Υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με την οποία τίθεται σε πιλοτική εφαρμογή το νέο επίδομα ανεργίας.
Το πιλοτικό πρόγραμμα υλοποιείται έπειτα από εκπόνηση μελέτης της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ και στο πλαίσιο έργου τεχνικής βοήθειας της DG REFORM.
«Είναι γεγονός ότι κάθε φορά που το Υπουργείο Εργασίας νομοθετεί μέτρα τα οποία βαφτίζονται «πιο δίκαια και ανταποδοτικά» μόνο προς όφελος των εργαζομένων και ανέργων δεν είναι. Ας δούμε για παράδειγμα τις «βέλτιστες πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης» με τις οποίες θεσμοθετήθηκαν σωρεία αλλαγών του εργατικού δικαίου εις βάρος των εργαζομένων. Οκτάωρο, πενθήμερο, εργατική νομοθεσία κλπ», επεσήμανε στην πρώτη δήλωση για τις αλλαγές ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου Μανόλης Πεπόνης.
Στόχος του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας είναι να προσαρμοστεί στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας, να παρακινεί περισσότερο στην εύρεση εργασίας και να γίνει πιο αποτελεσματικό, πιο δίκαιο, πιο ανταποδοτικό.
Η υλοποίηση του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας αναμένεται να εκκινήσει εντός των πρώτων μηνών του 2025 και μπορεί να έχει διάρκεια έως 16 μήνες.
Στόχοι
Οι στόχοι του νέου επιδόματος ανεργίας είναι οι εξής:
– Παρακίνηση για εργασία: Θα παρακινεί τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην εργασία καθώς θα ξεκινάει υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και θα βαίνει μειούμενο.
– Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το σύστημα θα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές και δεν θα εξομοιώνει περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές, όπως ήδη συμβαίνει στις 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ. Σήμερα στη χώρα μας, ανεξαρτήτως αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια.
– Αποτελεσματικότητα: Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών θα εξασφαλίσουν την απλοποίηση και την αποτελεσματικότητα της παροχής.
«Στην προκειμένη περίπτωση υποτίθεται ότι τα μέτρα αυτά θα παρακινήσουν ανέργους να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας. Μια «αγορά» που λειτουργεί τις περισσότερες φορές αποτρεπτικά, αφού οι εργασιακές σχέσεις σε αρκετές περιπτώσεις θυμίζουν ζούγκλα, χωρίς ελέγχους, με απαράδεκτες συμπεριφορές και μισθούς καθηλωμένους εδώ και 15 χρόνια», σημειώνει ο Μανόλης Πεπόνης.
Τρία μέρη
Το νέο επίδομα αποτελείται από τρία μέρη:
– Σταθερό μέρος επιδότησης: Υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου. Εκκινεί από επιδότηση 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό) και μειώνεται σταδιακά στο τέλος της περιόδου επιδότησης. Προϋπόθεση είναι η συμπλήρωση 175 ημερών ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
– Μεταβλητό μέρος επιδότησης («μπόνους» σε όσους έχουν μακρύτερο ασφαλιστικό βίο): Εξαρτάται από τα έτη ασφάλισης του δικαιούχου (καταμετρώνται από το 4ο έως και το 20ο έτος ασφάλισης) και τον μέσο όρο αποδοχών του (όταν είναι μεγαλύτερος από τον κατώτατο μισθό). Ο υπολογισμός γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντελεστών που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών με το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο.
Υπενθυμίζεται ότι το επίδομα ανεργίας είναι ανταποδοτικής φύσης (δηλ. προκύπτει από καταβληθείσες εισφορές ανεργίας κατά τον εργασιακό βίο) και όχι προνοιακής φύσης.
Προϋποθέσεις: α) Ένταξη στην τακτική επιδότηση, β) 900 ημέρες ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 50 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών, γ) Αποδοχές ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη στην επιδότηση εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
– Πρόσθετες παροχές/ προσαυξήσεις: περιλαμβάνουν δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών και μονογονεϊκότητας.
Στην πρώτη αυτή αποτίμηση των νέων δεδομένων ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Λασιθίου εξηγεί πως «για να γίνει η εργασία πιο δίκαιη και ανταποδοτική, θα πρέπει να ισχύσει επιτέλους ο θεσμός των συλλογικών συμβάσεων. Είμαστε τελευταίοι στην Ε.Ε., να καταργηθούν οι αντεργατικοί νόμοι που έχουν ψηφιστεί από τα μνημόνια και μετά, να συμπληρωθούν τα μεγάλα κενά στις επιθεωρήσεις εργασίας και επίσης να δοθούν κίνητρα στους νέους και τους εποχικά εργαζόμενους. Έστω για φορά ας αντιγράψουμε τις πραγματικά βέλτιστες πρακτικές των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών για να ξεκολλήσουμε από τις τελευταίες θέσεις που είμαστε στα εργασιακά».
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΤΣΑΛΑΚΗΣ