Η Περιφέρεια Κρήτης σε συνεργασία με τον τομέα Ψυχιατρικής και Επιστημών της Συμπεριφοράς της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, με το Δήμο Αγίου Νικολάου και το Επιμελητήριο Λασιθίου, παρουσίασαν ένα επιστημονικό πρόγραμμα πρόληψης με τίτλο «Υποστηρίζοντας την Εφηβεία». Στόχος των παρεμβάσεων να απλώσουν ένα δίχτυ προστασίας για παιδιά και εφήβους, προλαμβάνοντας, πριν την εκδήλωσή τους, τα φαινόμενα παιδικής και εφηβικής κακοποίησης.
Συντονίστρια της εσπερίδας ήταν η κ.Μαρία Μπάστα Καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθύντρια της Ψυχιατρικής & Παιδοψυχιατρικής Κλινικής ΠΑΓΝΗ η οποία ευχαρίστησε όλους όσους βοήθησαν στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας που ανέπτυξε η Περιφέρεια Κρήτης, τον Περιφερειάρχη και τον επικεφαλής της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας που ήταν ο κ. Γιώργος Πιτσούλης Αναπληρωτής Περιφερειάρχης και αρμόδιος τομέα υγείας και κινητών μονάδων.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου κ. Γιάννης Ανδρουλάκης ευχαρίστησε τον Περιφερειάρχη αλλά και τον κ. Πιτσούλη για την ευαισθησία που έχουν δείξει. Ανέφερε ότι πριν από κάποια χρόνια θα ήταν αδιανόητο να σκεφτούμε ότι ένα παιδί θα πεθάνει από την κακοποίηση αλλά πλέον υπάρχει πολύς κόσμος και παιδιά που χρειάζονται βοήθεια. Ευχήθηκε μέσα από αυτή την εσπερίδα και διαδραστική συνεργασία να καταφέρουν να βοηθήσουν παιδιά και εφήβους. Πρόσθεσε ότι τα κατάλοιπα που αφήνει η κακοποίηση σημαδεύουν για πάντα την ζωή και είναι σημαντικό να δούμε πως μπορούμε να υποστηρίξουμε αυτούς τους ανθρώπους. Θέλησε επίσης να ευχαριστήσει το Επιμελητήριο για την παραχώρηση της αίθουσας, τον Δήμο Αγίου Νικολάου αλλά και τον εντεταλμένο δημοτικό σύμβουλο Υγείας κ. Γιάννη Ρουκουνάκη για την συνεργασία που έχουν. Έκλεισε λέγοντας πως μόνος του κανείς δεν μπορεί να καταφέρει τίποτα.
Η πρόληψη
Ο κ. Γιώργος Πιτσούλης τόνισε την σημασία της πρόληψης αναφέροντας ότι είναι σημαντικό να δρούμε προληπτικά και όχι εκ των υστέρων να προσπαθούμε να σώσουμε μια κατάσταση. Ανέφερε ότι πρέπει περισσότερος κόσμος να ενημερώνεται για τέτοια ζητήματα και ευχαρίστησε όλους όσους ήταν εκεί και αφιέρωσαν προσωπικό χρόνο για να ενημερώσουν και να ενημερωθούν για ζητήματα που αφορούν τα παιδιά.
Πρόσθεσε ότι, τα τελευταία χρόνια υπάρχει επιδείνωση σε θέματα ψυχικής υγείας των παιδιών. Στην Περιφέρεια θεώρησαν ότι πρώτο θέμα που έπρεπε να συζητηθεί είναι η κακοποίηση στους εφήβους. Ενημέρωσε ότι θα ακολουθήσουν και άλλες ενότητες, όπως η παραβατικότητα στην εφηβεία, η σεξουαλικότητα στην εφηβεία, οι αγχώδεις διαταραχές. Τόνισε ότι έγινε εντατική προσπάθεια και από την πλευρά του Δήμου και της Περιφέρειας να καλέσουν όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο για να ενημερωθεί. Έγινε μια τεράστια διάχυση ώστε να προλαμβάνεται το πρόβλημα πριν αυτό δημιουργηθεί και χρειάζεται θεραπεία, για αυτό τον λόγο δεν επικεντρώθηκαν μόνο στο Νομό Ηρακλείου αλλά επέλεξαν οι ίδιες θεματολογίες να γίνονται σε κάθε Νομό της Κρήτης. Εύχεται στις επόμενες θεματικές ενότητες να παρευρεθεί περισσότερος κόσμος γιατί είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λασιθίου κ. Θωμάς Χαριτάκης δήλωσε ότι το θέμα της συνάντησης αφορά το σύνολο της κοινωνίας μας και αποτελεί προτεραιότητα όλων μας να το αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα και αποφασιστικότητα και να σταθούμε αρωγοί σε αυτή την προσπάθεια πρόληψης και προστασίας. Πρόσθεσε ότι το Επιμελητήριο Λασιθίου στηρίζει έμπρακτα δράσεις που θωρακίζουν το μέλλον της κοινωνίας μας και ενισχύουν την συνοχή του κοινωνικού ιστού. Δήλωσε ότι η συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης, το Δήμο Αγίου Νικολάου και τον τομέα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου υποδεικνύει την δύναμη της συλλογικής δράσης. Το πρόγραμμα στοχεύει στην πρόληψη και την υποστήριξη των παιδιών και των εφήβων δημιουργώντας ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον. Τόνισε ότι είναι χρέος να προσφέρουμε σε κάθε παιδί και έφηβο την προοπτική ενός καλύτερου μέλλοντος. Δεσμεύτηκε ότι ως Πρόεδρος του Επιμελητηρίου θα συνεχίσει να στηρίζει τέτοιες δράσεις που προάγουν την υγεία, την ευημερία και την προστασία των νέων.
Ο κ. Γιάννης Ρουκουνάκης επεσήμανε ότι το θέμα της εσπερίδας αγγίζει ιδιαίτερα όλη την κοινωνία και θα πρέπει όλοι να το είχαμε και να το έχουμε υπόψιν μας πριν δούμε και ακούσουμε και διαβάσουμε όλα αυτά που συμβαίνουν. Επισήμανε ότι τα παιδιά είναι το μέλλον μας και δεν μπορούμε να μιλάμε για μέλλον και πρόοδο όταν υπάρχει κακοποίηση στα παιδιά. Ολοκλήρωσε λέγοντας ότι η δράση αυτή είναι μια σημαντική ευκαιρία για ενημέρωση και για να αποκτήσουμε όλοι εφόδια και να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Η κ.Μαρία Μπάστα τόνισε ότι η βία στη συντριπτική της πλειοψηφία είναι κρυφή και πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτή. Ανέφερε ότι από τα στατιστικά της τελευταίας πενταετίας που είχαν στην παιδοψυχιατρική κλινική του ΠΑΓΝΗ φάνηκε η αυξητική πορεία στα εισαγγελικά δηλαδή στις εξετάσεις παιδιών που διατάσσονται από την εισαγγελία. Παρατηρήθηκε το φαινόμενο στην εφηβεία οι έφηβοι να είναι θύτες και όχι θύματα. Τόνισε και εκείνη την σημασία της πρόληψης και ότι για αυτό το φαινόμενο έχει ευθύνη όλη η κοινωνία, οι ιατροί, οι δάσκαλοι, οι εκπαιδευτικοί, οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας αλλά και οι γονείς.
Η πρώτη ομιλήτρια ήταν η κ. Χριστίνα Πεδιαδιτάκη Κοινωνική Λειτουργός Ψυχικής Υγείας, Επιστημονικός Συνεργάτης του Πολυχώρου Φροντίδας Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων «Φρην». Εκείνη στην ομιλία της επικεντρώθηκε στο θέμα «Η βία στην παιδική και εφηβική ηλικία: οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος, το παιδί που βιώνει και το παιδί που ασκεί βία». Τόνισε ότι η βία προϋπήρχε, υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει. Έδωσε τον ορισμό της βίας λέγοντας ότι βία είναι η σκόπιμη χρησιμοποίηση πνευματικής, σωματικής, υλικής δύναμης που αποβλέπει στην επιβολή της θέλησης ενός ατόμου σε ένα άλλο με εξαναγκασμό. Μίλησε για την έννοια της επιθετικότητας και πως αυτή αναπτύσσεται. Αναφέρθηκε στις αντιλήψεις που υπάρχουν, «αν το παιδί φάει ξύλο θα στρώσει», «αν πιει το παιδί ένα ποτηράκι κρασί, τι πειράζει;», «έχω δύο παιδιά και ένα κορίτσι», «η μικρή πρέπει να παντρευτεί να μην μείνει στο ράφι», «η θέση της γυναίκας είναι στο σπίτι» τονίζοντας ότι όλα αυτά είναι βία! Έθιξε το ζήτημα των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τα τραπ τραγούδια και των μηνυμάτων που περνάνε. Πρόσθεσε ότι κάθε μέρα κατά μέσο όρο έχουν καταγραφεί 4.400 θάνατοι παγκοσμίως από βία, μίλησε για τις επιπτώσεις της βίας και την ανάγκη της πρόληψης.
Η κ. Έλλη Σπυροπούλου Εκπαιδευτικός- Ψυχολόγος, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης μίλησε για τον σχολικό εκφοβισμό και την πλευρά του θύματος. Μέσα από την διαδραστική παρουσίασή της εξήγησε τις μορφές εκφοβισμού και ανέφερε λεπτομερώς μέσα από παραδείγματα τις διαφορές ανάμεσα στο σχολικό εκφοβισμό και την σύγκρουση. Ανέδειξε τα χαρακτηριστικά του θύτη και την σημασία της αποδοχής και της αγάπης που θα πρέπει να αισθάνεται ένας μαθητής από τον δάσκαλο αλλά και από τον γονέα και το αντίκτυπο στον έφηβο.
Ο κ.Γιώργος Σαμιωτάκης Ψυχίατρος Παιδιών και Εφήβων, Ψυχοθεραπευτής, Επιστημονικός Υπεύθυνος Πολυχώρου Φροντίδας Ψυχικής Υγείας Παίδων και Εφήβων «Φρην» μίλησε για τους τύπους κακοποίησης αλλά και τις μορφές της και τους παράγοντες κινδύνου. Εξήγησε το σύνδρομο shaken baby, το σύνδρομο του αμέτοχου θεατή αλλά και το muenchaeusen. Ανέφερε κάποια στατιστικά δεδομένα αναφορικά με την βία και ενημέρωσε όλους τους συμμετέχοντες τι πρέπει να κάνουν εάν υποπέσει στην αντίληψη τους κάποιο περιστατικό βίας.
Στην εσπερίδα παρευρέθηκαν η Αντιδήμαρχος Νέας Γενιάς και Επιχειρηματικότητας κ. Γεωργία Πολυχρονάκη, η κ. Κατερίνα Σπυροπούλου από την Ένωση Γονέων αλλά και πολλοί ακόμη εκπαιδευτικοί και γονείς.
Συμπεράσματα και διάλογος
Εκφράστηκαν και απαντήθηκαν πολλές απορίες μεταξύ των οποίων ήταν το πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να σταματήσουν την βία, τι γίνεται σε περίπτωση που επικοινωνήσουν με τον γονέα αλλά ο ίδιος δεν συνεργάζεται, πού μπορούν να καλέσουν στον Άγιο Νικόλαο αν αντιληφθούν ότι κάτι συμβαίνει αλλά και πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να αντιληφθούν ότι ένα παιδί είναι θύμα όταν δεν υπάρχουν αντίστοιχα σημάδια.
Η συγκεκριμένη εκδήλωση ήταν ιδιαίτερα διαδραστική· δεν καλύφθηκε μόνο σε θεωρητικό επίπεδο αλλά μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα και ερωτήσεις είχαν την δυνατότητα τα άτομα που βρέθηκαν εκεί να κατανοήσουν σε βάθος το μεγάλο αυτό ζήτημα που αφορά την παιδική και εφηβική κακοποίηση.
ΣΟΦΙΑ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ
