Με σχετική ικανοποίηση κλείνει η φετινή τουριστική περίοδος για τους ξενοδόχους της περιοχής του Κόλπου Μεραμβέλου, που συμπεριλαμβάνει ξενοδοχειακές επιχειρήσεις από το Σίσι έως το Καλό Χωριό. Το ένα μετά το άλλο κλείνουν τα μεγάλα ξενοδοχεία και σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνδέσμου Ξενοδόχων Ν. Λασιθίου, μέσα στο επόμενο δεκαήμερο εκτιμάται ότι θα κλείσουν όλα. Ανοιχτά προβλέπεται να μείνουν ένα ή δύο, μέσα στην πόλη του Αγίου Νικολάου, όπως συνηθίζουν κάθε χρόνο, εξυπηρετώντας μεμονωμένους επισκέπτες του χειμώνα… Ούτε λόγος, λοιπόν για πραγματική «επιμήκυνση» της τουριστικής περιόδου, για άλλη μια χρονιά, γεγονός που διατηρεί τον επαναλαμβανόμενο ως στόχο, στη σφαίρα της πολιτικής φαντασίας των εκάστοτε κυβερνώντων, αφού ουσιαστικά χρηματοδοτικά, φορολογικά ή άλλα κίνητρα και κεντρικές συμφωνίες με τουρ-οπερέιτορς και αεροπορικές εταιρείες, μέχρι σήμερα δεν έχουν προκύψει…
Οπως επισημαίνει και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ξενοδόχων Λασιθίου Γιάννης Προκοπάκης, χρειάζεται σχεδιασμός στρατηγικής για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, προσαρμοσμένων στα νέα δεδομένα που υπαγορεύει η κλιματική αλλαγή και η διαρκώς μεταβαλλόμενη ταξιδιωτική συμπεριφορά των τουριστών.
Η ΑΝΑΤΟΛΗ μίλησε χθες με τον κ. Προκοπάκη, ιδιοκτήτη του «Εlounda Palm» το οποίο έκλεισε την Τετάρτη με ένα πάρτι για το προσωπικό που εργάστηκε τη σεζόν αυτή στο ξενοδοχείο.
Ο κ. Προκοπάκης, κάνοντας ένα σύντομο απολογισμό της σεζόν, είπε:
«Η τρέχουσα τουριστική χρονιά, η οποία πλησιάζει στο τέλος της, ήταν θετική σε ό,τι αφορά τον αριθμό των διανυκτερεύσεων. Από την πλευρά των εσόδων, εκτιμούμε πως θα έχουμε μια αύξηση της τάξης του 5% έως 7%. Παρόλο που παρατηρείται μια ανοδική τάση, η διατήρηση του θετικού κλίματος που δημιουργήθηκε μετά την πανδημία παραμένει μια σημαντική πρόκληση.
Οι βασικοί παράγοντες που διαμορφώνουν την αγορά, είναι η ανάγκη βελτίωσης των υποδομών και η πιο αποτελεσματική διαχείριση των τουριστικών προορισμών, οι ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό σε συνδυασμό με τις αυξήσεις των μισθών, καθώς και ο πληθωρισμός, ο οποίος μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των τουριστών και αυξάνει ταυτόχρονα τα κόστη επενδύσεων και λειτουργίας για τις επιχειρήσεις. Αυτοί οι παράγοντες, μαζί με την αυξανόμενη φορολόγηση του ξενοδοχειακού κλάδου, επιβαρύνουν την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού μας προϊόντος. Ένας επιπλέον παράγοντας, που πρέπει να ληφθεί υπόψη, είναι οι μεταβαλλόμενες ταξιδιωτικές συνήθειες, με τους τουρίστες, να επιλέγουν περισσότερα αλλά μικρότερα σε διάρκεια ταξίδια, με μέσο όρο διανυκτερεύσεων που έχει μειωθεί στις 4,8 μέρες από 6,5 – 7 μέρες, το 2023.
Για να επεκτείνουμε ουσιαστικά την τουριστική περίοδο, χρειαζόμαστε μια σωστή στρατηγική για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες των σύγχρονων ταξιδιωτών και τις νέες συνθήκες της κλιματικής αλλαγής. Οι λεγόμενοι «shoulder months» φαίνονται να κερδίζουν σε δημοτικότητα και αυτό είναι ενθαρρυντικό για την επιμήκυνση της τουριστικής σεζόν.
Επιπρόσθετα, ο ρόλος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) θα πρέπει να ενισχυθεί στη διαχείριση και τη λειτουργία των τουριστικών προορισμών, ακολουθώντας το μοντέλο των Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών (DMOs). Παράλληλα, η συνεχής ανανέωση του τουριστικού προϊόντος είναι απαραίτητη. Το προϊόν και οι υπηρεσίες οφείλουν να προσαρμόζονται στις παγκόσμιες τάσεις, όπως ο βιώσιμος τουρισμός και οι εξατομικευμένες εμπειρίες», είπε ο πρόεδρος των ξενοδόχων.
Οι τιμές των νέων συμβολαίων
Οι τιμές που ζήτησαν και πήραν οι ξενοδόχοι από τους τουρ οπερέιτορς υπογράφοντας τα συμβόλαια για την επόμενη τουριστική σεζόν είναι υψηλότερες, αξιοποιώντας την θετική εικόνα και αυξημένη φετινή ζήτηση, είπε ο κ. Προκοπάκης. Εντούτοις, όπως διευκρίνισε, η όποια ποσοστιαία αύξηση στο συμβόλαιο δεν σημαίνει αυτόματα και αντίστοιχη αύξηση τζίρου και κερδών.
Εξ άλλου είναι συνήθης πρακτική η πολιτική των «προσφορών» για να γεμίσουν τα ξενοδοχεία στους μήνες της λεγόμενης «χαμηλής» περιόδου, που κινούνται πολύ χαμηλότερα από τις ονομαστικές αυξήσεις που προέβλεπε το συμβόλαιο. Όλα εξαρτώνται από τις πωλήσεις και προσφορές δόθηκαν και φέτος, παρ΄ όλο που η σεζόν εμφανίστηκε με χαρακτηριστικά «υπερζήτησης».
Αυξημένα έξοδα
Τα έξοδα αυξήθηκαν φέτος. Διαμορφώθηκαν από την αύξηση των δαπανών μισθοδοσίας που, όπως υπολογίζει ο κ. Προκοπάκης, έφθασε το 17% σε σχέση με την περυσινή χρονιά και την αύξηση του κόστους προμηθειών που χρειάζεται ένα ξενοδοχείο, αφού είναι γνωστό ότι ο πληθωρισμός επιμένει, ότι όλα τα καταναλωτικά αγαθά και τα υλικά κατασκευών/επισκευών έχουν αυξηθεί κατά πολύ, ενώ συγχρόνως το κράτος επιμένει στην υψηλή φορολόγηση των ξενοδοχειακών υπηρεσιών και την επόμενη χρονιά τις αυξάνει ακόμη περισσότερο, πλήττοντας την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος (βλέπε πολλαπλασιασμός του «τέλους ανθεκτικότητας κλιματικής κρίσης»). Επισημαίνει, μάλιστα, τις αρνητικές αντιδράσεις των τουρ οπερέιτορς απέναντι στην απόφαση της κυβέρνησης για την αύξηση του συγκεκριμένου τέλους, χωρίς να έχει κάποιο ανταποδοτικό χαρακτήρα, παρά εισπρακτικό. Ετσι το ελληνικό τουριστικό προϊόν καθίσταται ακριβότερο, το δε κέρδος μιας ξενοδοχειακής επιχείρησης συρρικνώνεται όλο και περισσότερο, τόνισε ο κ. Προκοπάκης.
Το προσωπικό
Η δυστοκία εξεύρεσης εργαζομένων στα ξενοδοχεία, παραμένει οξύτατο πρόβλημα για τον κλάδο. Πλέον η μέριμνα για τον ξενοδόχο δεν είναι πως θα το «γεμίσει» αλλά πως θα κατορθώσει να το λειτουργήσει («operation») προσφέροντας την ποιότητα των υπηρεσιών τις οποίες διαφημίζει, λέει χαρακτηριστικά ο κ. Προκοπάκης. Διερωτάται, μάλιστα, αν οι νέοι επιχειρηματίες που επενδύουν τώρα και επίκειται να μπουν στην αγορά με νέες ξενοδοχειακές μονάδες, αν έχουν αναλογιστεί και προσμετρήσει πως και από πού θα αντλήσουν τους ανθρώπινους πόρους για να στελεχώσουν τις μονάδες τους, στα ζητήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν μόλις ολοκληρώσουν αυτές τις νέες επενδύσεις. Το σύστημα της αγοράς εργασίας είναι ελλειμματικό από ντόπιο ανθρώπινο δυναμικό. Προσφέρουν ψηλότερους από τους προβλεπόμενους μισθούς, ψάχνουν από άλλα μέρη της χώρας προσφέροντας στέγη κλπ. Δυστυχώς, βλέπομε νέους της περιοχής να μην θέλουν να εργαστούν στα ξενοδοχεία, ενώ οι μισθοί έχουν αυξηθεί πολύ παραπάνω από τις συλλογικές συμβάσεις, τόνισε ο πρόεδρος των ξενοδόχων.
Στην ερώτηση, αν με την τροπή που έχει πάρει η αγορά εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο, τη ζήτηση και το ύψος τω αμοιβών, έχει νόημα η υπογραφή τοπικής συλλογικής σύμβασης εργασίας με τους ξενοδοχοϋπαλλήλους, ο κ. Προκοπάκης απάντησε: «Κανένα νόημα δεν έχει. Στην αρχή της σεζόν σε άτυπη συζήτηση που είχα με στελέχη του Συνδέσμου Ξενοδοχοϋπαλλήλων υπήρχε παραδοχή ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ξενοδοχείων της περιοχής πληρώνουν στην ώρα τους και παραπάνω από όσα υποχρεούνται βάσει των συβάσεων. Η αγορά έχει αυτορυθμιστεί, τουλάχιστον όσον αφορά στην περιοχή του Μεραμπέλλου. Πιθανόν, κάποια ζητήματα, να αντιμετωπίζουν στις περιοχές Ιεράπετρας και Σητείας. Από την άλλη, θα πρέπει να επικρατεί και κοινή λογική, γιατί δε μπορεί ένα ανειδίκευτο παιδί να παρουσιάζεται να εργαστεί σε ένα ξενοδοχείο και να απαιτεί δυο χιλιάρικα για να δουλέψει σερβιτόρος… Δεν θα το πετύχει».
Τέλος, ο κ. Προκοπάκης αναφέρθηκε στο θέμα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης των μελών και του ίδιου του Συνδέσμου ξενοδόχων Λασιθίου, τονίζοντας ότι ανταποκρίνονται θετικά, όσο και όπως μπορούν, είτε χορηγώντας χρήματα είτε δωρίζοντας υπό απόσυρση υλικό εξοπλισμό ή δωρίζοντας ακριβό νέο εξοπλισμό ή προσφέροντας χορηγίες και φιλοξενία προσώπων, ικανοποιώντας αιτήματα που λαμβάνουν από συλλόγους, σχολεία, το νοσοκομείο, τον Δήμο κλπ.
ΝΙΚΟΣ ΤΡΑΝΤΑΣ