Επιβεβαιώθηκε και ταυτοποιήθηκε εργαστηριακά ο ιός που προκαλεί ιογενή εγκεφαλοπάθεια και αμφιβληστροειδοπάθεια στα ψάρια. Πρόκειται για τον ιό Betanodavirus, ο οποίος είναι ευρέως διαδεδομένος στη Μεσόγειο και προσβάλλει έντονα τα είδη της οικογένειας Epinephelidae, τα οποία εμφανίζουν αυξημένη ευαισθησία στον ιό.
Όπως είπε στην ΑΝΑΤΟΛΗ ο Ερευνητής του Ελληνικού Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) Παντελής Καθάριος, ο οποίος διερευνά εδώ και μερικούς μήνες το πρόβλημα, από την αρχή της παρουσίας νεκρών μαυρόψαρων, έγιναν ειδικές εξετάσεις με μοριακές μεθόδους σε 29 δείγματα και βγήκαν όλα θετικά! Η διάγνωση απλά επιβεβαίωσε την αρχική υπόθεση, για την αιτία που προκαλεί το φαινόμενο των νεκρών ψαριών που εξαπλώθηκε, ξεκινώντας από τις θαλάσσιες περιοχές του Ν. Λασιθίου, τη δυτική Κρήτη, τις Κυκλάδες μέχρι και τη νότια Εύβοια.
Αλλά, όπως τόνισε ο κ. Καθάριος, το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην ελληνική θαλάσσια επικράτεια. Αναφορές για αντίστοιχα κρούσματα έχει από Ιταλία και Ισπανία, ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία από χώρες της Β. Αφρικής γιατί δεν υπάρχει επικοινωνία. Παλαιότερες δημοσιεύσεις ανέφεραν όμως ότι και εκεί υπήρχαν αντίστοιχα προβλήματα.
Το περίεργο είναι ότι δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα από Κύπρο και Ισραήλ, όπου οι θάλασσες είναι ακόμη πιο θερμές, παρατήρησε ο ερευνητής. Ίσως αυτό να επιβεβαιώνει και την επιφύλαξη που είχε διατυπώσει μιλώντας πάλι στην ΑΝΑΤΟΛΗ πριν μερικές εβδομάδες, απαντώντας στην ερώτηση στο κατά πόσον μπορεί να έχει συμβάλει στο πρόβλημα, η άνοδος της θερμοκρασίας, λόγω κλιματικής αλλαγής. Ο κ. Καθάριος είχε πει: «Δεν είναι εύκολο να το υποστηρίξει κανείς αυτό. Σίγουρα η θερμοκρασία παίζει ρόλο, αλλά το αν η θερμοκρασία έχει αλλάξει κατά μισό βαθμό, που δεν ήταν πριν, δύσκολο μου φαίνεται να συνδέεται… Ισως παρατεταμένες ζεστές περίοδοι επιτείνουν το πρόβλημα. Αυτό ναι, αλλά το να αυξήθηκε παραπάνω η θερμοκρασία του νερού συγκριτικά με προηγούμενα χρόνια και αυτό να επέδρασε στην έξαρση του ιού, μου φαίνεται λίγο δύσκολο».
Θετικά και τα μπαρμπούνια
Αφορά και άλλα είδη ψαριών
Στο κατά πόσον μολύνει και άλλα είδη ψαριών ο συγκεκριμένος θανατηφόρος για τα ψάρια ιός, ο κ. Καθάριος επιβεβαίωσε ότι τα μπαρμπούνια βρέθηκαν θετικά και πιθανότατα αφορά και άλλα είδη ψαριών, τονίζοντας ότι το πρόβλημα είναι πολύ πιο σοβαρό, απ’ ότι εκτιμήθηκε στην αρχή που εκδηλώθηκαν τα πρώτα κρούσματα.
Από τον περασμένο Οκτώβριο, που το ΕΛΚΕΘΕ έβγαλε σχετική ανακοίνωση καλώντας τους αλιείς και γενικά τους πολίτες που θα εντοπίζουν νεκρά ή ημιθανή ψάρια να τα αναφέρουν, καταγράφηκαν συνολικά 370 περιστατικά. Ο αριθμός αυτός που βασίζεται μόνο σε αναφορές πολιτών, θεωρείται μεθοδολογικά πολύ μεγάλος. Την περασμένη χρονιά οι αναφορές για τέτοια νεκρά ψάρια ήταν αμελητέες, μόλις τέσσερα είχαν αναφερθεί.
Αν υπολογίσει δε κανείς ότι τα είδη αυτά των ψαριών είναι από 1 κιλό το μικρότερο μέχρι 15 κιλά το μεγαλύτερο και θεωρήσουμε ως μέσο όρο τα 3 κιλά, τότε μιλούμε για ποσότητα ενός τόνου νεκρών ψαριών… Αλλά η ποσότητα αυτή είναι ένα κλάσμα της πραγματικής ποσότητας των ψαριών που έχουν πεθάνει από τον ιό. Και όταν λέμε πολλαπλάσια, εννοούμε 50 και 100 φορές παραπάνω, τόνισε ο κ. Καθάριος. Το φαινόμενο προφανώς, όσο προχωρεί ο χειμώνας και πέφτει η θερμοκρασία, μειώνεται.
Το ευρωπαϊκό κέντρο αναφοράς για τη συγκεκριμένη ασθένεια, που εδρεύει στην Ιταλία, δίνει αντίστοιχη εικόνα, είπε ο ερευνητής του ΕΛΚΕΘΕ. Η ζημιά που έχει γίνει και εκεί είναι σοβαρή, τα προσβεβλημένα ψάρια είναι πολλά και πάρα πολλά απ’ αυτά δεν θα εκβραστούν ποτέ στα ρηχά ή θα βγουν στην επιφάνεια, γιατί άλλα θα παραμείνουν στο βυθό, τα δε μικρότερα θα φαγωθούν από άλλα ψάρια κλπ.
Το πρόβλημα εκτός από περιβαλλοντικό, έχει οικονομική και κοινωνική διάσταση. Απαιτούνται μελέτες που πρέπει να γίνουν με πιο συστηματικό τρόπο, τόνισε ο κ. Καθάριος, εξηγώντας ότι στην έρευνα αυτή θα πρέπει να εμπλακούν επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων για μια σοβαρή προσέγγιση για τη ζημιά που έχει προκληθεί.
Τέλος εξέφρασε την ευχή σύντομα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να ανταποκριθεί και να συμβάλει θετικά στις προτάσεις που έχει καταθέσει το ΕΛΚΕΘΕ για το σοβαρό αυτό πρόβλημα.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ
