Όμοια γάρ ως επί το πολύ τα μέλλοντα τοις γεγονόσι
Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.)
Η Κρήτη μας βρίσκεται σε προνομιούχο θέση. Είναι επιμήκης και περιβρέχεται από θάλασσα, που δημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον. Το υδατικό της δυναμικό όχι μόνο ανακυκλώνεται από τότε που πρώτο υπήρξε ζωή σε αυτή, αλλά από αυτή εκρέουν στην θάλασσα πηγές συνολικής παροχής περίπου ενός δισεκατ. m3 υφάλμυρου νερού κατ’ έτος. Αυτή η ποσότητα είναι περίπου διπλάσια των ετήσιων συνολικών αναγκών της Κρήτης.
Στην Ανατολική Κρήτη, είναι πολύ γνωστές τρεις τέτοιες πηγές, που εκρέουν συνολικά στην θάλασσα 300 εκατ. m3 υφάλμυρου νερού κατ’ έτος. Το νερό αυτών των πηγών περιέχει κατά μέσο όρο λιγότερο από 8 g διαλυμένα στερεά (TDS) στο λίτρο και για λίγες ημέρες τον Φεβρουάριο με Μάρτιο, το νερό τους είναι ισοδύναμο με το πόσιμο νερό (με περίπου 200-250 mg ΤDS στο λίτρο).
Πέραν αυτού, το νερό αυτών των πηγών είναι ο σημαντικότερος μη συμβατικός υδατικός μας πόρος, που μπορεί να παράγει τόσο ενέργεια με έργα αντλησιοταμίευσης, όσο και πόσιμο νερό αρίστης ποιότητας σε πολύ μικρό χρόνο και με πολύ μικρό κόστος.
Αντίθετα άλλα έργα υδατικών πόρων (όπως γεωτρήσεις, φράγματα και άλλα), εκτός άλλων προβλημάτων τους, απαιτούν μακρούς χρόνους μελέτης και κατασκευής τους και υψηλότερο κόστος. Π.x. για την κατασκευή του φράγματος Αποσελέμη χρειάστηκε χρόνος περισσότερος από μισό αιώνα και κόστος περισσότερο από 250 εκατ. €).
Πέραν αυτών ο συνδυασμός έργων αφαλάτωσης με αυτά αντλησιοταμίευσης μειώνει σημαντικά το ήδη μικρό κόστος παραγωγής αφαλατωμένου νερού. Τέτοια έργα προωθούνται ενεργά στην ΝΑ χώρα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ΑΝΔΡΕΑΣ Ν. ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ
Επίτιμο Μέλος και Διακεκριμένος Fellow της Παγκόσμιας Εταιρείας Νερού (IWA)