Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Αγ. Νικολάου ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου.
Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια εντάσσονται στο πρώτο επίπεδο του πολεοδομικού σχεδιασμού, και εκπονούνται σε τουλάχιστον μία ή περισσότερες Δημοτικές Ενότητες ενός Δήμου.
Μετά την παρουσίαση της Α1 φάσης του σχεδιασμού που έγινε από τη μελετητική ομάδα των Αθηνών, τον Σεπτέμβριο, η τοπική ομάδα εργασίας την οποία όρισε η Δημοτική Αρχή του Αγίου Νικολάου, επεξεργάστηκε τις προτάσεις και παρουσίασε στο Δημοτικό Συμβούλιο τις γενικές κατευθύνσεις που προτείνει για την επόμενη φάση Α2 του σχεδιασμού.
Μετά από την εισήγηση του Συντονιστή της Ομάδας, Προϊσταμένου του Τμήματος Μελετών της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου κ. Κωστή Αγγελάκη που μίλησε για τη διαδικασία, ακολούθησε αναλυτική παρουσίαση από τον αναπληρωτή συντονιστή της ομάδας Αρχιτέκτονα Οδυσσέα Σγουρό, που είχε την ευθύνη της συλλογής και της επεξεργασίας των προτάσεων.
Ο κ. Σγουρός, που επισημαίνει στην ΑΝΑΤΟΛΗ ότι οι συναντήσεις της ομάδας είναι ανοικτές για όλους, θέτει την ανάγκη η τοπική κοινωνία του Δήμου να συμμετάσχει ενεργά και να συνδιαμορφώσει με ουσιαστικό και περιεκτικό τρόπο τις τελικές προτάσεις που θα καταθέσει στο τέλος η ομάδα μελέτης. Σημείωσε την ανάγκη κατάθεσης ιδεών και προτάσεων από τους τέως Δημάρχους, τα σημερινά τοπικά κοινοτικά συμβούλια, τους παραγωγικούς και κοινωνικούς φορείς, τους συνεταιρισμούς, τη νεολαία και γενικώς τους πολίτες σε πόλεις και οικισμούς. Όπως τονίζει, ο ευρύς, ανοικτός συμμετοχικός σχεδιασμός είναι σήμερα η μοναδική διαδικασία μέσω της οποίας μπορούν να αποκτήσουν αποτελεσματικότητα και ανθεκτικότητα οι προτάσεις που θα θεσμοθετηθούν τελικά σε Π.Δ. και θα επηρεάσουν τις παραγωγικές, κοινωνικές, πολιτισμικές, θεσμικές και πολιτικές πραγματικότητες του Δήμου τα επόμενα 20 χρόνια. Αυτό είναι το μεγαλύτερο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. Ένας ανοικτός καθημερινός δημοκρατικός και δομημένος διάλογος για όλα τα ουσιώδη θέματα που αξίζει να μας κινητοποιούν.
Όπως τόνισε και ο Δήμαρχος Μανόλης Μενεγάκης οι μελετητές πρέπει να βασίζονται στον συγκερασμό των καλύτερων προτάσεων των 2 παρεμβατικών σεναρίων που παρουσιάστηκαν στις 10.09.2024 κατά την παρουσίαση της Α1 φάσης, με όλες τις αναγκαίες προσαρμογές, τις πιθανές διορθώσεις και την πραγματική αποτύπωση των τάσεων που υπάρχουν σήμερα.
Οι γενικές κατευθύνσεις
Οι γενικές προσεγγίσεις και κατευθύνσεις που έδωσε ο κ. Σγουρός είναι οι εξής:
- Για τις περιοχές επέκτασης των υφιστάμενων σχεδίων πόλης και των ορίων οικισμών. Υπενθύμισε την Υ.Α. 3.08.2021: «…Τα ΤΠΣ «επιδιώκουν τη διαχείριση της γης ως φυσικού πόρου με φειδώ, με επεκτάσεις των σχεδίων των πόλεων μόνον όπου αυτό δικαιολογείται από τον παρατηρούμενο ή αναμενόμενο λόγω των πληθυσμιακών τάσεων κορεσμό τους. Παράλληλα επιδιώκουν την προώθηση νέων προτύπων οικιστικής ανάπτυξης που δεν περιορίζονται στην εκ των υστέρων πολεοδόμηση ήδη διαμορφωμένων ατύπως οικιστικών ζωνών, βάσει των αρχών της συμπαγούς και συνεκτικής πόλης…»
- Για το αστικό πολεοδομικό συγκρότημα του Αγ. Νικολάου: προσδιορισμός τάσεων και επεκτάσεις
- Για το σχέδιο πόλης Νεάπολης: αναθεωρήσεις και προσαρμογές
- Για τον παραλιακό οικισμό του Σχίσματος Ελούντας: επαναοριοθέτηση και πολεοδομική ανασυγκρότηση.
- Για τον παραδοσιακό οικισμό Κριτσάς: ειδική πολεοδομική μελέτη και πλαίσιο ενεργούς προστασίας
- Ολοκλήρωση πολεοδομικών σχεδίων παραλιακών οικισμών Δήμου: επαναξιολογήσεις, ιεραρχήσεις και χρονικός προγραμματισμός. Όπως επεσήμανε, η συνέχιση και η ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού των παραλιακών οικισμών πρέπει να γίνεται συνδυαστικά με την υλοποίηση ευρύτερων διαχειριστικών σχεδίων των παραλιακών ζωνών που θα στοχεύουν στην οργάνωση των χρήσεων, την αναβάθμιση της ποιότητας του δομημένου περιβάλλοντος και των δημόσιων κοινόχρηστων χώρων, τη λειτουργικότερη οργάνωση του επιθαλάσσιου μετώπου και την αντιμετώπιση θεμάτων που εγείρει η εντεινόμενη κλιματική κλίση με φαινόμενα διάβρωσης ακτών και ερημοποίηση περιοχών.
Η ιεράρχηση προτεραιοτήτων και η επεξεργασία του χρονικού προγραμματισμού εκπόνησης και υλοποίησης του πολεοδομικού σχεδιασμού των οικισμών θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο σχολαστικής τεκμηρίωσης στις προτάσεις της Ομάδας μελέτης του ΤΠΣ στην επόμενη φάση, μέσω της συλλογής στοιχείων και της αναγνώρισης των σημερινών τάσεων της περιοχής με επιστημονικά κριτήρια.
Τόνισε επίσης ότι πρέπει να διερευνηθεί το ζήτημα των περιοχών επέκτασης για σχεδιασμό δευτέρου επιπέδου (Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής) σε συνδυασμό με το περιεχόμενο των προβλέψεων του ΣΧΟΟΑΠ (2010) αφού γίνει η σχετική επικαιροποίηση.
Ειδικότερα:
* Για τη Δ.Ε. Αγίου Νικολάου: Επεκτάσεις σύμφωνα με την πρόταση της Α1 φάσης και την άποψη της Ο.Ε. του Δήμου Αγίου Νικολάου όπως θα κατατεθεί στην επόμενη Α2 φάση μέσω διαβούλευσης και τεκμηρίωσης των σχετικών προτεραιοτήτων.
* Για τη Δ.Ε. Νεάπολης:
-Ρητή αναφορά στην αναγκαιότητα τροποποίησης του πολεοδομικού κανονισμού της Γ΄ ζώνης του σχεδίου πόλεως Νεαπόλεως και της επίλυσης του χρόνιου και σοβαρού ζητήματος που υπάρχει, με την τροποποίηση των όρων δόμησης (μικρότερο όριο αρτιότητας – μήκος προσώπου, προσδιορισμός παρεκκλίσεων-δημιουργία επιμέρους τομέων) και την παράλληλη επικαιροποίηση και διόρθωση του υψομετρικού ανάγλυφου όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.
-Κέντρο αποκατάστασης -άμεση προτεραιότητα ολοκλήρωσης.
-Ορθολογικός προσδιορισμός βιομηχανικής-βιοτεχνικής ζώνης στη περιοχή της Λατσίδας (προτειν. ζώνη χονδρεμπορίου στη θέση του πολεοδ. κέντρου) και όχι νότια των Κουρουνών.
-Διατήρηση της ενότητας του δικτύου οικισμών των Λιμνών ως ξεχωριστής διακριτής ενότητας.
* Για τη Δ.Ε. Βραχασίου:
-Οριοθετήσεις οικισμών και πολεοδομ. μελέτες
-Παραλιακό μέτωπο οικισμών Σισίου και Μιλάτου
– Αξιολόγηση προτεραιοτήτων ενοποιημένου ΤΠΣ
* Για τα διαχειριστικά σχέδια περιοχών Δήμου Αγ. Νικολάου:
-Οργάνωση, πολεοδομική αναβάθμιση και αναζωογόνηση και προσδιορισμός χρήσης γης στο ανάπτυγμα του παραλιακού μετώπου του Δήμου Αγ. Νικολάου
-Για τον ορεινό σχηματισμό Δίκτης Οροπεδίου Καθαρού: Περιοχές προστασίας ΝΑΤURA και ειδικό διαχειριστικό σχέδιο ολιστικού χαρακτήρα (Φύση-τοπία-οικιστικό απόθεμα-ορεινή κτηνοτροφία)
– Περιοχή μετοχιών Νεάπολης και Λιμνών στο Απάνω Μεραμπέλο:
– Δίκτυο οικισμών και αρχιτεκτονική της αειφορίας / Διατήρηση της φυσιογνωμίας της περιοχής και στήριξη δραστηριοτήτων του Σταθμού Ατμοσφ. Μετρήσεων του Πανεπιστημίου Κρήτης με την κήρυξη περιοχής ειδικής προστασίας χωρίς ρυπογόνες δραστηριότητες – ΟΧΙ ΠΕΡΠΟ και εντατικές τουριστικές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή.
– Μοναστήρια Μεραμπέλου: Υποδομές και προσβασιμότητα, Διανοίξεις και βελτιώσεις οδικού δικτύου και επισκεψιμότητας
* Για την εκτός σχεδίου δόμηση η κατεύθυνση είναι: Οργανωμένοι υποδοχείς παραθεριστικής κατοικίας. Περιοχές Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ιδιωτικής Πολεοδόμησης.
* Για τις Χρήσεις γης –περιοχές ειδικής ενίσχυσης –προστασία τοπίου:
-Προβλέψεις ισχύοντος ΠΧΠ-2017 / Εξειδικεύσεις από το εκπονούμενο ΤΠΣ στον Δήμο Αγίου Νικολάου και τις περιοχές του
-ΠΕΡΠΟ & ενδιάμεση κατάσταση
-Προτάσεις διαχείρισης και πλαίσια προστασίας κρίσιμων περιοχών
* Για τα ιστορικά κέντρα του Δήμου Αγ. Νικολάου: προσδιορισμός περιοχών ειδικών κινήτρων –ειδικά τοπικά σχέδια ανάπτυξης:
-Νεάπολη / Aστικό ιστορικό κέντρο Απάνω Μεραμπέλου
-Κριτσά / Παραδοσιακό αγροτοκτηνοτροφικό κέντρο Κάτω Μεραμπέλου
Πρωτογενής επεξεργασία τοπικών σχεδίων ανάπτυξης με πλαίσια ενεργού προστασίας, παραγωγική και κοινωνική αναζωογόνηση και μηχανισμούς παροχής κινήτρων και ειδικών ενισχύσεων, ανάπλαση και αναβάθμιση οικιστικών πυρήνων, τοπικό σχεδιασμό και προγράμματα ένταξης στο ευρύτερο δυναμικό περιφερειακό πλαίσιο.
* Ειδικά πλαίσια όρων δόμησης προστασίας οικιστικού αποθέματος:
-Ιστορικός πυρήνας Αγίου Νικολάου (Μορφολογικοί κανόνες)
-Ιστορικά κέντρα Νεάπολης και Κριτσάς (ειδικοί όροι δόμησης)
-Προσδιορισμός οριστικού καταλόγου «Παραδοσιακών και ιστορικών οικισμών». Επιλογή και ακριβής προσδιορισμός του σχετικού καταλόγου με βάση την καταγραφή της αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής τους φυσιογνωμίας, την αξιολόγηση της ιδιαιτερότητας και την επεξεργασία ολιστικών σχεδίων προστασίας και ορθολογικών πλαισίων όρων δόμησης. Συνεπαγωγές και ειδικές ενισχύσεις από την ένταξή τους στους σχετικούς καταλόγους.
* Για την ευρύτερη κυκλοφοριακή οργάνωση:
-Ολοκλήρωση ΒΟΑΚ / Νέες δυναμικές πολεοδομικής οργάνωσης / Προσδιορισμός τάσεων στο υφιστάμενο οικιστικό απόθεμα
-Δίκτυα κυκλοφορίας υπερτοπικού (επαρχιακού) και τοπικού (δημοτικού) χαρακτήρα / Καταγραφή-παρεμβάσεις-βελτιώσεις-διανοίξεις / Θεσμική αναγνώριση
-Κίνηση πεζών και ποδηλάτων σε παραλιακές περιοχές.
-Δίκτυο κοινοχρήστων χώρων σε πόλεις και οικισμούς
* Για τις υποδομές πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα:
Τα δίκτυα υποδομών και την παραγωγική οργάνωση:
-Αποτίμηση υφιστάμενης κατάστασης- Αξιολογήσεις- Διερεύνηση τάσεων- Προοπτικές περαιτέρω ενίσχυσης
* Κίνητρα και ειδικές ενισχύσεις / Οριοθέτηση ζωνών παραγωγικής ανασυγκρότησης.
– Διασύνδεση αγροτοδιατροφικού τομέα με τον τριτογενή και τον Τουρισμό. Μέτρα στήριξης και υποδομές για την παραγωγή προστιθέμενης αξίας στις δραστηριότητες της ορεινής κτηνοτροφίας.
