Το μέτρο του νομοθετημένου κατώτατου μισθού εφαρμόζεται στη χώρα από το 2012, με το ν. 4093/2012, ο οποίος αφαίρεσε τη σχετική αρμοδιότητα καθορισμού του κατώτατου μισθού από τους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους υπέρ του κρατικού νομοθέτη.
Η ΓΣΕΕ, με επιστολή της στην Υπουργό Εργασίας, κατέθεσε τις παρατηρήσεις-προτάσεις της επί του πορίσματος της Επιτροπής για την Ενσωμάτωση της Οδηγίας ΕΕ 2022/2041 για Επαρκείς Κατώτατους Μισθούς. Η Συνομοσπονδία επανέφερε την πάγια θέση της για την επαναφορά του πλήρους ρυθμιστικού πλαισίου της ΕΓΣΣΕ, ώστε ο κατώτατος μισθός να καθορίζεται και πάλι με συμφωνία των κοινωνικών εταίρων με ΕΓΣΣΕ, γεγονός που θα οδηγήσει και στην αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις εργασίας στα επιδιωκόμενα από την οδηγία ποσοστά (τουλάχιστον 80%).
Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου Μανόλης Πεπόνης που ως μέλος του Δ.Σ. της ΓΣΕΕ διατελεί και μέλος του Συμβουλίου Εργασίας του αρμόδιου Υπουργείου, «σήμερα, 12 ολόκληρα χρόνια μετά το νόμο του 2012, έχουμε μια δραματική συρρίκνωση του αριθμού των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ) και συνακόλουθα και του ποσοστού κάλυψης από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, με απόφασή της που εξέδωσε το 2014 μετά την προσφυγή της ΓΣΕΕ διαπίστωσε ότι τα νομοθετήματα της περιόδου 2010-2014 στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο ν. 4093/2012 για τη θέσπιση νέου συστήματος καθορισμού του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου από το ίδιο το κράτος, παραβιάζουν, εκτός των άλλων, τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη (ΕΚΧ)».
«Τα νομοθετήματα που διαπιστωμένα κρίθηκε ότι παραβιάζουν τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη βρίσκονται ακόμη σε ισχύ, παρά την υποχρέωση της χώρας μας να τα καταργήσει. Και το κυριότερο, τα νομοθετήματα αυτά όχι μόνο δεν καταργήθηκαν, αλλά στη συνέχεια θεσπίστηκαν και νέα που οδήγησαν σε περαιτέρω απορρύθμιση το σύστημα των συλλογικών διαπραγματεύσεων!», τονίζει ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου και σημειώνει χαρακτηριστικά πως πρόκειται για τους νόμους 4303/2014, 4635/2019, 4808/2021.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, η ΓΣΕΕ στο πλαίσιο αυτό ζητά «να θεσμοθετηθεί και πάλι η καθολικότητα ισχύος και δεσμευτικότητα του συνόλου των όρων (μισθολογικών και μη) της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. και ο κατώτατος μισθός – ημερομίσθιο να καθορίζονται και πάλι αποκλειστικά με Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., κατόπιν διαπραγματεύσεων μεταξύ των κορυφαίων οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών. Αυτό αποτελεί πλέον αίτημα και των εργοδοτικών οργανώσεων. Η επαναφορά του πλήρους ρυθμιστικού πεδίου της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. συνιστά συμμόρφωση της χώρας στις συστάσεις των ελεγκτικών οργάνων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Εργασίας (ILO) και στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης για αναθεώρηση νομοθετικών μέτρων που παραβιάζουν σοβαρά, εκτεταμένα και πολλαπλώς τις διεθνείς της υποχρεώσεις για την προστασία της συλλογικής αυτονομίας».
Ο κ. Πεπόνης τονίζει επίσης πως η πρόταση της ΓΣΕΕ έναντι των συμπερασμάτων της επιτροπής είναι η προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων που επιτάσσει ο κοινοτικός νομοθέτης. Όπως ορίζει η Οδηγία τα κράτη μέλη με κάλυψη από συλλογικές διαπραγματεύσεις κάτω του 80% θα πρέπει να καταρτίσουν σχέδιο δράσης για την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Στο σχέδιο δράσης θα πρέπει να καθορίζονται σαφές χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις.
«Η προτεινόμενη ρύθμιση του άρθρου 4 του πορίσματος της επιτροπής προβλέπει την εκπόνηση σχεδίου δράσης με απόφαση του Υπουργού Εργασίας διάρκειας 1-5 ετών κατόπιν διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους. Δεν προβλέπεται οποιασδήποτε μορφής δεσμευτικότητα των προτάσεων των κοινωνικών εταίρων, οι οποίες θα έχουν καθαρά συμβουλευτικό χαρακτήρα», αναφέρει ο κ. Πεπόνης.
Με δεδομένα τα παραπάνω «η ΓΣΕΕ ζητά ξεκάθαρα ο κατώτατος μισθός/ημερομίσθιο να καθορίζονται και πάλι αποκλειστικά με Ε.Γ.Σ.Σ.Ε., κατόπιν διαπραγματεύσεων μεταξύ των κορυφαίων οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών. Σε περίπτωση, ωστόσο, υιοθέτησης της πρότασης της επιτροπής πρέπει να θεσμοθετηθεί η ουσιαστική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων με έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο και να τους αναγνωριστούν αποφασιστικές αρμοδιότητες στον προσδιορισμό και την επικαιροποίηση του κατώτατου μισθού, όπως αξιώνει η Οδηγία», δηλώνει ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ