Η «Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου» γιορτάστηκε πριν από μερικές ημέρες και επειδή είμαι «παιδί του ραδιοφώνου»… που μεγάλωσα ακούγοντας ραδιόφωνο και όχι παρακολουθώντας τηλεόραση, ας κάνουμε μια αναδρομή στο πρόσφατο ραδιοφωνικό παρελθόν.
Μέχρι το 1970 ακούγαμε ραδιόφωνο στα μεσαία κύματα με τα γνωστά παράσιτα, τα οποία, λόγω της γεωγραφικής θέσης του Αγίου Νικολάου, ήταν ιδιαίτερα ενοχλητικά στην πόλη μας. Θυμάμαι ότι είχαμε καλύτερες ραδιοφωνικές λήψεις από σταθμούς που βρίσκονταν ανατολικά και νότιά μας. Συγκεκριμένα ακούγαμε καλύτερα το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου (ΡΙΚ) με τις ειδήσεις στις 13:30 και την απογευματινή ελληνική εκπομπή του Καΐρου -εποχή Νάσερ- παρά την Αθήνα ή τους σταθμούς της Κρήτης, του Ηρακλείου και των Χανίων.
Στο προσωπικό μου Ημερολόγιο, του 1964, συχνά αναφέρω ότι «ακούω ραδιόφωνο». Μου άρεσε ιδιαίτερα η ιστορική ραδιοφωνική εκπομπή «Σε 30 δευτερόλεπτα», που παρουσίαζε ο Μίμης Πλέσσας. Ήταν μια εκπομπή βράβευσης γνώσεων με διάφορα δώρα.
Στον Άγιο Νικόλαο, στην περίοδο 1960- 1970, είχαμε ικανοποιητική λήψη του Ραδιοφωνικού Σταθμού Ανατολικής Κρήτης του Γιώργου Παπαγεωργίου με έδρα την Ιεράπετρα, ενώ για κάποιο διάστημα είχαμε και ένα τοπικό σταθμό στον Άγιο Νικόλαο (Μαρής), στα μεσαία κύματα, με το κέντρο εκπομπής στον Παραλιακό, από το κτίριο που σήμερα είναι το φαρμακείο της Νατάσας Χατζηδάκη. Μάλιστα επειδή το σπίτι που μεγάλωσα ήταν δίπλα του, ο ήχος στο ραδιόφωνο ήταν «καμπάνα!»
Σαν παρένθεση στα παραπάνω θα αναφερθώ στο μέγεθος των ραδιοφώνων της εποχής. Ήταν μεγάλες οι συσκευές, πριν έλθουν τα φορητά τρανζίστορ. Ενθυμούμαι καλά τη χαρά μου όταν ήλθε στα χέρια μου ένα μικρό τρανζιστοράκι, στο μέγεθος του χεριού μου, που το έβαζα κάτω από το μαξιλάρι μου και άκουγα τραγούδια πριν κοιμηθώ. Το θεώρησα… επανάσταση προόδου τότε.
Μέχρι πρόσφατα, υπήρχε στον Άγιο Νικόλαο, στην οδό Κυπρίων Αγωνιστών, κατάστημα με επιγραφή «Εργαστήριο ραδιοφώνων» του Ιωάν. Αντ. Ζερβάκη. Σήμερα χαλούνε οι τηλεοράσεις, τότε τα ραδιόφωνα!
Μετά ήρθαν τα FM!
Η μεγάλη αλλαγή στο ραδιόφωνο και στον καθαρό πια ήχο που έφτανε στ’ αυτιά μας ήρθε με την μπάντα των FM. Τα άκουσα για πρώτη φορά όταν ήμουν φαντάρος στον Έβρο και εντυπωσιάσθηκα από τον πολύ καθαρό ήχο.
Εκπομπή στα FM σε δοκιμαστική φάση είχαμε στον Άγιο Νικόλαο το 1985/89 από την έδρα του συμπολίτη μας τεχνικού Γιώργου Κλώντζα (οδός Πολυτεχνείου). Ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός στον Άγιο Νικόλαο στα FM ήταν ο 104.4 του Γιώργου Τουτουδάκη (οδός Επιμενίδου), που ξεκίνησε το Πάσχα του 1989.
Εκτός από τα μεσαία κύματα και τα FM υπάρχουν και τα βραχέα κύματα, τα οποία καλύπτουν όλη την υφήλιο. Δεν θα ξεχάσω, γύρω στο 1980, σε ένα ταξίδι μου στις ΗΠΑ, στη Βόρεια Καρολίνα, τα συναισθήματά μου όταν κατάφερα να «πιάσω» Ελλάδα στα βραχέα κύματα του ραδιοφώνου.
Όσο για το σήμερα του ραδιοφώνου… το ακούμε στα κινητά μας, στον υπολογιστή μας, στην τηλεόρασή μας και είναι πλέον πολυθεματικό. Η ΕΡΤ, για παράδειγμα μας παρέχει ποικιλία ακουσμάτων (ΕΡΤ Echo). Εκτός από τα ΕΡΤ1, 2, 3 και Sport, υπάρχουν τα ΕΡΤ Λαϊκά, Παραδοσιακά, Κόσμος, Ζέπελιν, Μαέστρο, Jazz. Βεβαίως ραδιόφωνα μπορούμε πλέον να ακούμε απ’ όλο τον κόσμο, από το διαδίκτυο και… ποιος ξέρει τί άλλα τεχνολογικά θαύματα θα ζήσουν οι επόμενες γενιές.
Τα νέα αυτοκίνητα διαθέτουν ψηφιακό ραδιόφωνο. Όμως, στις ΗΠΑ, συζητείται ήδη όχι μόνο η επαναφορά του αναλογικού ραδιοφώνου αλλά και η υποχρεωτική παρουσία AM (μεσαία κύματα) στον εξοπλισμό όλων των αυτοκινήτων. Αυτό γιατί αποτελούν τον πιο αξιόπιστο τρόπο μετάδοσης πληροφοριών.
ΛΕΩΝ. ΚΛ.
