησης και λιγότερο η αύξηση των τιμών αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη για την ενίσχυση των εσόδων των σούπερ μάρκετ το 2024, τα οποία πλησίασαν τα 15 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρεία ερευνών αγοράς NielsenlQ, ο τζίρος των σούπερ μάρκετ ενισχύθηκε κατά 3,6% το 2024 σε σύγκριση με το 2023, φτάνοντας τα 14,8 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και των πωλήσεων της Lidl, με τον όγκο πωλήσεων να αυξάνεται κατά 3,4%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πραγματικότητα το 2024 είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2021 που ο πρωταρχικός παράγοντας για την αύξηση των εσόδων των σούπερ μάρκετ είναι η ενίσχυση της κατανάλωσης και όχι η αύξηση των τιμών.
Μάλιστα σημειώνουν πως «είναι η αποκλιμάκωση των τιμών, έως έναν βαθμό, η αιτία για την ενίσχυση της ζήτησης, κυρίως από τους εγχώριους καταναλωτές, ενώ καθοριστικό ρόλο στην αύξηση του όγκου πωλήσεων των σούπερ μάρκετ διαδραμάτισε και η αυξημένη τουριστική κίνηση και κυρίως η χρονική διεύρυνση της τουριστικής περιόδου. Στο πρώτο συνηγορούν τα αναλυτικά στοιχεία της NieteenlQ για την εξέλιξη των πωλήσεων στις βασικές ομάδες προϊόντων που διατίθενται από τα σούπερ μάρκετ. Έτσι, στα είδη νοικοκυριού (απορρυπαντικά, καθαριστικά κά.), όπου καταγράφηκε μείωση τιμών 3,8%, ενισχύθηκε ο όγκος πωλήσεων κατά 2,6%».
Είναι προφανές πως πρόκειται για μια τεχνητή συνθήκη, η οποία δεν ελέγχεται ουσιαστικά από πουθενά! Αλλά προκαλεί τεράστια αιμορραγία στα νοικοκυριά, χωρίς να δίνεται λύση, ενώ συνεχίζεται η ίδια αδιέξοδη και αντιαναπτυξιακή πρακτική που συρρικνώνει κάθε έσοδο και αναπτυξιακή προοπτική για τις τοπικές κοινωνίες. Γιατί, όταν από την Κρήτη φεύγει πάνω από ένα δις κάθε έτος, λόγω κατανάλωσης στα σούπερ μάρκετ, χωρίς να έχει αναπτυξιακό όφελος στην τοπική οικονομία, τότε προκαλεί εύλογα ερωτηματικά για την εξέλιξη της τοπικής οικονομίας.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ
