Με τη συμμετοχή σύσσωμου του ιερού Κλήρου και πλήθους πιστών της ευρύτερης περιοχής ξεκίνησαν το εσπέρας της Κυριακής της Ορθοδοξίας, 20 Μαρτίου, στον Ιερό Καθεδρικό Ναό Αγίας Φωτεινής Ιεράπετρας οι καθιερωμένες ομιλίες πνευματικής οικοδομής κατά την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής από την Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας. Προηγήθηκε η ακολουθία του Κατανυκτικού Εσπερινού, κατά την οποία χοροστάτησε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Ευγένιος.
Πρώτος ομιλητής ήταν ο Σεβ. κ. Ευγένιος, ο οποίος με λόγο βαθύτατα θεολογικό και ταυτόχρονα εναργή, απλό και εύληπτο, παρουσίασε το θέμα: «Το Συνοδικό πολίτευμα της Εκκλησίας και η πορεία μας προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας».
Ο Σεβ., αναφερόμενος στην Κυριακή της Ορθοδοξίας, τόνισε ότι «είναι μεγάλη η νίκη της Ορθοδοξίας σήμερα η εορτή της αναστήλωσης των εικόνων και η ήττα των εικονοκλαστών, γιατί η εικόνα στην Ορθόδοξη Εκκλησία αποκαλύπτει τη στενή σχέση μεταξύ της κτιστής και άκτιστης φύσεως του Θεού. Μάλιστα φανερώνει την αλήθεια ότι το άκτιστο δηλ. το θείον συντηρεί, χαριτώνει και μεταμορφώνει το κτιστό, δηλ. τον άνθρωπο κι όλη τη φύση. Η Ορθόδοξη θεολογία και η Ευαγγελική αλήθεια δεν είναι στοχασμός, ούτε φιλοσοφία, ούτε φαντασία, αλλά η εμπειρία του Αγίου Πνεύματος, όπως το έζησαν οι άγιοι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας μέσα από την αποκαλυπτική εμπειρία και τον αγώνα για τη σωτηρία τους. Έτσι οριοθέτησαν τα δόγματα και τα έκαναν κατανοητά και συγκεκριμένα ρητά ρήματα και νοήματα της αρρήτου δόξας του Θεού και της ουρανίου επίγειας διαγωγής».
Αναφορικά με το Συνοδικό και ιεραρχικό πολίτευμα της Εκκλησίας, ο Σεβ. κ. Ευγένιος υπογράμμισε ότι «στην αξία του θεούμενου και αγιασμένου ανθρώπου και την αξία του ανθρωπίνου προσώπου, που έλαβε ακόμα και ο Ίδιος ο Χριστός, βασίστηκε ολόκληρη η Εκκλησία και το σύστημα διοικήσεως και η Ιεραρχική λειτουργία της. Αυτό φαίνεται αμέσως από τη διδασκαλία και τη δράση των Αγίων Αποστόλων, από τον τρόπο κλίσεως στο αποστολικό αξίωμα και τη συμμετοχή τους στη ζωή του Χριστού κατά διαφόρους βαθμούς στο όρος Θαβώρ, στο Σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού, στη μέθεξη και απόκτηση του αγίου Πνεύματος κατά την ημέρα της Πεντηκοστής. Τη ζωή, τη δράση και τη διδασκαλία τους ο Απ. Παύλος ονομάζει όχι σύστημα, αλλά πολίτευμα ουράνιο και επίγειο συγχρόνως, και αυτό διαμορφώνει και την εκκλησιαστική ιεραρχία».
Σε άλλο σημείο της βαρυσήμαντης ομιλίας του τόνισε ότι στη θεία Λειτουργία εκφράζεται και βιώνεται ο συνοδικός θεσμός και το ιεραρχικό πολίτευμα της Εκκλησίας. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ονομάζει τη Θεία Λειτουργία «Σύνοδο ουρανού και γης». Οι Κληρικοί, με προεστώτα τον Επίσκοπο, προσφέρουν την αναίμακτη μυσταγωγία, και οι λαϊκοί, με τα διάφορα χαρίσματά τους προσεύχονται και μετέχουν, ανάλογα με την εκκλησιαστική ζωή που ζουν. Κατώτερος Κλήρος θεωρούνται οι Αναγνώστες και οι Ψάλτες κι όσοι διακονούν το Ναό, αλλά και όλοι όσοι κοινωνούν το Σώμα και το Αίμα του Σωτήρος Χριστού. Οι τρεις βαθμοί της Ιερωσύνης, Επισκόπου, Πρεσβυτέρου και Διακόνου, μαζί με χάρισμα της Θεολογίας και της Μοναχικής ζωής, είναι οι ορατές εκφράσεις και εκφάνσεις του έργου του αγίου Πνεύματος μέσα στη ζωή της Εκκλησίας, που «όλον συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας» και ανάλογα με τη συμμετοχή του μετέχει κάθε βαπτισμένο και αγωνιζόμενο μέλος της Εκκλησίας. […] Η συνοδική, ιεραρχική ζωή της Εκκλησίας είναι συνεργασία ανθρώπων μετά του Θεού, υπεύθυνη και χαρισματική συνοδοιπορία. Με το συνοδικό και ιεραρχικό πολίτευμα διασώζεται η δομή της εσωτερικής διοίκησης της Εκκλησίας, η πνευματική καλλιέργεια και προαγωγή των πιστών μελών της Εκκλησιαστικής Κοινότητας και αποφεύγονται οι μερισμοί, οι ομάδες και οι παρατάξεις. Η εκκλησιαστική ζωή είναι η βίωση του μυστηρίου της ευσεβείας αυτών που αγωνίζονται για τη σωτηρία, την πίστη και την Αλήθεια, που είναι ο Χριστός και ως γρηγορούντες και επαγρυπνούντες πνευματικά μπορούν να διαχειριστούν και να στηρίξουν και τα εκκλησιαστικά. Με τις προϋποθέσεις αυτές οδηγούμαστε στη ζωή της Εκκλησίας και οι Σύνοδοι θεσμοθετούν και φυλάσσουν τα δόγματα για να ενεργείται το άγιον Πνεύμα, ο αγιασμός και η θέωση των πιστών.
Όσον αφορά στην πορεία μας προς την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, που αποτέλεσε το β΄ μέρος της ομιλίας του, ο Σεβ. κ. Ευγένιος επεσήμανε ότι από πολλά χρόνια πριν ο Πάνσεπτος Οικουμενικός Θρόνος με βαθύ αίσθημα ευθύνης προετοίμαζε τη Μεγάλη αυτή Αγία Σύνοδο, που θα λάβει χώρα στην Κρήτη από 18 έως 27 Ιουνίου τρ. έτους, με σκοπό τη διαμήνυση στο σύγχρονο κόσμο ότι και σήμερα η επι γης Εκκλησία του Χριστού είναι η αληθινή άκτιστη Εκκλησία του Χριστού, επίγεια και ουράνια κι όχι μία από τις πολλές θρησκείες η ομολογίες. Η Μεγάλη αυτή Σύνοδος σίγουρα για μας σήμερα είναι απροσδόκητη ευλογία και δύναμη, αλλά και υπεύθυνη ποιμαντική διακονία. Πιστεύομε ότι είναι και πάλι το ύδωρ το ζων, το «αλλόμενον εις ζωήν αιώνιον» (Ιω. 4,10) για να δροσισθεί ολόκληρος ο χριστιανικός κόσμος και να ξεδιψάσει κάθε καλοπροαίρετη ψυχή. Συναισθήματα έκστασης και δέους μας κυριαρχούν, αλλά και απείρου ευγνωμοσύνης προς το Οικουμενικό μας Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, που έμπρακτα απέδειξε ότι αγαπά τον ευσεβή λαό της Μεγαλονήσου Κρήτης, την Ιεραρχία της και την Ιστορία της».
Η προσωπική συνάντηση, ο επεξηγηματικός διάλογος, η άμεση κοινωνία και ανταλλαγή εμπειρίας των σημερινών αγίων Προκαθημένων σίγουρα είναι κατόρθωμα υψηλό, πίστη, και πράξη θεϊκή και ευσυνείδητη ποιμαντική, κατά την υπόσχεση του Χριστού «Ου γαρ εισίν δύο η τρεις συνηγμένοι εις το εμόν όνομα, εκεί ειμί εν μέσω αυτών» (Ματθ. 18,20). Ευχόμαστε να υπογράψουν πάλι οι πάντες «ομοθυμαδόν και επί τω αυτώ», δηλ. με ομοφωνία, όπως και παλαιότερα «έδοξε τω Αγίω Πνεύματι και ημίν» (Πραξ. 15,28). Αυτό θα είναι και το πιο επίκαιρο και ηχηρό Μήνυμα της Μεγάλης Συνόδου σ’ όλους τους ισχυρούς της πολιτικής, της οικονομίας και κάθε μορφή εξουσίας: ότι ο Χριστός δεν μας αφήνει ακυβέρνητους και ορφανούς, όπως με τον πατρικό θεϊκό Λόγο Του διαβεβαιώνει «ουκ εάσω υμάς ορφανούς».
Έτσι πάλι η Αγία Μεγάλη Σύνοδος θα εκφράσει στο εκκλησιαστικό πλήρωμα το συνοδικό και ιεραρχικό πολίτευμα της Εκκλησίας μας, την κανονική τάξη και τη διαχρονική πράξη της λειτουργίας του και θα ενισχύει ακόμη περισσότερο την κοινωνία Θεού και ανθρώπου, κτιστού και ακτίστου, με την επίκληση και παρουσία του ενός Αγίου Πνεύματος.
Στην κατακλείδα του, ο Σεβ. παρότρυνε, ακολουθώντας τις προστροπές της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου μας κ.κ. Βαρθολομαίου, «να ενώσομε κι εμείς τις προσευχές μας και τις εκτενείς δεήσεις μας και όλων των πιστών μετά των αγίων Προκαθημένων για να ευωδοθεί και να καρποφορήσει αυτή η Σύνοδος με το σπουδαίο και σωτηριολογικό έργο της με ασφαλή οδηγό και πλοηγό τον Ιησού Χριστό και την Αγία Του Εκκλησία, προς καταρτισμόν των Αγίων, εις έργον διακονίας, εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού (Εφεσ. 4,12), δηλ. της κατά Ανατολάς Αδιαιρέτου Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αμήν!»
Ο Πανοσιολ. Πρωτοσύγκελλος της Ι. Μητροπόλεως Αρχιμ. Κύριλλος Διαμαντάκης, αφού ευχαρίστησε τον Σεβ. για την ομιλία του, ανακοίνωσε το επίσης επίκαιρο θέμα της επόμενης Β΄ Κυριακής των Νηστειών: «Η καύση των νεκρών ως αίτημα των καιρών και η θέση της Εκκλησίας. Θεολογική, Αγιολογική και ποιμαντική προσέγγιση» με ομιλητή τον Επικ. Καθηγητή της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλ/κής Ακαδημίας Κρήτης κ. Εμμ. Δουνδουλάκη στον Ι. Κ. Ναό Αγίας Φωτεινής Ιεράπετρας, όπου και θα τεθεί σε προσκύνηση τεμάχιο του ιερού λειψάνου του Οσίου Εφραίμ. Τέλος, ο Σεβ. κ. Ευγένιος ανακοίνωσε ότι η νέα προσκυνηματική εκδρομή της Ιεράς Μητροπόλεως θα πραγματοποιηθεί από 2 έως 9 Ιουλίου στους Αγίους Τόπους και την Ιερά Μονή Σινά.