Μια συγκινητική «τριπλή» εκδήλωση πραγματοποίησε η Ιστορική-Λαογραφική Εταιρεία Νομού Λασιθίου στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Λασιθίου.
Όπως είπε ο Πρόεδρός της Γιάννης Σταμέλος προλογίζοντας, πέρασαν 55 χρόνια από τότε που 36 επιφανείς πολίτες του Νομού Λασιθίου πήραν την απόφαση και υπέγραψαν το καταστατικό ιδρύοντας την.
Αρκετοί απ’ αυτούς που τίμησαν με την υπογραφή τους αυτή την ιδρυτική πράξη δεν βρίσκονται σήμερα ανάμεσά μας, όμως η Εταιρεία παρά τις πολλές αντιξοότητες, κυρίως οικονομικές, συνεχίζει να παράγει έργο, σημαντικό, προσκαλώντας πνευματικούς ανθρώπους να παρουσιάσουν τις απόψεις τους, αναδεικνύοντας ζητήματα πολιτισμού, κοινωνικά, παιδαγωγικά και συνεχίζει να καταγράφει στις σελίδες της ΑΜΑΛΘΕΙΑΣ τον Πολιτισμό και την Ιστορία όχι μόνο του Νομού μας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας της Κρήτης. Το περιοδικό εκδίδεται συνεχώς από το 1970 μέχρι σήμερα και θεωρείται ένα από τα κορυφαία της περιφέρειας· έχει εκδώσει μέχρι σήμερα 219 τεύχη στα οποία έχει καταγραφεί μια μεγάλη ποικιλία σημαντικών θεμάτων από δόκιμους αλλά και καταξιωμένους συγγραφείς.
Ο Διαγωνισμός Μαντινάδας
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης έγινε αναφορά στον Διαγωνισμό Μαντινάδας που προκήρυξε η Εταιρεία.
Όπως επεσήμανε ο κ. Σταμέλος, φέτος επελέγη για θέμα διαγωνισμού η σάτιρα. «Ένα θέμα εξαιρετικό για να αναδείξουν οι μαντιναδόροι τις ικανότητές τους και να αγωνιστούν σε ένα ευγενές αγώνισμα συμβάλλοντας έτσι τόσο στην ανάδειξη των στοιχείων του θέματος όσο και στην δημιουργία νέων μαντινάδων. Στην ανάδειξη και διατήρηση δηλαδή δυο σημαντικών στοιχείων που σχετίζονται στενά με τον πολιτισμό της Κρήτης.»
Η Κριτική Επιτροπή, την οποία αποτέλεσαν οι φιλόλογοι Γιάννης Χρονάκης, Μαρίνα Τουτουδάκη και Έρση Ορφανάκη, αφού έλαβε υπόψη τις συμμετοχές και την προκήρυξη, αποφάσισε την βράβευση των μαντινάδων: της Θεανώς Χαιρέτη από το Ρέθυμνο, του Ιωάννη Κελάκη από τις Βρύσες Αποκορώνου Χανίων, της Μαρίας Λαγγουβάρδου-Χαιρέτη από το Ηράκλειο, της Άννας Σκανδαλάκη από τον δήμο Αρχανών Αστερουσίων Ηρακλείου, του Γεωργίου Πλατανάκη από την Κάτω Ζάκρο Σητείας, του Μιχάλη Πιτυκάκη από την Αθήνα. Τις μαντινάδες ανέγνωσαν η Γραμματέας της Εταιρείας Άρτεμις Μπλαζογιαννάκης, ο Γιώργος Βιδάλης και ο Γιώργος Φουλεδάκης.
Βραβεία τιμής και ευγνωμοσύνης
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης και συνεχίζοντας ένα θεσμό που η Εταιρεία ξεκίνησε το 2016, τίμησε και φέτος ανθρώπους που με το έργο τους και την κοινωνική τους προσφορά πρόβαλαν τον Πολιτισμό και τα Γράμματα εδώ στο Ανατολικό άκρο της Κρήτης.
«Είναι η όγδοη συνεχόμενη χρονιά εφέτος κατά την οποία η Ιστορική-Λαογραφική Εταιρεία προσπαθεί να αναδείξει το έργο μερικών πολύ σημαντικών ανθρώπων για το νομό μας σε ξεχωριστή τελετή και να τους εκφράσει συμβολικά και ταπεινά την ευγνωμοσύνη της γι’ αυτό που προσφέρουν στην τοπική μας κοινωνία και όχι μόνο. Να δώσει την αφορμή για να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο τους και η σημασία του για τον τόπο. Η κοινωνική προσφορά έχει βαθιές τις ρίζες της στη χώρα μας. Είναι συνεχής από τους αρχαίους χρόνους παίρνοντας άλλοτε τη μορφή της χορηγίας, άλλοτε ως ευεργεσία που διευκολύνει τη λειτουργία της κρατικής μηχανής -σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής-, ενώ σε άλλες περιπτώσεις εκφράζεται έμπρακτα ως αγάπη προς τον πλησίον με τη μορφή κοινωνικού έργου ή και φιλανθρωπίας», τόνισε ο κ. Σταμέλος.
Η φετινή βράβευση αφορούσε τους εξής:
*Τον καρδιοχειρουργό ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΠΑΝΟ Ομότιμο Καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης για την προσφορά του στην ανακαίνιση της καρδιοχειρουργικής μονάδας του Γενικού Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου και γενικότερα για τη συμβολή του στην αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών υγείας στον Άγιο Νικόλαο.
Ο κ. Σπανός με συγκινητικά λόγια εξήγησε ότι για τον ίδιο και τη σύζυγό του ο τόπος μας αποτελεί την «Ιθάκη» τους, όπου αποφάσισαν να επιστρέψουν και να ζήσουν μόνιμα πια. Εξέφρασε παράλληλα την αγωνία του για το νοσοκομείο του Αγίου Νικολάου επισημαίνοντας τη σημασία που έχουν οι υπηρεσίες υγείας που προσφέρει, όχι μόνο στον ντόπιο πληθυσμό, αλλά και στους 400.000 επισκέπτες που δέχεται κάθε χρόνο ο τόπος και που αποτελούν ένα σημαντικό στοιχείο διαφήμισης ή δυσφήμισής του, αναλόγως. Ζήτησε από την Πολιτεία να αντιμετωπίσει τα θέματα του Νοσοκομείου με δραστικό τρόπο.
*Την αρχαιολόγο ΧΡΥΣΑ ΣΟΦΙΑΝΟΥ, τέως πλέον Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου, για τη συμβολή της στην ανάδειξη του πολιτισμού στο νομό Λασιθίου καθώς και στη δημιουργία του σύγχρονου αρχαιολογικού μουσείου Αγίου Νικολάου.
Η κα Σοφιανού εξέφρασε επίσης την συγκίνησή της και επεσήμανε ότι η δημιουργία του μουσείου, δεν είναι προσωπικό της έργο, αλλά μιας μεγάλης ομάδας συνεργατών της, μόνιμων και συμβασιούχων, στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου, τους οποίους και ανέφερε ονομαστικά ευχαριστώντας τους.
* Στην αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Στέγη Βιτσέντζος Κορνάρος» που έχει έδρα τη Σητεία για την ανάδειξη του κρητικού πολιτισμού. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 2020 στη γενέτειρα του ποιητή, ως κέντρο πολιτισμού. Σκοπός της είναι η μελέτη και ανάδειξη της σημασίας και της επικαιρότητας του Ερωτόκριτου του Βιτσέντζου Κορνάρου και γενικότερα της Κρητικής Αναγέννησης.
Εμπνευστής και χορηγός αυτής της προσπάθειας είναι ο Σητειακός επιχειρηματίας Γιώργος με τη σύζυγό του Αλίκη Γαλανάκη.
Ευχαριστώντας για την βράβευση ο κ. Γαλανάκης, αφού εξήγησε πώς αποφάσισε ένα μέρος της περιουσίας που δημιούργησε από την επιχειρηματική του ενασχόληση στη Ρουμανία, να το προσφέρει στον τόπο του, στον οποίο επέστρεψε και επανεγκαταστάθηκε και αφού έκανε μια μικρή αναφορά στη στόχευση της Στέγης για την ανάδειξη του Σητειακού ποιητή, επεφύλαξε και μια σημαντική έκπληξη στην Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία.
Ανέλαβε να χρηματοδοτεί η Στέγη κάθε χρόνο την έκδοση του περιοδικού «Αμάλθεια»! Προσφορά που έγινε δεκτή με θερμό χειροκρότημα από τους παριστάμενους.
Έτσι ο κ. Γαλανάκης, ανέλαβε να λύσει το ένα από τα δυο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Εταιρεία, όπως τα έθεσε στην αρχή της εκδήλωσης ο κ. Σταμέλος: το οικονομικό το οποίο κατά βάση αφορά την έκδοση του περιοδικού, την οποία η Εταιρεία θεωρεί την κορυφαία της δραστηριότητα.
Όσον αφορά το δεύτερο θέμα, της στέγης, που επίσης έθεσε ο κ. Σταμέλος, όπως είπε, η νέα δημοτική αρχή του Αγίου Νικολάου βλέπει με θετικό τρόπο τη συνέχιση των δραστηριοτήτων τους και έχει βοηθήσει ικανοποιητικά με την εξασφάλιση στέγης.
* Τον Γιώργο Λαμπράκη (Λεβέντη) για τη συμβολή του στην ανάδειξη του κρητικού πολιτισμού και της λαϊκής παράδοσης.
Ευχαριστώντας και ο κ. Λαμπράκης έκανε αναφορά στη σημασία της διατήρησης της λαϊκής παράδοσης.
* Τον Άγγελο Σπάρταλη εικαστικό, συγγραφέα και κινηματογραφιστή για τη προσφορά του στον χώρο του πολιτισμού και της Τέχνης.
Ο Άγγελος Σπάρταλης στη μικρή χιουμοριστική ομιλία του μαζί με τις ευχαριστίες του έκανε αναφορά στην σημασία των βραβεύσεων για τους καλλιτέχνες και ιδίως τους κινηματογραφιστές.
* Τον Καθηγητή του ΕΚΠΑ Γιάννη Παπαδάτο για τη συμβολή του στην ανάδειξη του μινωικού πολιτισμού στην Κρήτη και ειδικότερα στην ανατολική.
Ο Καθηγητής Γιάννης Παπαδάτος λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων στο Πανεπιστήμιο δεν μπόρεσε να παρευρεθεί, όμως στο θερμό μήνυμά του ευχαριστιών διαβεβαίωσε ότι «αυτό το βραβείο, επειδή προέρχεται από τον σημαντικότερο φορέα της ιστορικής έρευνας του Λασιθίου, δεν το βλέπει τόσο πολύ ως αναγνώριση για τα 20 και πλέον χρόνια αρχαιολογικής δραστηριότητάς του στο Λασίθι αλλά, πάνω
από όλα, ένα σημαντικό κίνητρο για να συνεχίσει με τον ίδιο τρόπο και με αμείωτο ενδιαφέρον τις έρευνές του.»
Απονέμοντας το βραβείο στον κ. Παναγιώτη Σπανό, η Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Σοφία Καραμανώλη, που εκπροσώπησε και το Δήμαρχο, που είχε άλλες υποχρεώσεις, αναφέρθηκε επίσης στην προσφορά του κ. Σπανού, αλλά και στην ανάγκη να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία του Νοσοκομείου Αγ. Νικολάου, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο έργο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας και του Προέδρου της Γιάννη Σταμέλου.
Με θερμά λόγια μίλησαν επίσης η Αντιδήμαρχος Γεωργία Πολυχρονάκη και ο πρώτος Πρόεδρος της Εταιρείας π’ Ευάγγελος Παχυγιαννάκης, που τέλεσε και τον Αγιασμό της βασιλόπιτας, για να κλείσει η εκδήλωση με μια μικρή μουσική νότα από τους π’Ευάγγελο, Γιάννη Σταμέλο, Γεώργιο Φουλεδάκη, Κωστή Μαστοράκη. Τον Πρόεδρο συνέδραμε στο έργο της εκδήλωσης, όπως και στις δράσεις της Εταιρείας γενικώς, η Γραμματέας Άρτεμις Μπλαζογιαννάκη.
