Επιστροφή στην… εποχή των ντεπόζιτων που τοποθετούσαμε όταν δεν υπήρχε επαρκής σχεδιασμός και αξιόπιστες υποδομές ύδρευσης, προοιωνίζει η δραματική έλλειψη νερού. Λόγω του ελλείμματος των βροχοπτώσεων/χιονοπτώσεων δεν αναπληρώνονται οι επιφανειακοί ταμιευτήρες νερού, ούτε όμως και ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας. Και μπορεί ο Δήμος Αγίου Νικολάου να γλίτωσε μέχρι και πέρυσι τις διακοπές νερού, ως μέτρο περιορισμού της κατανάλωσης, η κακή, όμως, εξέλιξη στο ισοζύγιο των διαθεσίμων αποθεμάτων νερού για την ύδρευση, οδηγεί τους διοικούντες τη Δημοτική Επιχείρηση να μην αποκλείουν αυτό το αρνητικό ενδεχόμενο.
Δυστυχώς, η διαχείριση των αποθεμάτων νερού την κρίσιμη περίοδο που ακολουθεί -βάσει των σχετικών προβλέψεων, δεν αναμένεται να βελτιωθεί σημαντικά- με δεδομένη τη συνεχιζόμενη ανομβρία.
Στην Εγκατάσταση Επεξεργασίας Νερού Αποσελέμη Ηρακλείου, έγινε ευρεία σύσκεψη με θέμα «Λειτουργία και προγραμματισμός της Ε.Ε.Ν. Αποσελέμη κατά τους επόμενους μήνες, με δεδομένη την παρατεταμένη περίοδο ανομβρίας και τις περιορισμένες διαθέσιμες ποσότητες νερού». Ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑΑΝ Κων. Αφορδακός μαζί με τον Προϊστάμενο Ύδρευσης/Αποχέτευσης Αγίου Νικολάου Γεωργ. Παπαδάκη, συμμετείχαν στη σύσκεψη.
Όπως μας είπε ο κ. Αφορδακός, ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης που διαχειρίζεται το Φράγμα Αποσελέμη, διαθέτει με τα μέχρι στιγμής δεδομένα μόλις 400.000 κυβικά για να μοιραστούν οι τρεις δήμοι που υδρεύονται από το Φράγμα.
«Συμφωνήσαμε να λαμβάνομε από το φράγμα, μέχρι τέλος Φεβρουαρίου, το ελάχιστο δυνατό, που μπορούμε και στις αρχές Μαρτίου η σύσκεψη θα επαναληφθεί, προκειμένου να επανεξεταστούν τα δεδομένα, όπως αυτά θα έχουν διαμορφωθεί εκείνη την περίοδο. Αυτό σημαίνει ότι ο Δήμος Αγίου Νικολάου που είχε να λαμβάνει από το απόθεμα του φράγματος το 2024 ένα εκατομμύριο και πενήντα χιλιάδες κυβικά νερό, θα περιοριστεί από τα 100 κυβικά που ελάμβανε μέχρι σήμερα, στα 50 κυβικά/ημερησίως, για την ύδρευση της Νεάπολης. Μέσα στο 2024, ο Δήμος Αγίου Νικολάου απορρόφησε από το φράγμα συνολικά 950.000 κυβικά για τις υδρευτικές ανάγκες Αγίου Νικολάου και Νεαπόλεως», είπε ο κ. Αφορδακός.
Την τελευταία πενταετία ο ΟΑΚ συνεργάζεται με το πρόγραμμα γεωσκόπησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Copernicus» και άλλο ένα τοπικό φορέα, από τους οποίους λαμβάνει μελέτες και εκτιμήσεις για τα μετεωρολογικές προβλέψεις με αξιοπιστία έως 95%. Σύμφωνα με τα μοντέλα που χρησιμοποιούν, δυστυχώς, οι εκτιμήσεις μέχρι τον Απρίλιο για τις βροχοπτώσεις στην ανατολική Κρήτη δεν είναι αισιόδοξες, με ό,τι σημαίνει αυτό για τις προοπτικές εμπλουτισμού του φράγματος Απεσελέμη. Το πιο αισιόδοξο από τα προγνωστικά μοντέλα που χρησιμοποιούν, δίνουν εκτίμηση για είσοδο στο φράγμα 3 -4 εκατομμύρια κυβικά, μέχρι και την ερχόμενη άνοιξη. «Όλα αυτά όμως δεν είναι παρά εκτιμήσεις μαθηματικών μοντέλων και τίποτα το χειροπιαστό… Γιατί, σε τελευταία ανάλυση, λόγω της κλιματικής αλλαγής, καραδοκεί και το πιο αρνητικό αλλά και το σενάριο που μπορεί να μας εκπλήξει θετικά με καταιγίδες που θα αποδώσουν μεγάλες ποσότητες νερού στο φράγμα», επεσήμανε ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΑΝ.
Προετοιμασία
Ρωτήσαμε τον κ. Αφορδακό, μετά τις παραπάνω εκτιμήσεις, ποια είναι η προετοιμασία της ΔΕΥΑΑΝ, για να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο να επαληθευτεί το πιο απαισιόδοξο σενάριο για τη φετινή χρονιά στο ζήτημα της επάρκειας νερού για ύδρευση. Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΑΝ απάντησε:
«Εμείς ως ΔΕΥΑΑΝ προγραμματίζουμε για να αντιμετωπίσουμε τις συνθήκες, με το χειρότερο δυνατό σενάριο, δηλαδή με μηδενικές βροχοπτώσεις από δω κι έπειτα… Σχεδιάζουμε συνδέσεις του δικτύου ύδρευσης με το δίκτυο του ΤΟΕΒ Μεραμβέλου. Ήδη έχομε αναθέσει σε εργολάβο τη σύνδεση του δικτύου ύδρευσης της Νεάπολης με το δίκτυο του ΤΟΕΒ στο Χουμεριάκο. Αντίστοιχη παρέμβαση θα γίνει για την υποστήριξη της ύδρευσης της Ελούντας. Βέβαια, παραμένει να αποδειχτεί αν οι σχεδιασμοί αυτοί, θα επαρκούν στις διαστάσεις που θα λάβει η έλλειψη νερού.
Οι υπηρεσίες Ύδρευσης τόσο του Ηρακλείου όσο και της Χερσονήσου -των άλλων δύο δήμων που παίρνουν νερό από το φράγμα- εφάρμοσαν διαλειμματική ύδρευση, λύση που δεν αποκλείεται να εφαρμόσει και η ΔΕΥΑΑΝ, το ερχόμενο καλοκαίρι που πολλαπλασιάζονται οι καταναλώσεις. Όμως καμία τέτοια λύση δεν έχει συζητηθεί ακόμη στο Δ.Σ. ούτε θα φέρομε τέτοια πρόταση, αν δεν δούμε πρώτα πώς θα εξελιχθούν οι βροχοπτώσεις το επόμενο δίμηνο, ώστε να εξεταστεί η ποσότητα που θα μπορεί να μας δώσει το φράγμα», τόνισε.
Ντεπόζιτα
Πολύ σύντομα η διοίκηση της ΔΕΥΑΑΝ σκοπεύει να προκαλέσει ευρεία σύσκεψη από τοπικούς φορείς και σωματεία, για να ενημερωθούν επιχειρηματίες, επαγγελματίες και πολίτες, για τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος της λειψυδρίας. Ο κ. Αφορδακός είπε ότι θα πρέπει να εξετάσουν την τοποθέτηση ντεπόζιτων. «Γιατί πριν μερικά χρόνια το ντεπόζιτο ήταν είδος πολυτελείας στον Άγιο Νικόλαο, γιατί υπήρχε επάρκεια και σε περίπτωση διακοπής, μπορούσαν να πάρουν σε ένα τρίωρο νερό και πάλι στο δίκτυο… Όμως, με τη διαλειμματική υδροδότηση, μπορεί να περνά και ένα 24ωρο, και να μην έχουν νερό στις βρύσες τους… Θα πρέπει όλοι, δημότες, ξενοδοχεία, επιχειρήσεις εστίασης κλπ. να αλλάξουν συνήθειες. Η ενημερωτική συνάντηση που μπορεί να συγκληθεί μέσα στο πρώτο 15ήμερο του Φεβρουαρίου, έχει σκοπό να προσγειώσει τον κόσμο σε μια σκληρή πραγματικότητα και να προετοιμαστούμε, από τώρα, για το καλοκαίρι», είπε.
Ρωτήσαμε τον πρόεδρο της ΔΕΥΑΑΝ, με ποιο τρόπο σκοπεύει η δημοτική επιχείρηση να ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές, ότι πραγματικά έχει αλλάξει η πραγματικότητα της χρήσης ενός πλέον, αληθινά πολύτιμου αγαθού, που είναι το νερό ώστε να μην το σπαταλά στις βρύσες, ο κ. Αφορδακός είπε: «Με όποιο τρόπο μπορούμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα, θα το κάνουμε! Θέλω να μη βρεθούμε προ δυσάρεστης εκπλήξεως, στην πράξη. Οφείλουμε να συλλειτουργήσουμε όλοι μαζί για να διαχειριστούμε με σύνεση το συγκεκριμένο πρόβλημα. Αν δεν λειτουργήσουμε όλοι βάζοντας πρώτα τη λογική, θα είναι δύσκολα τα πράγματα…», τόνισε.
Ο σχεδιασμός
Ο Διευθυντής Ύδρευσης- Αποχέτευσης της επιχείρησης Γ. Παπαδάκης, εξήγησε πάντως για το μέτρο της διαλειμματικής ύδρευσης, που σημαίνει περιοδικές διακοπές παροχής νερού, για λόγους εξοικονόμησης διαθέσιμων υδατικών πόρων και καταπολέμησης της σπατάλης νερού, ότι τεχνικά μια τέτοια λύση, είναι μια δύσκολη υπόθεση και απευκτέα πρακτική, γιατί συνοδεύεται από σοβαρά τεχνικά προβλήματα. Το άδειασμα των αγωγών και η επαναφορά της πίεσης στο δίκτυο που πρέπει να αδειάσει από τον αέρα, προκαλεί πολλές ζημιές, ειδικά στα ευπαθή και παλαιωμένα δίκτυα, με συνέπεια ο σκοπός της εξοικονόμησης να μην εξυπηρετείται από το πλήθος των διαρροών που θα επιφέρει, ενώ το οικονομικό κόστος και η ταλαιπωρία του προσωπικού της επιχείρησης και των καταναλωτών θα είναι πολύ μεγάλα.
Ο προγραμματισμός
– Εκτός πλάνου για το 2025 τίθεται η λειτουργία της μονάδας αφαλάτωσης στην Πλάκα, που έχει σχεδιαστεί να αποδίδει 1000 κυβικά/ημερησίως και αυτό γιατί δεν θα είναι έτοιμη να λειτουργήσει. Θα μπορούσε ενδεχομένως να ξεκινήσει να λειτουργεί τέλη καλοκαιριού, αλλά η ΔΕΥΑΑΝ δεν μπορεί να αναλώσει όλες τις δυνάμεις και προσωπικό για να ολοκληρώσει το έργο, που θα αποδίδει μόλις 50 κ.μ./ώρα, όταν πρέπει να ασχοληθεί με άλλες παρεμβάσεις που θα αποδώσουν μεγαλύτερες ποσότητες, με μεγαλύτερη ασφάλεια, εξήγησε ο κ. Παπαδάκης.
– Η ΔΕΥΑΑΝ σκοπεύει να καλύψει τις υδρευτικές ανάγκες της Ελούντας- Πλάκας με άλλο τρόπο.
– Ένα μεγάλο μέρος από το έλλειμμα στο ισοζύγιο του νερού ύδρευσης η ΔΕΥΑΑΝ σκοπεύει να το καλύψει αγοράζοντας νερό από τον ΤΟΕΒ. Όπως αναφέρθηκε, μπορεί η αγωγιμότητά του να είναι υψηλή, αλλά η λύση αυτή είχε αξιοποιηθεί και στο παρελθόν για την κάλυψη ζωνών με υψηλή ζήτηση και κατανάλωση την καλοκαιρινή περίοδο.
– Η συμμετοχή της ΔΕΥΑΑΝ στην ενεργειακή κοινότητα της Περιφέρειας «Απόλλων» έχει πάρει την άγουσα και ήδη κατέθεσε εμπρόθεσμα στοιχεία που είχαν ζητηθεί για τις καταναλώσεις ηλεκτρικού ρεύματος, τις οποίες κάνει. Η τελική έκβαση δεν έχει προσδιοριστεί, αλλά θα απαιτήσει αρκετό χρόνο ακόμη, αφού παρεμβάλλεται και ένας διεθνής διαγωνισμός για τον πάροχο. Οι τιμές που έχει εκτιμηθεί ότι θα χρεώνεται η ΔΕΥΑΑΝ μέσω της συμμετοχής της στην ενεργειακή κοινότητα είναι από 0,06-0,08 ευρώ/kw όταν τώρα πληρώνει +0,21 ευρώ.
– Η ΔΕΥΑΑΝ έχει υποβάλει μελέτη για ανόρυξη νέας γεώτρησης ύδρευσης προς εξυπηρέτηση της περιοχής Βρυσών-Νεαπόλεως, η οποία έχει μεν αδειοδοτηθεί, αλλά ακόμη περιμένει από τον περασμένο Οκτώβριο την χρηματοδότηση των 150.000 ευρώ από το Υπουργείο Εσωτερικών!
– Σκοπός του προγραμματισμού που κάνει η ΔΕΥΑΑΝ παραμένει η αυτοδυναμία στους διαθέσιμους υδατικούς πόρους για ύδρευση του Δήμου Αγίου Νικολάου.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ