Η εκλογή του δημάρχου και των δημοτικών συμβούλων, κατά το άρθρο 18 του νόμου 3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 14 του νόμου 4555/2018, γίνεται κατά συνδυασμούς. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει:
α) Τον υποψήφιο δήμαρχο και
β) Τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους ανά εκλογική περιφέρεια.
Κανείς δεν επιτρέπεται να συμμετέχει σε περισσότερους συνδυασμούς. Υποψηφιότητα από το ίδιο πρόσωπο για την εκλογή του και ως δημάρχου και ως μέλους δημοτικού συμβουλίου ή μέλους συμβουλίου κοινότητας ή προέδρου κοινότητας δεν επιτρέπεται.
Ο συνδυασμός καταρτίζεται με γραπτή δήλωση που υπογράφει ο επικεφαλής του.Στη δήλωση ορίζεται όνομα και, δυνητικά, έμβλημα συνδυασμού. Απαγορεύεται να ορίζεται ή να χρησιμοποιείται ως όνομα ή ως έμβλημα του συνδυασμού σύμβολο θρησκευτικής λατρείας η σημαία ή άλλο παρόμοιο σύμβολο κράτους ή σημείο ιδιαίτερης ευλάβειας, στέμμα, όνομα ή έμβλημα πολιτικής οργάνωσης, φωτογραφία οποιουδήποτε προσώπου, έμβλημα κράτους, που ίσχυε παλαιότερα ή ισχύει ακόμη, καθώς και σύμβολα ή εμβλήματα του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 ή σύμβολα ή εμβλήματα με ρατσιστικό ή ξενοφοβικό περιεχόμενο, σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν.927/1979(Α’139). Αν γίνουν περισσότερες δηλώσεις με το ίδιο όνομα ή έμβλημα από υποψήφιους συνδυασμούς για την ανάδειξη δημοτικών αρχών του ίδιου δήμου, δικαίωμα χρήσης έχει όποιος το έχει δηλώσει πρώτος. Αν γίνει παράβαση των παραπάνω διατάξεων και η παράβαση βεβαιωθεί από το αρμόδιο δικαστήριο, εφόσον η παράβαση αφορά το έμβλημα του συνδυασμού, αυτός ανακηρύσσεται μόνο με το όνομά του και χωρίς έμβλημα, ενώ εφόσον αφορά το όνομα του συνδυασμού, η δήλωση είναι απαράδεκτη.
Επίσης απαράδεκτη είναι η δήλωση του συνδυασμού:
- Όταν δεν περιλαμβάνει τα ελάχιστα στοιχεία που ορίζει η παράγραφος 4 του άρθρου 14 του νόμου 4555/2018.
- Δεν περιλαμβάνει έγκυρο όνομα συνδυασμού.
- Υποβάλλεται εκπρόθεσμα( προθεσμία : το αργότερο είκοσι ημέρες πριν από την ημέρα της ψηφοφορίας.)
- Περιλαμβάνει, λιγότερους υποψήφιους από τα ελάχιστα όρια που προβλέπει ο νόμος.
- Δεν περιλαμβάνει υποψήφιους για το σύνολο των εκλογικών περιφερειών.
- Δεν πληροί την ποσόστωση φύλου που ορίζει ο νόμος.
Το απαράδεκτο της δήλωσης βεβαιώνεται από το δικαστήριο.
Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσος με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας με δυνατότητα προσαύξησης έως και τριάντα τοις εκατό(30%).[ Στο τακτικό συνέδριο της ΚΕΔΕ το Δεκέμβριο του 2018 , ο Υπουργός Εσωτερικών, Κ. Αλέξης Χαρίτσης, ανακοίνωσε ότι η προσαύξηση θα γίνει, με τροπολογία, έως πενήντα τοις εκατό(50%)].
Τυχόν δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω. Στις εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται λιγότεροι από πέντε(5) σύμβουλοι( δηλαδή 1ή 2ή 3 ή 4) ο αριθμός των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων μπορεί να προσαυξηθεί έως ακόμη έναν(1). [ Δηλαδή 1+1, 2+1, 3+1, 4+1].
Ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο ανέρχεται σε ποσοστό σαράντα τοις εκατό(40%), τουλάχιστον, του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού( προσοχή όχι επί των εκλεγομένων, όπως όριζε ο νόμος 3852/2010, πριν την τροποποίησή του με το νόμο 4555/2018).
Η δήλωση του συνδυασμού επιδίδεται από τον υποψήφιο δήμαρχο ή με δικαστικό επιμελητή , ύστερα από παραγγελία του υποψήφιου δημάρχου, στον πρόεδρο του πολυμελούς Πρωτοδικείου το αργότερο είκοσι (20) ημέρες πριν την ημέρα της ψηφοφορίας
Ζαχαρίας Εμμ. Δοξαστάκης
Τέως Δήμαρχος Χερσονήσου, Πρόεδρος της Ένωσης Δημάρχων Κρήτης