Το προηγούμενο ρεπορτάζ αφορούσε την τύχη της ερευνητικής μελέτης του ΙΤΕ για την διάβρωση και τα έργα προστασίας της ακτής της Πλάκας, αλλά και για την καθυστέρηση ανάληψης πρωτοβουλίας για την υλοποίηση των προταθέντων έργων. Έχει ήδη περάσει μια δεκαετία και η κλιματική αλλαγή εντείνει τη διαβρωτική δράση της θάλασσας που κατατρώγει την ακτή. Έτσι προκαλεί απειλητικές σπηλαιώσεις και προοδευτική εισχώρηση του νερού, που μειώνει το εύρος των παραλιών σε μια κατ’ εξοχήν τουριστική περιοχή.
Ο πρώην Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Αντ. Ζερβός εξήγησε τί είχε μεσολαβήσει μέχρι και το 2023, που έληξε η θητεία του. Και ο ίδιος ο πρώην δήμαρχος επισημαίνει την ανάγκη να δρομολογηθούν οι διαδικασίες ώστε να ωριμάσει η οριστική μελέτη των παρεμβάσεων αποκατάστασης και προστασίας του παραλιακού μετώπου της Πλάκας, πριν προκληθούν μη αναστρέψιμες καταστροφές, για το πολύτιμο φυσικό τοπίο που συνθέτουν συμπληρωματικά η Πλάκα και η Σπιναλόγκα,. Εξάλλου, σε αυτό το παραλιακό μέτωπο δραστηριοποιούνται δεκάδες επιχειρήσεις, που στηρίζουν το τουριστικό προϊόν της περιοχής, οπότε απαιτούνται ενέργειες αποκατάστασης και διατήρησης, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις.
Το πρώτο που επεσήμανε ο κ. Ζερβός είναι ότι το ερευνητικό έργο που ανατέθηκε στο Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ, με επικεφαλής τον καθηγητή Νικ. Καμπάνη έφθασε ως προμελέτη στα χέρια του Δήμου. Αλλά, για να υλοποιηθεί το έργο με τις παρεμβάσεις που προτείνει, απαιτείται η εκπόνηση τεχνικής μελέτης με όλες τις συνοδευτικές εγκρίσεις των συναρμοδίων Υπηρεσιών, με πρώτη και πιο σημαντική τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ως τα τεύχη δημοπράτησης με προσδιορισμένο προϋπολογισμό, που θα αποτελέσει και τον οδηγό για την αναζήτηση της απαιτούμενης χρηματοδότησης ώστε να δημοπρατηθεί και να κατασκευαστεί το έργο αυτό.
Ο κ. Ζερβός επεσήμανε ότι η διερεύνηση και η αντιμετώπιση της διάβρωσης στο παραλιακό μέτωπο της Πλάκας είχε ξεκινήσει επί δημαρχίας Δημ. Κουνενάκη και αφορούσε την αντιμετώπιση του προβλήματος σε περιορισμένο εύρος. Δηλαδή, από τον υπάρχοντα μικρό μολίσκο πριν την ταβέρνα «Σπιναλόγκα» μέχρι την Αλατσολίμνη- σε μήκος 100μ.- 150 μ.
Μάλιστα, όπως επεσήμανε ο κ. Ζερβός, ύστερα από δική του παρέμβαση, ζητήθηκε από το ΙΤΕ να υποδείξει, πάνω από το πρίσμα των βράχων (ή όποιου άλλου υλικού επιλεγεί) που θα καλύψει τις σπηλαιώσεις για να απορροφά τον κυματισμό, τον τρόπο δημιουργίας δρόμου παραθαλάσσιου περιπάτου, πλάτους 3 μ., πάνω σ’ αυτό το πρίσμα, σε κατώτερο επίπεδο από τον υφιστάμενο παραθαλάσσιο δρόμο της Πλάκας. Για να γίνει πεζόδρομος διαπλατύνθηκε η στέψη του προστατευτικού πρίσματος για να χωρέσει.
Η οριστική μελέτη -μελέτη εφαρμογής θα τα περιλάμβανε όλα αυτά. Και φυσικά θα έπρεπε να πάρει και τις απαιτούμενες εγκρίσεις: Περιβαλλοντικών Όρων, Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και Υπηρεσίας Εναλίων Αρχαιοτήτων, Υπουργείου Ναυτιλίας κλπ., τόνισε ο κ. Ζερβός.
Στην συνέχεια θα συντασσόταν η προμέτρηση του έργου (υλικά/ ποσότητες), το τιμολόγιο των υλικών και των απαραίτητων εργασιών (εξυγίανση πυθμένα, επιμελημένη τοποθέτηση διαβαθμισμένων υλικών, διαμόρφωση της τελικής επιφανείας περιπάτου, φωτιστικά σώματα, διαμόρφωση στάσεων/ καθίσματος, κλπ.) και θα προέκυπτε ο προϋπολογισμός για να αναζητηθεί η χρηματοδότηση.
Αναζητώντας χρηματοδότηση
Η δημοτική αρχή Αντ. Ζερβού ζήτησε το αντικείμενο της έρευνας του ΙΤΕ να επεκταθεί και προς την άλλη πλευρά, από το μολίσκο ως το αλιευτικό καταφύγιο της Πλάκας, αλλά και να ελεγχθεί και όλο το θαλάσσιο μέτωπο από την Πλάκα ως το Σχίσμα Ελούντας, για τους διαβρωτικούς παράγοντες, την καταγραφή της έκτασης του προβλήματος και τους τρόπους αντιμετώπισής του. Αυτά παραδόθηκαν από τη μελετητική ομάδα Καμπάνη πριν από 5-6 χρόνια.
Μέχρι και τότε δεν υπήρχε πρόγραμμα χρηματοδότησης που να χρηματοδοτεί αποκατάσταση με τέτοιου είδους παρεμβάσεις από διάβρωση και προστασία ακτών κλπ. Ετσι δεν προχώρησε σε επόμενα βήματα ούτε ο Δήμος, ούτε η Περιφέρεια.
Ο πρώην δήμαρχος εξήγησε ότι είχε συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, τον πρώην υπουργό Γιάννη Πλακιωτάκη και τον Γ. Γραμματέα Μαν. Κουτουλάκη, ώστε να χρηματοδοτηθεί η εκπόνηση της οριστικής μελέτης και μελέτης εφαρμογής. Υπήρξε τότε δέσμευση για τη διάθεση 100.000 ευρώ για το σκοπό αυτό, ώστε η μελέτη να εκπονηθεί μέσω ανάθεσης που θα έκανε η αναπτυξιακή εταιρεία «Δαίδαλος».
Είχε προταθεί μελετητής, ο οποίος μάλιστα είχε μεταβεί τον Φεβρουάριο του 2023 στην Πλάκα και είχε προβεί σε μετρήσεις -με βάση τις οποίες έκανε μια προκαταρκτική έκθεση, με τις διαπιστώσεις των προβλημάτων διάβρωσης που παρατηρούνται και πρότεινε και τις απαραίτητες μελέτες για την αποκατάσταση αυτών. Την απέστειλε, τον Μάρτιο του 2023. Το ζήτημα όμως πάγωσε στην συνέχεια, λόγω της προεκλογικής περιόδου και των δημοτικών εκλογών του 2023…
Συμπεράσματα- Προτάσεις
Ο μηχανικός -το όνομα του οποίου είναι στη διάθεση της ΑΝΑΤΟΛΗΣ- είχε καταλήξει στα παρακάτω συμπεράσματα, κάνοντας παράλληλα τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση της διάβρωσης της ακτογραμμής της Πλάκας:
Η περιοχή από το πέρας της παραλίας και μέχρι τον λιμενίσκο παρουσιάζει φαινόμενα διάβρωσης κατά τόπους έντονα. Η διάβρωση οφείλεται:
α) στην προσβολή από κυματισμούς με μεγάλο ανάπτυγμα του ανατολικού τομέα,
β) στην ύπαρξη ανθρωπογενών ή φυσικών κατακόρυφων πρανών που λόγω ανάκλασης ενισχύουν τον κυματισμό,
γ) στον μόλο που επίσης ενισχύει τον κυματισμό λόγω συγκέντρωσης ενέργειας,
δ) στην παράκτια δόμηση που στερεί από την παράκτια ζώνη το ίζημα από την πλευρά της ξηράς. Επισημαίνεται ότι η ύπαρξη κτισμάτων και κυκλοφορίας -αυξημένων φορτίων- στη στέψη του κατακόρυφου πρανούς ενέχει κίνδυνο αστοχίας του πρανούς λόγω ενεργοποίησης κύκλων ολίσθησης. Η επιδείνωση των υποσκαφών θα οδηγήσει αντίστοιχα σε επιδείνωση της ισορροπίας του πρανούς με πιθανή κατάρρευση.
Για την ανάλυση των παραμέτρων των προβλημάτων διαβρώσεων και ευστάθειας του κατακόρυφου πρανούς απαιτείται μια σειρά από σχετικές μελέτες ως εξής: 1. Κυματική μελέτη γένεσης και διάδοσης των κυματισμών στη θαλάσσια περιοχή προ της ακτογραμμής ενδιαφέροντος. 2. Γεωλογική μελέτη του κατακόρυφου πρανούς. 3. Γεωτεχνική μελέτη για την διαπίστωση της επικινδυνότητας του κατακόρυφου πρανούς και την λήψη μέτρων ανακούφισης. 4. Μελέτη προστασίας του ποδός του πρανούς. 5. Κατασκευαστική μελέτη των έργων που θα αποφασιστούν. 6. Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων των έργων, στο πλαίσιο της οποίας πιθανόν να ζητηθεί και ακτομηχανική μελέτη. 7. Θα εξεταστεί επίσης η λύση κατασκευής παράκτιας οδού μεταξύ του λιμενίσκου και της παραλίας.
Το πρίσμα της οδού μπορεί να λειτουργήσει σαν αντίβαρο υπέρ της ευστάθειας του κατακόρυφου πρανούς αλλά ταυτόχρονα να παράσχει την απαραίτητη προστασία ποδός έναντι υποσκαφών, κατέληγε στην έκθεσή του. Το σύνολο των πρόσθετων μελετών -Λιμενικών, Γεωλογικών/Γεωτεχνικών και Περιβαλλοντικών, τον Μάιο του 2023, που υποδείχθηκαν ως αναγκαίες, είχαν κοστολογηθεί από τον ίδιο, σε 90.000 ευρώ συνολικά.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ